Η ψευδαίσθηση της αιώνιας ανόδου των αγορών

Η ψευδαίσθηση της αιώνιας ανόδου των αγορών

Επτά διαδοχικές ανοδικές συνεδριάσεις με νέο ιστορικό υψηλό, κέρδη άνω του 25% μέχρι στιγμής στο έτος και 64 κλεισίματα με ρεκόρ φέτος, μετράει ο S&P 500. Αν δεν πειστήκατε ακόμη για το τι ακριβώς συμβαίνει στις αγορές, να σας πούμε ότι αν ο κορυφαίος δείκτης του πλανήτη γράψει ακόμη 14 ρεκόρ μέχρι το τέλος του έτους, τότε το 2021 θα ξεπεράσει το 1995 και θα γίνει η χρονιά με τα περισσότερα ρεκόρ που έχουν σημειωθεί ποτέ.

Δεν είναι μόνο ο S&P 500. O τεχνολογικός Nasdaq έχει σημειώσει 43 φορές ιστορικό υψηλό το 2021 και ο Dow Jones 44 φορές. Καλώς ήρθατε, λοιπόν, στο μεγαλύτερο χρηματιστηριακό ράλι όλων των εποχών. Ένα ράλι που συνεχίζει να φουσκώνει όσο οι επενδυτές συνεχίζουν να ζουν με την ψευδαίσθηση ότι δεν υπάρχουν υπερβολικές αποτιμήσεις και κατ' επέκταση δεν υπάρχουν κορυφές που δεν μπορούν να κατακτηθούν. «To the moon» που λέει και ο Έλον Μασκ για την Tesla, την SpaceX και τα αγαπημένα του κρυπτονομίσματα.

Τα δεδομένα σήμερα στις αγορές έχουν ως εξής; Η Fed θα ξεκινήσει το tapering αλλά σχετικά πιο ήπια από τις αρχικές εκτιμήσεις και η αύξηση των επιτοκίων είναι ακόμη μακριά. Ο πληθωρισμός και τα προβλήματα στις εφοδιαστικές αλυσίδες αποτελούν τους βασικούς κινδύνους για την ανάπτυξη και η πανδημία είναι ακόμη εδώ, αναγκάζοντας τον πλανήτη να αναθεωρήσει ως προς το εκτιμώμενο τέλος της. Τα νέα για την αποτελεσματικότητα των χαπιών της Merck και της Pfizer είναι πολύ θετικά όμως η περίοδος της ευφορίας έχει ξεκινήσει πολύ πριν τις ανακοινώσεις των δύο φαρμακευτικών.

Υπάρχουν βάσιμοι λόγοι να σταματήσει το ράλι όταν οι οικονομίες ανά τον κόσμο βγαίνουν από μία μεγάλη κρίση αλλά μπροστά υπάρχουν δεδομένες αβεβαιότητες; Ενώ οι απόψεις των αναλυτών για το κατά πόσο οι αποτιμήσεις είναι υπερβολικές ή όχι, διίστανται, τα εταιρικά αποτελέσματα εντυπωσιάζουν.

Όταν σε μία τέτοια συγκυρία το 83% των επιχειρήσεων που συνθέτουν τον μεγαλύτερο χρηματιστηριακό δείκτη του κόσμου ανακοινώνουν αποτελέσματα τριμήνου που ξεπερνούν τις προσδοκίες των αναλυτών, πως να μην συνεχιστεί το ράλι; Διότι, θεωρητικά η επίδοση αυτή της πραγματικής οικονομίας συνεπάγεται ότι η κατάσταση είναι πολύ καλύτερη απ’ ότι δείχνει. Ή τέλος πάντων, ότι η οικονομία θα αντιμετωπίσει τον βαρύ –εξαιτίας της εκτίναξης του ενεργειακού κόστους– χειμώνα από καλύτερη θέση. Ή ότι απλώς τα εταιρικά αποτελέσματα αποτελούν μία ακόμη αφορμή που αναζητούν καθημερινά οι επενδυτές για να ωθήσουν σε νέα υψηλά τις μετοχές.

Σε αυτό το περιβάλλον, η Microsoft, η Apple, η Saudi Aramco και οριακά η Google έχουν σχηματίσει ένα άτυπο γκρουπ καθώς είναι οι μοναδικές εισηγμένες με κεφαλαιοποίηση πάνω από 2 τρισ. δολάρια. Από πολύ κοντά ακολουθούν οι Amazon και Tesla, ενώ στην αγορά των κρυπτονομισμάτων έχουν επενδυθεί περίπου 2,7 τρισ. δολάρια! Ασύλληπτα νούμερα και δυσθεώρητα ύψη.

Υπάρχει, λοιπόν, «Έβερεστ»; Η υψηλότερη κορυφή, το «ταβάνι» που θα φέρει νομοτελειακά την πτώση ή μήπως η αδιανόητη σε έκταση ρευστότητα που διοχετεύθηκε όλα αυτά τα χρόνια στο σύστημα, είναι ικανή να φουσκώσει κι άλλο τη φούσκα;

Προς τα τέλη Σεπτεμβρίου, που ήταν ένας αρνητικός μήνας, κυριαρχούσαν οι ανησυχίες για μία μεγάλη διόρθωση, η οποία βέβαια δεν ήρθε. Τώρα, εκφράζονται ανησυχίες για την πορεία των μετοχών το 2022 και υπάρχει μία αίσθηση σιγουριάς ότι το ράλι θα συνεχιστεί τουλάχιστον έως την Πρωτοχρονιά. Δεν είναι όμως λίγες οι φορές που η διόρθωση έρχεται εκεί που όλοι περιμένουν ράλι.

Τώρα, για όσους θέλουν να πιαστούν από κάπου για να αποφασίσουν τι θα κάνουν τους επόμενους μήνες, η Bank of America  ενημερώνει ότι από το 1936 μέχρι σήμερα ο S&P 500 εμφανίζει κατά μέσο όρο κέρδη της τάξης του 1,1% τον Νοέμβριο και 2,3% τον Δεκέμβριο. Σε αυτή την περίοδο των 85 ετών, ο S&P 500 ολοκλήρωσε τον Δεκέμβριο με πράσινο ταμπλό σε ποσοστό 79%. Παρ’ όλα αυτά, η ίδια η αμερικανική τράπεζα συνιστά μεγάλη προσοχή γιατί οι παγίδες είναι υπαρκτές και οι κίνδυνοι μεγάλοι. Εξάλλου, οι «μαύροι κύκνοι» δεν θα λέγονταν έτσι αν μπορούσαμε να τους εντοπίσουμε…