Γιατί καλπάζει η τιμή στο αλουμίνιο και οι παρενέργειες στην παγκόσμια οικονομία

Γιατί καλπάζει η τιμή στο αλουμίνιο και οι παρενέργειες στην παγκόσμια οικονομία

H ανοδική κίνηση των τιμών των εμπορευμάτων, καθώς και των πρώτων υλών συνεχίζεται. Από την ανοδική αυτή πορεία δε θα μπορούσαν να απουσιάζουν τα συμβόλαια του αλουμινίου, η ξέφρενη πορεία των οποίων ήδη δημιουργεί μια σειρά από προβλήματα, όχι μόνο στον κλάδο των κατασκευών, αλλά και σε κλάδους όπως είναι η τυποποίηση και συσκευασία των τροφίμων, η βιομηχανία αυτοκινήτων, η βιομηχανία συσκευασιών, η παραγωγή οικιακών συσκευών, ο κλάδος των μεταφορών και άλλοι. Τρεις είναι οι βασικοί λόγοι της αύξησης των τιμών του αλουμινίου στις αγορές και στα χρηματιστήρια των εμπορευμάτων.

Ο πρώτος λόγος είναι η ραγδαία αύξηση της ζήτησης για αλουμίνιο, λόγω της παγκόσμιας οικονομικής ανάκαμψης.

Ο δεύτερος λόγος είναι ο περιορισμός της παραγωγής αλουμινίου από χώρες όπως είναι η Κίνα, που οδηγεί στη δημιουργία μεγάλης απόκλισης ανάμεσα στην αυξανόμενη ζήτηση και στη συρρικνούμενη προσφορά.

Και ο τρίτος λόγος είναι η αύξηση του ενεργειακού κόστους, που απαιτείται για την παραγωγή του αλουμινίου.

Το αλουμίνιο δε συναντάται ελεύθερο στη φύση. Προέρχεται από τον βωξίτη. Πρώτα ο βωξίτης εξορύσσεται. Στη συνέχεια θρυμματίζεται και διαλύεται σε πυκνό διάλυμα καυστικού νατρίου σε υψηλή θερμοκρασία και πίεση. Με αυτό τον τρόπο, απομακρύνονται οι προσμίξεις του βωξίτη, παραμένει μόνο το ένυδρο οξείδιο του αργιλίου, το οποίο πυρώνεται στους 1100° C έτσι, ώστε να απομακρυνθεί το νερό.

Μετά από αυτήν την πρώτη φάση, ακολουθεί η παραγωγή της αλουμίνας. Ο βωξίτης θρυμματίζεται, ξηραίνεται και αλέθεται σε ειδικούς μύλους όπου αναμιγνύεται με μικρή ποσότητα νερού. Σε αυτή τη διαδικασία παράγεται μια παχιά πάστα που συλλέγεται σε ειδικά δοχεία και θερμαίνεται με ατμό για να αφαιρεθεί το μεγαλύτερο μέρος του πυριτίου που υπάρχει στο βωξίτη.

Το τρίτο στάδιο είναι αυτό της ηλεκτρόλυσης. Η ηλεκτρόλυση είναι μια διεργασία η οποία είναι εξαιρετικά ενεργοβόρα. Το οξείδιο του αργιλίου διαλύεται σε τήγμα κρυολίθου, εντός ηλεκτρολυτικής λεκάνης, στην οποία διαβιβάζεται συνεχές ηλεκτρικό ρεύμα χαμηλής τάσης, αλλά εξαιρετικά υψηλής έντασης (περίπου 150.000 Αμπέρ).

Ένα τυπικό εργοστάσιο παραγωγής αλουμινίου καταναλώνει ρεύμα, όσο μια μικρή πόλη. Ενδεχόμενη διακοπή ρεύματος, οδηγεί σε στερεοποίηση των τηγμάτων στις λεκάνες. Δηλαδή στην καταστροφή του προϊόντος. Γι’ αυτόν το λόγο, τα περισσότερα εργοστάσια είτε κάνουν αυτοπαραγωγή της ηλεκτρικής ενέργειας που καταναλώνουν, είτε συνδέονται με παραπάνω από μία πηγές ενέργειας, για να αποφύγουν τον σχετικό κίνδυνο.

