Κυπριακό: Το σκοτεινό μονοπάτι της Πενταμερούς

Κυπριακό: Το σκοτεινό μονοπάτι της Πενταμερούς

Στην προσπάθεια στήριξης και εξωραϊσμού της Τουρκίας τουλάχιστον μέχρι την Σύνοδο Κορυφής του Μαρτίου, στο παιχνίδι, μετά τις διερευνητικές επαφές, μπαίνει και η Πενταμερής για το Κυπριακό, η οποία συγκαλείται χωρίς να έχει διαπιστωθεί η οποιαδήποτε θετική εξέλιξη, αντίθετα μάλιστα υπάρχει η δηλωμένη πρόθεση του νέου εκπροσώπου της τουρκοκυπριακής κοινότητας για επιδίωξη λύσης των δυο κρατών. Λύση την οποία έχει δηλώσει ότι θα θέσει στο τραπέζι και η Άγκυρα.

Η Λευκωσία σε μια στιγμή που είναι εξαιρετικά αποδυναμωμένο το εσωτερικό μέτωπο αλλά και το κύρος της διεθνώς, λόγω του τεράστιου και με πολιτικό βάθος, σκανδάλου της «χρυσής βίζας» βρίσκεται σε ιδιαίτερα δύσκολη θέση καθώς ενώ βλέπει την παγίδα που στήνεται δεν έχει ούτε τις αντοχές, ούτε την δυνατότητα να αντισταθεί στις πιέσεις για να προσέλθει σε μια διαδικασία, η οποία είναι, ακόμη περισσότερο από τις διερευνητικές, πορεία στα τυφλά.

Βεβαίως καμιά σχέση με την πραγματικότητα δεν έχουν τα όσα υποστηρίζει ο πρόεδρος Ν. Αναστασιάδης, ότι όλο το σκάνδαλο... στήθηκε για να του ασκηθεί πίεση, ούτε όμως και όσα υποστηρίζουν συγκεκριμένοι κύκλοι ότι το σκάνδαλο της «χρυσής βίζας» ήταν ο λόγος και το κίνητρο για τη μη επίτευξη προόδου στο Κραν Μοντανά, ώστε να διαιωνίζεται η σημερινή κατάσταση.

Το μήνυμα που έστειλε προχθές σε διάρκειά συνέντευξης τύπου ο γ.γ. του ΟΗΕ Α. Γκουτιέρες ήταν ιδιαίτερα ανησυχητικό, καθώς για πρώτη φορά ακόμη και το πρόσωπο που είναι ο θεματοφύλακας των αποφάσεων του ΣΑ του ΟΗΕ και η εμπλοκή του στο Κυπριακό έχει γίνει με συγκεκριμένη εντολή από το ΣΑ, ανοίγει τον δρόμο να ικανοποιηθεί η απαίτηση της Τουρκίας και του ψευδοκράτους, ώστε να μπουν στο τραπέζι και άλλες προτάσεις, εκτός της Διζωνικής Δικοινοτικής Ομοσπονδίας.

«Έχω εντολή από το Συμβούλιο Ασφαλείας σε σχέση με τη συμμετοχή των Ηνωμένων Εθνών στις διαπραγματεύσεις και αυτή η εντολή ρητώς αναφέρεται σε διζωνική-δικοινοτική λύση. Προφανώς, αυτό δεν αποτελεί εμπόδιο για τη συνάντηση των διαπραγματευτών η οποία συγκαλείται, προκειμένου να παρουσιάσουν τις θέσεις τους…»

Εντύπωση προκαλεί ότι η δήλωση αυτή του κ. Γκουτιέρες έγινε λίγες ώρες μετά την τηλεφωνική επικοινωνία που είχε με τον Τουρκοκύπριο εκπρόσωπο Ερσίν Τατάρ ο οποίος σύμφωνα με δηλώσεις του είχε δηλώσει ότι στην Πενταμερή συζητά μόνον την λύση των δυο κρατών.

Ο κ. Τατάρ ο οποίος στις 2 Φεβρουαρίου θα υποδεχθεί στα Κατεχόμενα τον Μ. Τσαβούσογλου για να καθορίσουν την στάση τους έσπευσε να δηλώσει ότι «έχει αποσαφηνιστεί η πολιτική της τουρκικής πλευράς για λύση δύο κρατών στην Κύπρο στην παρούσα φάση». Και πρόσθεσε ότι «δεν επιθυμούμε πλέον ως “ΤΔΒΚ” και ως Τουρκία να επιστρέψουμε στα παλιά. Τελικά οι αξιωματούχοι του ΟΗΕ έδειξαν σεβασμό σε αυτό και στην άτυπη συνάντηση 5 συν 1 ο καθένας θα έχει τη δυνατότητα να εξηγήσει τη θέση του».

