Χρ. Λιονής και Ελ. Πιτέλου: Αναπόφευκτο το «ακορντεόν» χωρίς πανευρωπαϊκό συντονισμό

Χρ. Λιονής και Ελ. Πιτέλου: Αναπόφευκτο το «ακορντεόν» χωρίς πανευρωπαϊκό συντονισμό

Στο φαύλο κύκλο των lockdowns με το σύστημα "ακορντεόν" θα συνεχίσουν να κινούνται όλα τα ευρωπαϊκά κράτη, αναπόφευκτα, όσο δεν υιοθετείται μια ενιαία ευρωπαϊκή στρατηγική για την αποτελεσματική περιστολή της πανδημίας, πολύ περισσότερο τώρα που έχει εμφανιστεί και η πιο μεταδοτική μετάλλαξη του ιού.

Καθοριστικές για τα μέτρα που πρέπει να λαμβάνονται, όμως, είναι και οι οροεπιδημιολογικές μελέτες, οι οποίες θα βοηθήσουν τη διαχείριση και κατά το τουριστικό άνοιγμα της χώρας.

Το σύστημα των απαγορευτικών με τα σταδιακά ανοίγματα, έχει προκαλέσει αναπόφευκτα την κόπωση των πληθυσμών, παρά το γεγονός ότι τα μέτρα που εφαρμόζονται σε κάθε κράτος είναι τόσο διαφορετικά, που δεν μπορεί να υπάρξει σύγκριση.

Με δεδομένους τους παραπάνω προβληματισμούς, επιτροπή ειδικών της Ε.Ε. πρόκειται να συνεδριάσει τις επόμενες ημέρες για να εκδώσει μια γνώμη για την αλληλεγγύη των κρατών - μελών σε ζητήματα έκτακτης ανάγκης δημόσιας υγείας και την ανάπτυξη πανευρωπαϊκής στρατηγικής συνεργασίας.

Η γνώμη αυτή, αναμένεται να λάβει υπόψιν της πρόσφατη πρόταση σειράς ειδικών από διάφορα Πανεπιστήμια της Ευρώπης, η οποία δημοσιεύθηκε στο επιστημονικό περιοδικό Lancet και υποστηρίζει την λήψη αυστηρών μέτρων ταυτόχρονα σε ολόκληρη την Ευρώπη προκειμένου να τιθασευτεί η πανδημία αποτελεσματικά.

Ο λόγος είναι ότι λόγω μετακινήσεων των πληθυσμών, τα χαλαρά μέτρα που εφαρμόζονται σε κάποια κράτη - μέλη, δίνουν τη δυνατότητα στον ιό να εξαπλώνεται ακόμη και σε κράτη όπου τα μέτρα είναι αυστηρά.

Τα παραπάνω επισημαίνουν μιλώντας στο liberal.gr, ο καθηγητής Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας και Γενικής Ιατρικής της Ιατρικής Κρήτης Χρήστος Λιονής, που είναι επίσης μέλος της Επιτροπής Ειδικών για την Επένδυση στην Υγεία της Ευρωπαϊκής Ένωσης και η επιστημονική συνεργάτις της Ιατρικής Κρήτης και Λέκτορας Δημόσιας Υγείας στο Πανεπιστήμιο του Μάαστριχτ Ελένη Πιτέλου, που είναι και Αντιπρόεδρος για την Αξιολόγηση Τεχνολογίας Υγείας και Μέλος της Συντονιστικής Επιτροπής για τα Λοιμώδη Νοσήματα στην Ευρωπαϊκή Ένωση Δημόσιας Υγείας, οι οποίοι συμμετείχαν στη συγγραφή του σχετικού άρθρου του Lancet.

Και οι δυο τους, επισημαίνουν ότι η Ευρώπη έχει τη δυνατότητα του ενιαίου συντονισμού τονίζοντας ότι ήδη έχει ενεργοποιηθεί προς αυτή την κατεύθυνση μέσω των ειδικών επιτροπών της, καθώς εκτός από την προαναφερόμενη επιτροπή, η επιτροπή υγειονομικής ασφάλειας, έχει εκδώσει οδηγίες για την ενιαία αντιμετώπιση των μέτρων, είτε πρόκειται για καραντίνα, είτε πρόκειται για διαχείριση ασθενών. Αντίστοιχα αναμένεται και συνεδρίαση της επιτροπής για τις επενδύσεις στην υγεία, στην οποία μετέχει ο κ. Λιονής.

Η μετάλλαξη

Όσον αφορά τη μετάλλαξη του ιού και την αυξημένη μεταδοτικότητά του, η κ. Πιτέλου επισημαίνει ότι "ο ιός δέχεται εξελικτική πίεση, γεγονός που μας οδηγεί στην ανάγκη για πρόσθετη προστασία στις ευπαθείς ομάδες πληθυσμού, αλλά και σε μέτρα για την μείωση της εξάπλωσης, για την αποφυγή πιο μολυσματικών αλλαγών, όπως έχουν επισημάνει και οι ειδικοί για το θέμα αυτό.

