Όσοι ασχολούνται χρόνια με τις αγορές γνωρίζουν ότι η πτώση ποτέ δεν έρχεται προειδοποιημένα και ακόμα χειρότερα, η στιγμή που θα ξεκινήσει η καθοδική πορεία συνήθως θα βρει το χαρτοφυλάκιο 100% τοποθετημένο. Μετά από μια μακρά περίοδο πλούσιων αποδόσεων και πολλών πετυχημένων κινήσεων είναι λογικό να υπάρχει ένας δισταγμός στο να γραφτεί η ζημιά. Όλοι μιλούν με άνεση για το «stop loss», αλλά η πραγματικότητα είναι λίγο διαφορετική. Ουσιαστικά πρόκειται για την παραδοχή του λάθους. Η άρνηση της καταγραφής μιας ζημιάς δεν είναι μια κατάσταση αφύσικη. Πόσοι από εμάς είναι πρόθυμοι όχι μόνο να παραδεχτούν ότι έκαναν λάθος αλλά να πάρουν και το κόστος της επιλογής τους;
Ο μεγαλύτερος εχθρός των επενδυτών είναι η ελπίδα. Όλοι επενδύουν στα Χρηματιστήρια με την ελπίδα να κερδίσουν. Όταν η τάση γυρίσει ελπίζουν να μη χάσουν. Όταν πλέον η ζημία είναι γεγονός εκεί χρειάζεται διαχείριση: Μια απώλεια της τάξης του 10% ίσως να μη τρομάζει όμως για να ανακτηθεί το αρχικό κεφάλαιο απαιτείται άνοδος που ποσοστιαία μεταφράζεται σε 11%. Μια απώλεια του 35%, ανακτάται με άνοδο 53,8%. Όταν χαθεί το μισό κεφάλαιο θα πρέπει η μετοχή να διπλασιάσει την αξία της για να έρθει στο «μία ή άλλη». Αν οι απώλειες φθάσουν το 90% θα πρέπει η τιμή να δεκαπλασιαστεί. Στην πιθανότητα ανάκτησης του κεφαλαίου θα πρέπει να μπει και η παράμετρος του χρόνου.
Οι μεγάλες απώλειες χρειάζονται χρόνο και πολύ υπομονή για να ανακτηθούν, αφού στην πορεία θα υπάρχουν και ενδιάμεσοι επενδυτές που θα επιβιβαστούν και θα αποβιβαστούν σε διάφορά επίπεδα. Ένας εκ των παλαιότερων χρηματιστών έλεγε ότι μια «γρήγορη ζημία» είναι συνήθως η πιο γλυκιά.
Αν παρόλα αυτά η καταγραφή μιας ζημιάς παραμένει μια ζόρικη διαδικασία υπάρχει και η λύση του «πούλα τα μισά». Με αυτό τον τρόπο το χαρτοφυλάκιο αποκτά δικαίωμα στην επιλογή. Αν οι αγορές συνεχίζουν να υποχωρούν υπάρχει η δυνατότητα της τοποθέτησης σε κάποιο χαμηλότερο επίπεδο. Αν οι αγορές ανέβουν θα μετριαστεί η απώλεια και αν η τάση εδραιωθεί μπορεί να επανεξεταστεί η αξιοποίηση της διαθέσιμης ρευστότητας. Αν και ακούγεται θεωρητικό το πλεονέκτημα αυτής της τακτικής είναι ότι δίνει επιλογές σε κάθε ενδεχόμενο. Ένα τοποθετημένο χαρτοφυλάκιο 100% σε μετοχές έχει ως μόνη επιλογή την άνοδο.
Ο μεγαλύτερος εγκλωβισμός στα χρηματιστήρια είναι ψυχολογικός. Η ψευδαίσθηση ότι αν πουλήσω γράφω την ζημία. Λάθος. Η ζημιά γράφεται κάθε μέρα, ή καλύτερα κάθε στιγμή. Και το χειρότερο είναι ότι αρκεί ένα μόνο λάθος που θα γκρεμίσει προσπάθειες και κινήσεις ετών. Αν η λέξη λάθος ξενίζει αντικαταστήστε τη με τη λέξη «πείσμα», το αποτέλεσμα δεν αλλάζει.
Οι αγορές τραυματίζονται αλλά δεν πεθαίνουν. Οι κωδικοί όμως;
