Η θάλασσα είναι αναπόσπαστα συνδεδεμένη με την Ελλάδα, αποτελεί σημαντική πηγή πλούτου αλλά και πολιτιστικό αγαθό, ωστόσο οι ελληνικές ακτές κινδυνεύουν λόγω σκουπιδιών.
Σύμφωνα με ρεπορτάζ της Deutsche Welle, το πρόβλημα τους καλοκαιρινούς μήνες αποκτά τεράστιες διαστάσεις. Πολλοί στην Ελλάδα πλέον αντιδρούν και θέλουν να αλλάξουν την κατάσταση. Πολυάριθμες οργανώσεις και ιδιώτες αναλαμβάνουν πρωτοβουλίες καθαρισμού των ακτών. H Eπανομή, για παράδειγμα, αποτελεί για τη Θεσσαλονίκη μια από τις πιο κοντινές ακτές για μπάνιο. Το καλοκαίρι η παραλία της κατακλύζεται από κόσμο. Οι περισσότεροι φεύγοντας αφήνουν όμως πίσω τα ίχνη τους: πλαστικές σακούλες, κυπελλάκια για καφέ, κουτάκια μπύρας, αποτσίγαρα, συσκευασίες τσιγάρων. Πρόσφατα περίπου 50 άτομα συγκεντρώθηκαν στην παραλία για να καθαρίσουν τα σκουπίδια.
«Το κράτος και οι δήμοι δεν ασχολούνται με το πρόβλημα των σκουπιδιών. Υπάρχουν ελάχιστοι κάδοι απορριμμάτων, οι οποίοι δεν αδειάζουν τακτικά» ανέφερε στη DW μια μητέρα που ήρθε στην Επανομή μαζί με τα παιδιά της για να βοηθήσουν στον καθαρισμό.
Πατριωτισμός... με βιώσιμο πρόσημο
Η εικόνα από την Επανομή απαντάται πλέον σε ολοένα περισσότερους ελληνικούς δήμους. Μάλιστα ο καθαρισμός ακτών έχει γίνει και μόδα στο διαδίκτυο με το hashtag #beachcleanup ή #trashtag. Στην Επανομή τη σχετική δράση διοργανώνει ένα ζευγάρι, ο Μάριος και η Χριστίνα Μπαχάρη. Ο Μάριος γεννήθηκε στο Βερολίνο και ζει τα τελευταία χρόνια με τη σύζυγο και τα παιδιά του στη Θεσσαλονίκη. Ο Μάριος βρίσκει περίεργο στην ελληνική νοοτροπία ότι πολλοί περιμένουν τα πάντα από το κράτος χωρίς να αναλαμβάνουν προσωπική ευθύνη. Μαζί με τη σύζυγό του θέλουν να αλλάξουν αυτή τη νοοτροπία, αγαπούν όπως λένε πολύ την Ελλάδα και θέλουν να κάνουν γι αυτήν κάτι χρήσιμο: να κινητοποιήσουν κι άλλους συμπολίτες τους για τον καθαρισμό της παραλίας.
Από την πλευρά του ο Ιωάννης Γιώβος, μέλος της πρωτοβουλίας iSea από την Θεσσαλονίκη για την προστασία της θάλασσας, χαίρεται ιδιαίτερα για πρωτοβουλίες σαν κι αυτές. Δεν πρόκειται μόνο για την προστασία του περιβάλλοντος, όπως αναφέρει, αλλά πολύ περισσότερο για την ανάληψη ευθύνης από τους ίδιους τους πολίτες. «Οι Έλληνες αγαπούν τη θάλασσα, τη θεωρούν αυτονόητη. Θεωρούν επίσης αυτονόητο να κολυμπούν σε καθαρά νερά» αναφέρει ο Νίκος Δούμπας, επίσης από την iSea. Παρόλα αυτά δεν διστάζουν οι λουόμενοι να πετάξουν σκουπίδια στις ακτές. Στόχος της πρωτοβουλίας iSea είναι λοιπόν να ευαισθητοποιηθούν κυρίως οι νέοι πολίτες μέσα από εκπαιδευτικά προγράμματα για την προστασία του θαλάσσιου περιβάλλοντος. Παρά την καλή ποιότητα του νερού στις ελληνικές θάλασσες, σύμφωνα με διεθνή στοιχεία, τα σκουπίδια στις ακτές παραμένουν μεγάλο πρόβλημα. Η ευρωπαϊκή νομοθεσία δεν έχει αλλάξει πολλά, όπως αναφέρει ο Ιωάννης Γιώβος.
Η θάλασσα ως πηγή πλούτου
Η Στέλλα Κυβέλου, καθηγήτρια Οικονομικών στο Πάντειο Πανεπιστήμιο, εστιάζει εδώ και χρόνια στη θάλασσα ως πηγή πόρων. Η ίδια στηρίζει την πρωτοβουλία Γαλάζια Ανάπτυξη, που από το 2012, με την υποστήριξη της Κομισιόν, προσπαθεί να αναδείξει τις δυνατότητες της αξιοποίησης των θαλάσσιων πόρων για την οικονομία και τη δημιουργία θέσεων εργασίας. Η Ελλάδα έχει πάνω από 16.000 χλμ. ακτογραμμής και θα πρέπει έτσι να είναι πρωτοπόρος στην ανάπτυξη στρατηγικών βιώσιμης εκμετάλλευσης του θαλάσσιου πλούτου, εκτιμά η ίδια. Τονίζει επίσης ότι η ο στρατηγικός σχεδιασμός για την εκμετάλλευση των πόρων βρίσκεται σε συνάρτηση με την ανάπτυξη και την ανταγωνιστικότητα.
Η Ελληνίδα οικονομολόγος θεωρεί ότι υπάρχει ανάγκη για αποτελεσματικότερη διαχείριση του θαλάσσιου χώρου και μάλιστα αναπτύσσοντας συνέργειες με γειτονικές χώρες, γιατί όχι και με την Τουρκία. «Η θάλασσα μας ενώνει και μας χωρίζει παράλληλα. Δημιουργεί συμπράξεις και συγκρούσεις. Ελπίζουμε ότι θα μάθουμε να συνεργαζόμαστε ειρηνικά. Και ότι σε καιρούς παγκοσμιοποίησης οι λαοί μπορούν να επωφεληθούν από αυτή σε οικονομικό και πολιτιστικό επίπεδο», ανέφερε η ίδια στη DW.
