Άγκυρα και Τουρκοκύπριοι «ψήφισαν» διχοτόμηση

Άγκυρα και Τουρκοκύπριοι «ψήφισαν» διχοτόμηση

Ένα βήμα πιο κοντά στην διχοτόμηση βρίσκεται η Κύπρος μετά και το χθεσινό αποτέλεσμα του δεύτερου γύρου των εκλογών στα κατεχόμενα. Στην τουρκοκυπριακή κοινότητα επικρατούν πλέον δυνάμεις που προωθούν ξεκάθαρα την λογική των δύο κρατών. 

Αυτό προφανώς και σημαίνει διχοτόμηση, αλλά δεν είναι σίγουρο ότι Τουρκοκύπριοι και Άγκυρα επιδιώκουν ακριβώς δύο κράτη, έτσι όπως τα εννοούμε διεθνώς. Στην πράξη η τελευταία και αυτό έχει φανεί από τις προηγούμενες διαπραγματεύσεις, αλλά θα γίνει ακόμη πιο σαφές στις επόμενες όταν ξεκινήσουν, αναμένεται να προωθήσει ένα μοντέλο που θα προβλέπει για την τουρκοκυπριακή κοινότητα, να έχει ίση συμμετοχή- συνδιαχείριση της κυριαρχίας του νησιού και όχι πολιτική ισότητα, όπως επεδίωκε στο παρελθόν. Δηλαδή, ένα μοντέλο με μοιρασμένη κυριαρχία, 50-50. Αυτό έχει διαφορά από την επιδίωξη της πολιτικής ισότητας.

Στην πράξη η Τουρκία θα επιδιώξει στην καλύτερη περίπτωση, μια πολύ χαλαρή συνομοσπονδία, όπου θα επιτρέπει στους τουρκοκύπριους να συνκυριαρχούν στο νησί. Ενώ θα πρόκειται για μια διχοτόμηση, την ίδια στιγμή η Τουρκία θα επιδιώξει να ελέγχει και το ελληνοκυπριακό κράτος. Και αυτό θα γίνει μέσω ενός εκβιασμού προκειμένου να υπάρξει συμφωνία. Πλέον καθίσταται σαφές ότι τόσο την Άγκυρα, όσο και τους τουρκοκύπριους δεν τους ενδιαφέρει η διζωνική δικοινοτική ομοσπονδία, αλλά πολύ συγκεκριμένα πράγματα: Συνδιαχείριση όλων των φυσικών πόρων στη κυπριακή υφαλοκρηπίδα και την ΑΟΖ, καθώς και αποδοχή όλων των τετελεσμένων από την πλευρά της Τουρκίας, όπως οι μέχρι τώρα έρευνες και γεωτρήσεις.

Την ίδια στιγμή η Άγκυρα θα επιδιώξει την χωρίς διαπραγμάτευση, παραμονή ενός μεγάλου μέρους των τουρκικών στρατευμάτων, αλλά και την αποδοχή από την πλευρά των ελληνοκυπρίων τουλάχιστον μιας μεγάλης τουρκικής στρατιωτικής βάσης.

Σίγουρα, πάντως, υπό αυτές τις προϋποθέσεις θεωρείται αδύνατον η Κυπριακή Δημοκρατία να δεχτεί επίλυση του Κυπριακού. Σε μια τέτοια περίπτωση, η απάντηση της Άγκυρας θα είναι η προσάρτηση στην Τουρκία των κατεχομένων, που θα επικυρωθεί με ένα δημοψήφισμα στο Βορρά, το οποίο θα συγκεντρώσει για παράδειγμα ποσοστό 80%.

Αυτός στην ουσία θα είναι και ο εκβιασμός : Είτε δέχεστε ένα τέτοιο σύστημα είτε πάμε σε προσάρτηση. Η Αθήνα μπορεί να μην προχωρήσει σε καμία αναγνώριση όπως και κανένας άλλος για κάποιο διάστημα, αλλά εκτιμώ ότι σε αυτό τον δρόμο θα κινηθούν από εδώ και πέρα τα πράγματα. Σε κάθε περίπτωση, από εδώ και πέρα, Λευκωσία και Αθήνα θα χρειαστεί να προχωρήσουν σε μια ειλικρινή συζήτηση ενδεχομένως με την λήψη γενναίων αποφάσεων που θα έχουν να κάνουν με το κατά πόσον η ελληνοκυπριακή πλευρά είναι διατεθειμένη να συνυπάρξει με τους τουρκοκύπριους σε μια χαλαρή συνομοσπονδία.

* Ο Κώστας Υφαντής είναι καθηγητής Διεθνούς Δικαίου στο Πάντειο