Η μεγάλη σύγκρουση για τα πυρηνικά του Ιράν πλησιάζει

Η μεγάλη σύγκρουση για τα πυρηνικά του Ιράν πλησιάζει

Η είδηση για την τραγωδία στον Κόλπο του Ομάν, όπου το μεγαλύτερο πολεμικό πλοίο του ιρανικού ναυτικού τυλίχθηκε στις φλόγες μεταφέρει για λίγο την προσοχή από το μεγαλύτερο ζήτημα της περιοχής. Το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν συνεχίζει να αποτελεί βασικό ζήτημα, τόσο για τις μεγάλες δυνάμεις, όσο και τα κράτη της περιφέρειας. Ο Υπουργός Εξωτερικών των Ηνωμένων Πολιτειών, Τόνι Μπλίνκεν έθεσε το θέμα ευθέως. Σύμφωνα με τους υπολογισμούς που υπάρχουν, το Ιράν μπορεί να αποκτήσει πυρηνικά όπλα σε μερικούς μήνες.

Η τετραετία Τραμπ ήταν καταστροφική στο ζήτημα. Η πίεση στο Ιράν με την ουσιαστική εγκατάλειψη της συμφωνίας και τις επαναλαμβανόμενες κυρώσεις έδωσε την ευκαιρία στους Ιρανούς να προχωρήσουν το πυρηνικό πρόγραμμα δίχως έλεγχο. Μάλιστα το ιερατείο φρόντιζε να αυξάνει τους ρυθμούς κάθε φορά που η Ουάσιγκτον επέβαλε κυρώσεις, ώστε να καταστήσει σαφές το μήνυμα της.

Η νέα διοίκηση Μπάιντεν είχε δηλώσει την επιθυμία της να επιλυθεί ειρηνικά το ζήτημα του πυρηνικού προγράμματος του Ιράν, μέσω της αναβίωσης της συνολικής συμφωνίας του 2015. Άλλωστε ο Μπάιντεν ήταν αντιπρόεδρος του Μπαράκ Ομπάμα, που είχε επιτύχει την αρχική συμφωνία του Ιράν και της Δύσης. Ωστόσο, η Τεχεράνη ήταν προετοιμασμένη για αυτή την εξέλιξη και φαίνεται να εκμεταλλεύεται την κλίση της Ουάσιγκτον για μία συμφωνία.

Σύμφωνα με αναφορές, το Ιράν άρχισε να μειώνει τις επιθεωρήσεις των εγκαταστάσεων του στο πλαίσιο της προσωρινής συμφωνίας, ώστε να πιέσει την Ουάσιγκτον και να πετύχει ευνοϊκότερους όρους στη συμφωνία. Σύμφωνα με τις αναφορές της, η Διεθνής Υπηρεσία Ατομική Υπηρεσίας δεν έχει πλέον πρόσβαση στα στοιχεία για το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν και μπορεί να κάνει μόνο εκτιμήσεις για την πρόοδο του προγράμματος.

Το θέμα του Ιράν είναι κομβικής σημασίας για το Ισραήλ. Η τελευταία δημόσια αντιπαράθεση μεταξύ του πρωθυπουργού Βενιαμίν Νετανιάχου και του Υπουργού Άμυνας Μπένι Γκαντς αφορούσε τις δηλώσεις Νετανιάχου, πως το Ισραήλ είναι αποφασισμένο να προχωρήσει σε δικές της κινήσεις, ανεξάρτητα από τις Ηνωμένες Πολιτείες. Άλλωστε, ο νέος επικεφαλής της Μοσάντ, Νταβίντ Μπαρνέα, που διορίστηκε από τον Νετανιάχου μίλησε για «θαρραλέες και ανεξάρτητες αποφάσεις» σε σχέση με το Ιράν.

Ο νους όλων πήγε στις στοχευμένες επιθέσεις σε πυρηνικές εγκαταστάσεις στο Ιράν, σε σαμποτάζ αλλά και στη δολοφονία του επικεφαλής του πυρηνικού προγράμματος τον περασμένο Νοέμβριο. Σε ένα βασικό τμήμα της ελίτ στο Ισραήλ έχει επικρατήσει ο φόβος πως το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν στοχεύει στην εξολόθρευση του κράτους του Ισραήλ. Σε κάθε περίπτωση, ο Υπουργός Άμυνας Γκαντς δήλωσε πως η συνεργασία με τις Ηνωμένες Πολιτείες σε αυτό το ζήτημα παραμένει προτεραιότητα.

Ο πέμπτος γύρος διαπραγματεύσεων στη Βιέννη αναμένεται να είναι ο πιο κρίσιμος από όλους μέχρι τώρα. Ωστόσο, προς το παρών δεν φαίνεται κάποιος φως στην άκρη του τούνελ.