3+1 κεφάλαια του νέου «ψυχρού πολέμου» Κίνας - ΗΠΑ

3+1 κεφάλαια του νέου «ψυχρού πολέμου» Κίνας - ΗΠΑ

Σε τροχιά κλιμάκωσης βρίσκεται η «ψυχροπολεμική» αντιπαράθεση μεταξύ Κίνας και ΗΠΑ, καθώς εκτός του κορονοϊού εμπλουτίζεται συνεχώς με νέα κεφάλαια με τελευταίο τα όσα διαδραματίζονται γύρω από το ημι-αυτόνομο κράτος του Χονγκ Κονγκ. 

Η αντιπαράθεση η οποία ξεκίνησε πολύ πριν το ξέσπασμα της πανδημίας, πήρε διαστάσεις όταν προ μηνός, οι ΗΠΑ κατήγγειλαν ανοικτά ότι ο ιός κατασκευάστηκε σε κινεζικό εργαστήριο στην Ουχάν, ζητώντας να διενεργηθεί παράλληλα ανεξάρτητη έρευνα, αίτημα που συνάντησε την άρνηση του Πεκίνου. Προ ημερών, μάλιστα με φόντο τη πρώτη συνεδρίαση του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας ύστερα από τον κορονοϊό, ο Αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ απείλησε ότι θα διακόψει την χρηματοδότηση του οργανισμού αυτού του ΟΗΕ αν "δεν υπάρξουν σύντομα σαρωτικές αλλαγές στα υψηλά του κλιμάκια".

Πέραν λοιπόν του κορονοϊου, ζήτημα το οποίο είναι η "κορυφή του παγόβουνου", όπως έχει τονίσει ο γνωστός ιστορικός Ναιλ Φέργκιουσον, η διαμάχη έχει τρεις διαστάσεις καθώς αφορά το εμπόριο, τη μάχη για τεχνολογική υπεροχή όσο και ζητήματα γεωπολιτικής επιρροής.

Γεωπολιτική επιρροή

Το πρώτο ζήτημα λοιπόν αφορά την κυριότητα ή το καθεστώς εδαφών, με χαρακτηριστικά παραδείγματα της Ταϊβάν και του Χονγκ Κονγκ. Στη πρώτη περίπτωση, το Πεκίνο θεωρεί ανέκαθεν την Ταϊβάν, στενή σύμμαχο των ΗΠΑ, κινεζική επαρχία και δεν παύει να επιδιώκει την "επανένωση" της με την ηπειρωτική χώρα. Στη δεύτερη περίπτωση, η Κίνα θέλει να καταργήσει στη πράξη την "αρχή" που ισχύει από εποχής βρετανικής κυριαρχίας η οποία εγγυάται στο Χονγκ Κονγκ ατομικές ελευθερίες και δικαιώματα. Φυσικά υπάρχουν και άλλα ζητήματα με γεωγραφικό ενδιαφέρον όπως η αντιπαράθεση στην Νότια Κινεζική Θάλασσα.

Εμπορικός πόλεμος 

Οι δύο πλευρές έχουν έρθει σε συμφωνία μετά από πολύμηνες διαπραγματεύσεις η οποία ονομάζεται "πρώτη φάση". Η συμφωνία προβλέπει ότι το Πεκίνο θα προχωρήσει σε διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις και άλλες αλλαγές στο οικονομικό και εμπορικό καθεστώς και ειδικότερα στους τομείς πνευματικής ιδιοκτησίας, μεταβίβασης τεχνολογίας, γεωργίας, χρηματοοικονομικών υπηρεσιών αλλά και στο καθεστώς που διέπει το γιουάν.  Σε αντάλλαγμα, η Ουάσιγκτον θα ανακαλέσει μέρος των δασμών που έχουν επιβληθεί σε κινεζικά προϊόντα. Το κρίσιμο ωστόσο σημείο είναι η πρακτική εφαρμογή των παραπάνω, αφού απαιτούνται λεπτοί χειρισμοί σε μια πολύ κρίσιμη περίοδο.

Τεχνολογική υπεροχή

Η αμερικανική Κυβέρνηση πιστεύει ότι ο τεχνολογικός εξοπλισμός των κινεζικών εταιρειών, όπως η Huawei, αποτελεί κίνδυνο για τα κράτη της Δύσης, αφού θεωρείται δεδομένο από την Ουάσιγκτον ότι η εν λόγω εταιρεία με προσχημα την ανάπτυξη δικτύων 5G είναι υποχρεωμένη να δίνει πληροφορίες στην κινεζική κυβέρνηση. Έτσι λοιπόν οι ΗΠΑ ασκούν έντονες πιέσεις στα δυτικά κράτη να αποκλείσουν την Huawei από την ανάπτυξη των δικτύων 5G. Παράλληλα όμως η προσπάθεια αφορά και το καθεαυτό τεχνικό πεδίο, όπου η Ουάσινγκτον επιδιώκει να "στραγγαλίσει" την εταιρεία. Χαρακτηριστικό παράδειγμα, η πρόσφατη συμφωνία του Λευκού Οίκου με την Taiwan Semiconductor Manufacturing Company (TSMC) μια από τις μεγαλύτερες εταιρείες κατασκευής ημιαγωγών στον πλανήτη