Σαφώς ο εμβολιασμός θα συμβάλλει θετικά, όμως ακόμη και στο πιο αισιόδοξο σενάριο, δεν μπορούμε να σταματήσουμε τα τεστ, την απομόνωση, την ιχνηλάτηση και τη στήριξη των ανθρώπων, οι οποίοι έχουν πένθος, έχουν θανάτους, αλλά και τεράστια οικονομικά ζητήματα.

Εντατικά μέτρα

Σίγουρα, επειδή έχουμε διάφορα τεστ, πρέπει να έχουμε και προληπτική και πληθυσμιακή εξέταση και αυξημένη γενομική επιτήρηση, που σημαίνει αυξημένη ανίχνευση αλληλουχιών και με μοριακές μεθόδους και με αλληλούχιση του γονιδιώματος του ιού (γενετική ανάλυση) που θα μας βοηθήσουν σε καλύτερη πρόβλεψη του αριθμού των κρουσμάτων, αλλά και του τύπου που επικρατεί.

Και βέβαια πρέπει να διευκρινιστεί στους πολίτες τι σημαίνει περιορισμός στα μη αναγκαία ταξίδια, όπως επίσης πρέπει να καταλάβουν πώς λειτουργεί η καραντίνα, όταν ταξιδεύουμε διασυνοριακά.

Φυσικά, δεν μπορούμε να μιλάμε για τίποτα από όλα αυτά, αν δεν υπάρχει στήριξη για τους ηλικιωμένους και τις ευπαθείς ομάδες, αλλά και για το ρυθμό των εμβολιασμών".

Επιδημιολογική επιτήρηση

Αναφορικά με τα μέτρα που λαμβάνονται στη χώρα μας, ο κ. Λιονής παρατηρεί ελλείψεις στα διαθέσιμα επιδημιολογικά δεδομένα, σημειώνοντας: "Η Ελλάδα παίρνει αποφάσεις για τα μέτρα περιορισμού, χωρίς όμως ενδελεχή και συστηματική επιδημιολογική ανάλυση. Η συστηματική αυτή παρακολούθηση της ανοσίας του πληθυσμού έχει ιδιαίτερη σημασία τώρα στην περίοδο του εμβολιασμού, όπου παράλληλα με τη φυσική ανοσία (που αποκτάται μετά από τη νόσηση) "τρέχει" και η ανοσία που αποκτάται από τον εμβολιασμό.

Η ανάπτυξη παρατηρητηρίων σε κάθε υγειονομική περιφέρεια που θα υπηρετεί τους κανόνες και τα πρότυπα της υγειονομικής επιτήρησης θα μπορούσαν να συμβάλλουν στην πληρέστερη αποτύπωση. Αν και οροεπιδημιολογικές μελέτες αντιπροσωπευτικές του πληθυσμού δεν έχουν διεξαχθεί σε κάθε περιφέρεια, η σύνθεση όλων των υπαρχόντων δεδομένων και η επικαιροποίηση τους θα μπορούσε να συμβάλλει στην καλύτερη ανάγνωσης της κατάστασης και στη λήψη μέτρων που να αντιστοιχούν σε αυτη.

Δεν γνωρίζουμε πόσο ποσοστό του πληθυσμού έχει προσβληθεί σε κάθε περιφέρεια. Κι αυτό θα μπορούσε να γίνει με οροεπιδημιολογικές με βάση τα αντισώματα μελέτες. Η πληροφορία που θα λάβουμε θα μπορούσε να συμβάλλει στη λήψη περισσότερο ορθολογικών μέτρων. Και αυτό οδηγεί σε μια κατάσταση "ακορντεόν", που εξαντλεί τον πληθυσμό και οδηγεί σε μη συμμόρφωση στα προτεινόμενα μέτρα.

Τουρισμός

"Η επιδημιολογική αποτύπωση του ιού στον πληθυσμό αποτελεί κρίσιμο σημείο, δεδομένου ότι με τόσο χαμηλό ποσοστό νόσησης από τον ιό, από την άνοιξη και μετά, το άνοιγμα του τουρισμού θα αποτελέσει κρίσιμη εξέλιξη. Κι αυτό γιατί δεν υπάρχει συλλογική ανοσία, με αποτέλεσμα να δημιουργηθούν και τότε ισχυρές πιέσεις στο σύστημα υγείας", επισημαίνει η κ. Πιτέλου.

Προθέτει επίσης, ότι η ανάπτυξη οροεπιδημιολογικών μελετών, είναι απολύτως απαραίτητη για τον έλεγχο της ανοσίας που θα δημιουργείται στον πληθυσμό από τον εξελισσόμενο εμβολιασμό, ιδίως αφού θα χρησιμοποιηθούν διαφορετικά εμβόλια. Αντίστοιχα, μια τέτοια παρατήρηση θα μπορούσε να δώσει χρήσιμες πληροφορίες για περιστατικά λοιμώξεων σε όσους έχουν εμβολιαστεί, καθώς κανένα εμβόλιο δεν καλύπτει 100%.