Η Τουρκία παρά τις δηλώσεις Τατάρ αλλά και τούρκων αξιωματούχων, ρίχνει στο τραπέζι το χαρτί των δυο κρατών και επιμένει σε αυτό με στόχο να επιτύχει και μάλιστα αυτό να εμφανισθεί ως παραχώρηση της, μια χαλαρή συνομοσπονδία ώστε η τουρκοκυπριακή οντότητα να ασκεί αποτελεσματικό έλεγχο σε μείζονα ζητήματα όπως η άμυνα, η ασφάλεια, η εκμετάλλευση της ΑΟΖ, σε ολόκληρο το «ενιαίο» κράτος. Και μέσω αυτής της επιρροής θα μπορεί να ελέγχει το ευρύτερο γεωπολιτικό παιγνίδι στην Ανατολική Μεσόγειο.

Είναι προφανές ότι η Τουρκία δεν επιθυμεί να έχει ένα «ανεξάρτητο» και φτωχό συγγενή την επιβίωση του οποίου θα πρέπει να διασφαλίζει στο διηνεκές έχοντας εγκαταλείψει τις πλουτοπαραγωγικές πηγές στην ελληνοκυπριακή πλευρά.

Ήδη και μόνο η συζήτηση περί Πενταμερούς έχει καταγραφεί ως «θετική εξέλιξη» από το Βερολίνο και την Κομισιόν και δεν είναι τυχαίο φυσικά ότι επισπεύδεται η σύγκληση της στις αρχές Μαρτίου προκειμένου να μπορέσει ο κ. Μπορέλ στις εκθέσεις του να καταγράψει την έναρξη της Διαδικασίας με την άτυπη Πενταμερή, ως κίνηση η οποία έτσι εκπληρώνει τις υποχρεώσεις της Τουρκίας για την επιδίωξη λύσης του Κυπριακού.

Παρακολουθώντας μάλιστα τις τελευταίες δημόσιες τοποθετήσεις του κ. Μπορέλ αλλά και του Γερμανού ΥΠΕΞ Χ. Μάας, η σύγκληση Πενταμερούς καταγράφεται ως ισότιμη της... Λύσης του Κυπριακού, ενώ απουσιάζει κάθε αναφορά στον πυρήνα του κυπριακού που είναι η συνεχιζόμενη παράνομη Κατοχή εδάφους κράτους μέλους της Ε.Ε.

Έτσι οι υποστηρικτές της Τουρκίας θέλουν ενόψει της Συνόδου Κορυφής του Μαρτίου, να μετατρέψουν την υποχρέωση της Τουρκίας να άρει άμεσα την στρατιωτική κατοχή στην Βόρεια Κύπρο, σε υποχρέωση συμμετοχής σε μια Πενταμερή την οποία μάλιστα φροντίζει να στρώσει στα μέτρα της Άγκυρας ο Α. Γκουτιέρες.

Η Λευκωσία θα είναι σε δύσκολη θέση στην Σύνοδο Κορυφής του Μαρτίου καθώς με πρόσχημα την Πενταμερή θα της ζητηθεί πρακτικά να παραιτηθεί από στοιχειώδεις υποχρεώσεις που έχουν επιβληθεί στην Τουρκία στο προενταξιακό στάδιο και να προσυπογράψει την αναβάθμιση των ευρωτουρκικών σχέσεων, όχι μόνο για μια χώρα η οποία παραβιάζει συστηματικά τα κυριαρχικά δικαιώματα της αλλά δεν την αναγνωρίζει καν διπλωματικά.

Η αναβάθμιση της Τελωνειακής Ένωσης που αποτελεί μείζον θέμα για την Τουρκία, είναι δύσκολο να γίνει καθώς ήδη από το 2005 η Τουρκία είχε αναλάβει την υποχρέωση επικύρωση του Πρωτοκόλλου Επέκτασης της Τελωνειακής Ένωσης και προς την Κύπρο (με άνοιγμα λιμανιών και αεροδρομίων κλπ) κάτι που ακόμη δεν έχει γίνει. Επίσης το βέτο που έχει θέσει η Κυπριακή Δημοκρατία για μια σειρά Κεφάλαια των ενταξιακών διαπραγματεύσεων δεν μπορεί να αρθεί καθώς δεν έχουν αρθεί οι λόγοι που επιβλήθηκε. Επίσης η Λευκωσία δεν μπορεί να αποδεχθεί την οποιαδήποτε χαλάρωση του καθεστώτος εισόδου των τούρκων πολιτών στα κράτη μέλη της Ε.Ε.

Μέσα σε αυτό το σκηνικό και ενώ είναι όλο και πιο ορατή η απόσταση που υπάρχει μεταξύ της Αθήνας με το Προεδρικό Μέγαρο της Λευκωσίας, το επόμενο διάστημα θα πρέπει να τηρηθούν λεπτές ισορροπίες και να αποκρουσθεί ταυτόχρονα η προσπάθεια που καταβάλλεται ώστε να πάρει «δωρεάν» το ευρωπαϊκό εισιτήριο η Τουρκία.