29 χρόνια χωρίς τον Παύλο Μπακογιάννη

29 χρόνια χωρίς τον Παύλο Μπακογιάννη

Της Κατερίνας Γαλανού 

Η ζωή μού επιφύλαξε την τύχη να έχω γνωρίσει, σε σχετικά μικρή ηλικία, τον Παύλο Μπακογιάννη, ο οποίος και με «καθέλκυσε» στη δημοσιογραφία χωρίς να έχω τότε την εμπειρία και τη γνώση να αντιληφθώ το μέγεθος της «τιμής» να τον ονοματίζω δάσκαλό μου. Η άνανδρη δολοφονία του στις 26 Σεπτεμβρίου του 1989 από τη «δράκα των εγκληματιών» που εμφανίστηκαν ως δήθεν επαναστάτες σε καιρούς απόλυτης δημοκρατίας και απολάμβαναν μια αδιανόητη ανοχή από την κοινωνία, έγινε όχι μόνο ορόσημο αλλά και αφετηρία «αναζήτησης». Ποιος ήταν αλήθεια ο Παύλος Μπακογιάννης; Το τελευταίο θύμα της «17 Νοέμβρη»; Μόνο και μόνο η λέξη «θύμα» θα ανατρίχιαζε τον Μπακογιάννη, που όρισε και προσδιόρισε με απόλυτο τρόπο και τον βίο και την πολιτεία του. Κι αν του το επέτρεπαν οι εγκληματίες, ίσως όριζε και πολλά από το παρόν και το μέλλον της χώρας.

Με τον ουσιαστικό πολιτικό ριζοσπαστισμό, την αυθεντική προοδευτική αντίληψή του για την κοινωνία και τα προβλήματά της, την απέχθεια στη δηλητηριώδη διχαστική λογική -κατάλοιπο και εργαλείο του Εμφυλίου-, το βαθύ δημοκρατικό του αίσθημα και την ανυπέρβλητη ικανότητα να βλέπει πέρα από τον πεπερασμένο χρονικό ορίζοντα της εποχής του ο Π. Μπακογιάννης ήρθε πολύ νωρίς και έφυγε επίσης πολύ νωρίς. Με τεράστια συστολή, επιτρέψτε μου να σας «ξανασυστήσω» τον Παύλο Μπακογιάννη μέσα από τα δικά του λόγια και γραπτά. Η εποχή που ελέχθησαν ή εγράφησαν είναι σχεδόν 30 χρόνια πίσω και πιο παλιά. Είναι άραγε όντως πίσω;

Περί φιλελευθερισμού

«Η έλλειψη δογματισμού (ο φιλελεύθερος αποτελεί μια διαχρονική ανθρώπινη και ανθρωποκεντρική τάση και όχι ιδεοληψία), η κατάφαση του ατόμου και η επικέντρωση του πολιτικού προβληματισμού στις ανάγκες της προσωπικότητας, αποτελούν και την εγγύηση ότι στη νέα αυτή εποχή η ανθρωπότητα θα διατηρήσει και θα αναπτύξει τον ανθρώπινο χαρακτήρα της».

Περί προόδου και συντήρησης

«Σήμερα ο καθένας είναι τόσο προοδευτικός ή τόσο συντηρητικός όσο δείχνουν οι πολιτικές του πράξεις».

Περί ανανέωσης

«Η αιτούμενη σήμερα ανανέωση είναι ουσιαστική. Ανανέωση δομών και θεσμών. Διαδικασιών και νοοτροπίας. Ρυθμών και αντιλήψεων. Χρειαζόμαστε την ανανέωση που θα επιτρέπει την πολιτική με τρόπο ευθέως ανάλογο με το κοινωνικό γίγνεσθαι και να διευκολύνεται αυτό από τις επιλογές της πολιτικής για την πορεία προς μια ανοιχτή κοινωνία...».

Περί Δεξιάς

«...Στο αποκορύφωμα ενός πολιτικού λόγου που δανειζόταν τα υλικά κατευθείαν από τον εμφύλιο πόλεμο ακριβώς στο πνεύμα του και με εμφανή στόχο να αναβιώσει τις “διαχωριστικές γραμμές” που τότε είχαν χαραχθεί με αίμα... Σε μια εποχή που ο σταλινισμός εξορκίζεται από την πραγματική Αριστερά βρίσκει καταφύγιο στον πολιτικό λόγο κακέκτυπων απομιμήσεων... Πού βρίσκεται σήμερα η παράταξη που δίκην δημοσίου στιγματισμού ο κ. Παπανδρέου ονομάζει Δεξιά; Είναι η Ν.Δ. που στο επίπεδο της οργανωμένης κομματικής έκφρασης έδωσε στον τόπο την καλύτερη δημοκρατία που γνώρισε ποτέ...».

Η κρίση είναι πολιτική

«Η σφοδρότητα της οικονομικής κρίσης και η εύλογα μεγάλη προβολή της αφήνει στο περιθώριο τη δίδυμη της κρίση, την πολιτική, και την τροφοδοτεί πλουσιοπάροχα, με αποτέλεσμα να οξύνεται το διπλό αδιέξοδο στο οποίο έχουμε εμπλακεί...».

Περί ευθύνης του λαού

«Η ευθύνη του λαού σε κάθε δημοκρατική χώρα σχετικά με το είδος και την ποιότητα της ηγεσίας που αποκτά είναι τόσο άμεση και βασική, όπως και στην περίπτωση ενός επιχειρηματία με την εκλογή του κατάλληλου προσωπικού στην επιχείρησή του. Αν δηλαδή είναι ανίκανος να διαλέξει τους κατάλληλους ανθρώπους, τότε δεν θα του φταίει κανένας άλλος που η δουλειά δεν γίνεται σωστά, παρά ο ίδιος ο εαυτός του».

* Αναδημοσίευση από τον Φιλελεύθερο που κυκλοφορεί σήμερα Τετάρτη

Διαβάστε ακόμα:

- Σαν σήμερα δολοφονήθηκε από τη 17Ν ο Παύλος Μπακογιάννης