Γιατί ανησυχούν οι αγορές;

Γιατί ανησυχούν οι αγορές;

Την Δευτέρα το βράδυ ο πρωθυπουργός έδωσε την, αναβληθείσα την περασμένη εβδομάδα, συνέντευξη του στην ΕΡΤ. Σε μια αποστροφή του λόγου του, ο κύριος Τσίπρας προφήτεψε πως η μετοχή της Εθνικής Τράπεζας θα ανέβει σημαντικά. Τόσο ώστε να καλύψουν οι παλαιοί μέτοχοι τις τεράστιες ζημίες που υφίστανται τώρα. Κυρίως λόγω της ανεύθυνης πολιτικής του ίδιου και του Γιάνη Βαρουφάκη, κατά την διάρκεια της πρώτης διακυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ.

Εκτός από τις νομικές περιπλοκές στις οποίες πιθανόν να εμπλακεί για αυτήν του την προφητεία, η στήλη αισθάνεται την ανάγκη να τον ενημερώσει πως οι αγορές απεχθάνονται τέτοιου είδους παρεμβάσεις. Ιδιαίτερα όταν αυτές προέρχονται από πολιτικούς.

Το Χρηματιστήριο Αξιών Αθηνών, όπως ήταν επόμενο, φρόντισε να δώσει άμεσα απάντηση στην πρωθυπουργική παρέμβαση. Η πτώση χτες ήταν μεγάλη και το μήνυμα εκκωφαντικό. Το πρόβλημα όμως είναι πολύ σοβαρότερο και δεν βρίσκεται μονάχα στην χτεσινή πτώση. Είναι πολλές ημέρες τώρα που η Λεωφόρος Αθηνών ακολουθεί καθαρά καθοδική πορεία και ο Γενικός Δείκτης πλησιάζει ολοένα και περισσότερο τα  πρόσφατα χαμηλά του.

Βέβαια κανείς δεν μπορεί να ισχυριστεί πως για το σύνολο αυτής της πορείας, ευθύνεται η προχθεσινή φράση του πρωθυπουργού. Οι πολιτικές που ακολουθεί αυτός και η κυβέρνηση του όμως; Αυτό πολύ δύσκολα μπορούν να το αρνηθούν το μέγαρο Μαξίμου και οι υποστηρικτές του.

Διότι δεν είναι μόνο το Χρηματιστήριο που πάει από το κακό στο χειρότερο. Αντίστοιχη πορεία ακολουθούν και οι τιμές των Ελληνικών ομολόγων. Οι αποδόσεις τους έχουν πάρει για καλά την ανηφόρα και τα spreads αναφοράς έχουν διευρυνθεί ξανά. Μετά από μεγάλο διάστημα αργής αλλά αντίστροφης πορείας. Το δεκαετές έφτασε μέχρι και το 8,67%, σε απόδοση. Αυτό το γεγονός αποτελεί το πλέον ανησυχητικό σημάδι. Γιατί μπορεί, μετά το PSI, η αγορά αυτή να είναι ρηχή, να μην έχει πολλούς συμμετέχοντες κ.ο.κ., αλλά δεν παύει να είναι, με μεγάλη διαφορά, πολύ σοβαρότερη από αυτή των μετοχών και, σαφώς, πολύ πιο αξιόπιστος δείκτης του τι προεξοφλείτε για την οικονομία.

Αυτό δε που κάνει την κατάσταση ακόμα πιο ανησυχητική είναι ότι όλα αυτά πραγματοποιούνται σε μια  συγκυρία που μόνο θετικές εξελίξεις υπάρχουν στον ορίζοντα: ολοκλήρωση της ανακεφαλαιοποίησης των τραπεζών με σημαντικότατη και ισχυρότατη παρουσία ιδιωτών, ψήφιση του πρώτου πακέτου προαπαιτουμένων, έγκριση του προϋπολογισμού 2016 κ.λ.π.

Γιατί συμβαίνει αυτό; Γιατί οι αγορές δείχνουν να μην πείθονται, παρόλα τα θετικά γεγονότα; Καταρχήν οι αγορές, γενικά, είναι μηχανισμοί προεξόφλησης και όχι απεικόνισης του σήμερα. Ενδιαφέρονται και τις απασχολεί πολύ περισσότερο το τι είναι πιθανό να συμβεί, από το τι συμβαίνει. Οκτώ στις δέκα φορές αυτό το έχουν προεξοφλήσει, σε κάποιο προηγούμενο χρόνο.

Ξεκινώντας από αυτή την βασική αρχή, εύκολα καταλαβαίνει κάποιος ότι οι αγορές έχουν άλλους λόγους να συμπεριφέρονται με τον τρόπο που συμπεριφέρονται. Ποιοι είναι αυτοί;

Πρώτα απ' όλα, βλέπουν ξεκάθαρα ότι η κυβέρνηση δεν πιστεύει στα μέτρα που νομοθετεί, πως αρνείται την ιδιοκτησία του προγράμματος. Επομένως αμφιβάλλουν πολύ για την εφαρμογή των μέτρων στην πράξη και άρα για την αποτελεσματικότητα τους.

Επίσης, είναι προφανές πως τις ανησυχεί και μάλιστα σφόδρα, η πολιτική αστάθεια που φαίνεται να επικρατεί στο πολιτικό σκηνικό τις τελευταίες εβδομάδες. Βλέπουν την μεν κυβέρνηση να προσπαθεί, όχι με ιδιαίτερη επιτυχία, να κρατήσει την ισχνή πλειοψηφία που διαθέτει, την δε αξιωματική αντιπολίτευση είναι συγκεντρωμένη και απορροφημένη στην εσωκομματική μάχη για την ηγεσία, που εξελίσσεται εδώ και μήνες.

Οι αγορές μπορεί να μην έχουν συναισθήματα, αλλά δεν είναι ούτε τυφλές, ούτε κουφές. Έχουν τα μάτια και τα αυτιά τους ανοικτά, πάντα. Δύσκολα τους ξεφεύγουν πράγματα που έχουν ουσιαστική σημασία, ακόμη και λεπτομέρειες. Πόσο μάλλον στην συγκεκριμένη περίπτωση όπου η αδυναμία της κυβέρνησης να νομοθετήσει όσα χρειάζονται και η απουσία ουσιαστικής αντιπολίτευσης, είναι οφθαλμοφανή. Ορατά και ευδιάκριτα ακόμη και από τυφλούς.

Ο τραπεζικός