Αλάτι στις ανοιχτές πληγές στην Τουρκία από τις ΗΠΑ

Αλάτι στις ανοιχτές πληγές στην Τουρκία από τις ΗΠΑ

Η δίκη των μελών του κουρδικού κόμματος HDP που μόλις ξεκίνησε, έχει τον δικό της συμβολισμό για τον Ταγίπ Ερντογάν. Οι κουρδικοί πληθυσμοί ήταν από τους αρχικούς υποστηρικτές του Ερντογάν, όταν ξεκινούσε την πορεία του προς την εξουσία.

Όταν κατάφερε να βρεθεί στον πολυπόθητο θώκο, οι κυβερνήσεις Ερντογάν έδωσαν πολιτικά και πολιτιστικά δικαιώματα στους Κούρδους. Ωστόσο, όταν απειλήθηκε η θέση του εξουσία, και η ύπαρξη ενός κουρδικού κόμματος στεκόταν εμπόδιο στις φιλοδοξίες του, στράφηκε ανηλεώς εναντίον τους.

Η συμμαχία με τους υπερεθνικιστές του Ντεβλέτ Μπαχτσελί είναι δομημένες πάνω στην καταπίεση και την καταστολή που ακολούθησε ο Ερντογάν απέναντι και στους Κούρδους, ειδικά από το 2015 και έπειτα.

Κανείς δεν μπορεί να αποκλείσει πως η δυναμική παρέμβαση του Τζο Μπάιντεν για τα ανθρώπινα δικαιώματα θα σταματήσει εκεί. Το κουρδικό κόμμα HDP τίμησε με επίσημη δήλωση τη Γενοκτονία των Αρμενίων την 24η Απριλίου, όπως και ο Πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών.

Είναι σαφές ότι οι Κούρδοι περιμένουν τις Ηνωμένες Πολιτείες να τοποθετηθούν, τουλάχιστον, για την καταπίεση των στοιχειωδών δικαιωμάτων τους, που υφίστανται από το καθεστώς Ερντογάν. Αποκλεισμοί περιοχών, διώξεις, ο ηγέτης του HDP Σελίμ Ντεμιρτάς φυλακισμένος.

Το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Δικαιωμάτων του Ανθρώπου έχει αποφανθεί για την πολιτική προέλευση της δίωξης και την ακυρότητα των κατηγοριών. Θα υπάρξει συνέχεια από τις Ηνωμένες Πολιτείες για την καταπάτηση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων που συμβαίνει στην Τουρκία;

Η Τουρκία αποδίδει την αναγνώριση της Γενοκτονίας των Αρμενίων στην αύξηση της επιρροής του λόμπι των Αρμενίων στις Ηνωμένες Πολιτείες. Ο αντίλογος που ακούστηκε ωστόσο είναι πιο πειστικός.

Ένας βασικός παράγοντας είναι η μείωση της επιρροής του φιλοτουρκικού λόμπι στην Ουάσιγκτον, στο οποίο είχε επενδύσει η Άγκυρα και ουσιαστικά επιτύγχανε κάθε φορά να αποτρέπει τέτοιες αναφορές, που επιβεβαιώνουν μία ασύλληπτη τραγωδία.

Και πως θα μπορούσε να ήταν διαφορετικά με την αξία της τουρκικής λίρας να καταποντίζεται σε ιστορικά χαμηλά, η αντιπολίτευση να εκθέτει τον Ερντογάν για την αλόγιστη χρήση των ταμειακών διαθεσίμων του κράτους για τη στήριξη του νομίσματος και έναν αδυσώπητο πληθωρισμό για όποιον ζει στην Τουρκία.

Δημοσκοπήσεις πλέον εμφανίζονται που δείχνουν τη μεγάλη απογοήτευση των Τούρκων για τη σημερινή κατάσταση, που έχει αντίκτυπο στη δημοτικότητα του Ερντογάν αλλά και του εταίρου του Ντεβλέτ Μπαχτσελί. Όσο κι αν οι εκλογές αργούν, και το καθεστώς ολισθαίνει όλο και περισσότερο στον αυταρχισμό, υπάρχουν πάντα πιθανοί αντίπαλοι.

Η μεγάλη ήττα των Ερντογανιστών από τον Εκρέμ Ιμάμογλου στην Κωνσταντινούπολη είναι ακόμα νωπή. Η αντίδραση βέβαια του Ερντογάν είναι να προετοιμάζει την άρση της ασυλίας των αντιπάλων του, για να έχουν την ίδια τύχη, με όποιον βρίσκεται απέναντι του, είτε με ένα απλό tweet στο διαδίκτυο, είτε με κάθε αφορμή. Οι συλλήψεις αντιφρονούντων συνεχίζονται σε καθημερινή διάταξη.

Το διπλωματικό τηλεφώνημα του Τζο Μπάιντεν πριν την ανακοίνωση για την ιστορική αναγνώριση της Γενοκτονίας των Αρμενίων, οι προσεκτικές διατυπώσεις με αναφορές στην Κωνσταντινούπολη και την Οθωμανική Αυτοκρατορία (αντί για το διάδοχο κράτος της Τουρκίας και οι μετριοπαθείς δηλώσεις του Λευκού Οίκου πως η κίνηση δε στρέφεται προς την Άγκυρα έχουν διπλή ανάγνωση.

Η πρώτη είναι πως η Ουάσιγκτον δεν επιθυμεί να απομακρύνει την Άγκυρα, αφήνοντας ένα κενό που θα μπορούσε να εκμεταλλευτεί κάποιος αντίπαλος τους.

Βέβαια, τα περιθώρια αντίδρασης με τη σημερινή κατάσταση της οικονομίας και την ταραχή στο εσωτερικό είναι πολύ μικρότερα για την Τουρκία, από ότι στην προεδρία Ομπάμα π.χ., όπου ο Μπάιντεν ήταν αντιπρόεδρος. Η δεύτερη ανάγνωση, δεδομένης της εμπειρίας του νυν προέδρου και της αποφασιστικότητας που έδειξε, είναι πως εφ' όσον οι Ηνωμένες Πολιτείες όντως αποφάσιζαν να πιέσουν πραγματικά την Τουρκία, οι επιπτώσεις για το καθεστώς Ερντογάν στο εσωτερικό, θα ήταν απρόβλεπτες.