H τιμή του αλουμινίου σήμερα, καταγράφει τις υψηλότερες τιμές από το 2008, όταν η τιμή είχε υπερβεί τα $3.000/Τ όπως βλέπουμε στο ακόλουθο γράφημα.

Στο ακόλουθο γράφημα παρουσιάζεται η βύθιση της τιμής του αλουμινίου, αμέσως μετά το ξέσπασμα της πανδημίας, που ακολουθήθηκε από μια παρατεταμένη ανοδική πορεία με μικρές διορθώσεις μέχρι σήμερα.

Από την αρχή του 2022 μέχρι σήμερα, η τιμή του αλουμινίου έχει αυξηθεί περίπου 11,5% όπως φαίνεται και στο ακόλουθο γράφημα, για μια σειρά από επιπρόσθετους λόγους.

Κατά πρώτον, μειώθηκε η παραγωγή αλουμινίου στην Κίνα, σε μια προσπάθεια να μειωθούν οι ρίποι από την καύση στερών καυσίμων και να βελτιωθεί η ποιότητα του ατμοσφαιρικού αέρα, λόγω των Χειμερινών Ολυμπιακών Αγώνων.

Κατά δεύτερον, τα αποθέματα αλουμινίου, στις αποθήκες που καταγράφονται από το Χρηματιστήριο Μετάλλων του Λονδίνου LME, έχουν υποχωρήσει στο χαμηλότερο επίπεδο από το 2007 και βρίσκονται μειωμένα κατά 60%, σε σχέση με τον Μάρτιο του 2021.

Κατά τρίτον υποχώρησε η παραγωγή αλουμινίου της Slovalco κατά 60%, λόγω του υψηλού ενεργειακού κόστους, της αύξησης των τιμών των δικαιωμάτων εκπομπών CO2 και της έλλειψης κρατικής αποζημίωσης από την πλευρά της σλοβακικής κυβέρνησης.

Και κατά τέταρτον, η γεωπολιτική κρίση Ρωσίας – Δύσης στα Ουκρανικά σύνορα, πιθανόν να οδηγήσει σε πολιτικές κυρώσεων, απέναντι σε ένα σημαντικότατο παραγωγό και προμηθευτή αλουμινίου της παγκόσμιας αγοράς.

Το πρόβλημα, ανάμεσα στο ενεργοβόρο αλουμίνιο και την προστασία του περιβάλλοντος, μοιάζει με το παράδειγμα του σκύλου που κυνηγάει την ουρά του.

Από τη μια πλευρά, δεν μπορούν να παραχθούν επαρκείς ποσότητες αλουμινίου λόγω των αυξανόμενων εκπομπών των αερίων του θερμοκηπίου, πάνω από το όρια που έχουν θεσπιστεί, ενώ από την άλλη πλευρά το αλουμίνιο είναι απαραίτητο στην κατασκευή ηλεκτρικών οχημάτων λόγω του χαμηλού βάρους, είναι απαραίτητο στην κατασκευή ενεργειακών κατοικιών και κτιρίων, καθώς και στην παραγωγή μονάδων ανανεώσιμων πηγών ενέργειας.

Επομένως, ένας κόσμος που είναι πεινασμένος για αλουμίνιο, δεν μπορεί να ικανοποιήσει τις ανάγκες του, λόγω των κανόνων που ο ίδιος έχει θεσπίσει. Ο κόσμος χρειάζεται αλουμίνιο, στα πλαίσια της πράσινης οικονομίας, το οποίο όμως δεν μπορεί να παραχθεί λόγω των στόχων που έχουν τεθεί για την επίτευξη της πράσινης οικονομίας.

Αν αναλογιστούμε ότι οι μεγαλύτεροι εισαγωγείς αλουμινίου παγκοσμίως είναι οι ΗΠΑ, η Γερμανία, η Ολλανδία και η Κορέα, είναι αρκετά εύκολο να συμπεράνουμε ότι για την πορεία της παγκόσμιας βιομηχανικής παραγωγής, μια παρατεταμένη ανωμαλία στην αγορά του αλουμινίου, θα είναι ιδιαίτερα επώδυνη. Μια ανωμαλία που είχε βιώσει ως ένα βαθμό η παγκόσμια οικονομία, μετά την υιοθέτηση μέτρων προστατευτισμού κατά των εισαγωγών αλουμινίου, που είχε επιβάλει ο πρόεδρος Τραμπ.