Photo in the Public Domain.
Του Θεόδωρου Σεμερτζίδη
Λένε πως η κρίση δημιουργεί ευκαιρίες, κι όχι άδικα, αφού όσοι διαθέτουν τη διορατικότητα μπορούν να τις εκμεταλλευτούν, αποκομίζοντας σημαντικά κέρδη. Από τη χρηματοοικονομική κρίση του 2008, οι τιμές των μετοχών στα χρηματιστήρια έχουν ενισχυθεί σημαντικά, παρά τα προβλήματα που συνεχίζουν να υπάρχουν, με τους χρηματιστηριακούς δείκτες να καταγράφουν νέα ιστορικά υψηλά.
Εξάλλου ο στίβος των αγορών προσφέρεται για την ανάληψη ρίσκου, όπου όσο μεγάλο είναι, τόσο μεγαλύτερα κέρδη υπόσχεται. Ειδικά τα τελευταία χρόνια, που τα διεθνή χρηματιστήρια έχουν εξελιχθεί σε ένα απέραντο καζίνο, όπου τους τζίρους τους θα τους ζήλευαν αυτά του Λας Βέγκας και του Μακάο.
Σημαντικές πιέσεις
Τις τελευταίες μέρες, με την ανάδειξη των σοβαρών προβλημάτων που αντιμετωπίζουν οι ιταλικές τράπεζες, οι αγορές διέκριναν άλλη μία σημαντική ευκαιρία για αποκόμιση κερδών. Οι μετοχές των ιταλικών τραπεζών, κι όχι μόνο, δέχονται έντονες πιέσεις προσφέροντας κέρδη στους τολμηρούς οι οποίοι, ακόμη και σε αυτά τα επίπεδα, βγαίνουν short. Χαρακτηριστικό παράδειγμα, των σημαντικών πιέσεων που δέχονται οι μετοχές των τραπεζών, αποτελεί το παρακάτω γράφημα, με τις κεφαλαιοποιήσεις αυτών συνεχώς να υποχωρούν.
Αποτελούν όμως οι μετοχές των ευρωπαϊκών τραπεζών επενδυτική ευκαιρία, ή όχι; Στην προσπάθεια μας να απαντήσουμε στο παραπάνω ερώτημα, θα πρέπει πρώτα να κάνουμε μία σύντομη χρηματιστηριακή αναφορά, σε μερικές από τις μεγαλύτερες τράπεζες της Ευρώπης, και μετά να εξετάσουμε όλα τα πιθανά ενδεχόμενα.
Ιταλία
Ξεκινώντας από την Intesa Sanpaolo, η μετοχή της τον τελευταίο χρόνο έχει υποχωρήσει κατά 50,09%, από τα υψηλά των €3,65. Επίσης, η μετοχή της UniCredit υποχώρησε το αντίστοιχο χρονικό διάστημα κατά 69,92%, από τα υψηλά των €6.45, με το P/E να διαμορφώνεται στο 6,44 και τα EPS στα 0,1211. Τέλος, η μετοχή της πολύ διαφημιζόμενης τις τελευταίες μέρες, Banca Monte dei Paschi di Siena, υποχώρησε μέσα σε ένα έτος κατά 80,07%, από τα υψηλά των €2,04, με το P/E να διαμορφώνεται στο 1,05 και τα EPS στα 0,3651.
Ισπανία
Στην Ισπανία, η κατάσταση για τις δύο μεγαλύτερες ισπανικές τράπεζες είναι αντίστοιχη, με τη μετοχή της Caixa Bank να υποχωρεί κατά 51,61% μέσα σε ένα έτος, από τα υψηλά των €4,39, με το P/E να διαμορφώνεται στο 16,60 και τα EPS στο 0,1211. Η μετοχή της Banco Santander, η οποία απέτυχε στα stress tests της FED πριν από λίγες ημέρες (σημειώστε το αυτό), υποχώρησε κατά 44.26% μέσα σε ένα έτος, από τα €6,79, με το P/E να διαμορφώνεται στο 9,20 και τα EPS στα 0,3806.
Γερμανία
Η κατάσταση για τις γερμανικές τράπεζες δεν θα μπορούσε να είναι διαφορετική, καθώς η ναυαρχίδα του τραπεζικού κλάδου της χώρας, η Deutsche Bank, η οποία απέτυχε στα stress tests της FED πριν από λίγες ημέρες (σημειώστε το αυτό), δέχεται κατά διαστήματα τα πυρά των επενδυτών, με τη μετοχή να υποχωρεί μέσα σε ένα έτος κατά 55,85%, σημειώνοντας νέα ιστορικά χαμηλά, από τα €32,31 πριν ένα χρόνο. Ανάλογη εικόνα επικρατεί και για τη μετοχή της Commerzbank, η οποία καταγράφει ετήσιες απώλειες 50,52% από τα €12,30.
Βρετανία
Η εικόνα δείχνει να διαφοροποιείται κάπως για τις μετοχές των βρετανικών τραπεζών, με τη μετοχή της HSBC να υποχωρεί μέσα σε ένα έτος κατά 19,01%, από τις £595,60, με το P/E να διαμορφώνεται στο 11,89 και τα EPS στα 0,3964. Τέλος, η μετοχή της Barclays υποχώρησε κατά 46,68%, από τα υψηλά των £289,90 πριν από ένα χρόνο.
Η πτώση θα σταματήσει μόλις επανέλθει η εμπιστοσύνη
Όπως μπορούμε εύκολα να διακρίνουμε από τα παραπάνω, οι μετοχές των εν λόγο τραπεζών έχουν υποχωρήσει σημαντικά μέσα σε ένα έτος, περιορίζοντας τα περιθώρια περαιτέρω πτώσης, υπό κανονικές συνθήκες φυσικά. Και λέμε υπό κανονικές συνθήκες, για τον απλούστατο λόγο ότι οι διοικήσεις των εν λόγο τραπεζών καταβάλουν ή θα καταβάλουν κάθε δυνατή προσπάθεια ώστε να περιορίσουν τα προβληματικά τους δάνεια και το λειτουργικό τους κόστος, ώστε να καταφέρουν να ενισχύσουν ή να επιστρέψουν στην κερδοφορία.
Πόσο εφικτό είναι όμως αυτό, σε μια οικονομία η οποία επιβραδύνεται, και η οποία συνεχίζει να αντιμετωπίζει σημαντικά υψηλό χρέος; Η επενδυτική λογική μας υποδεικνύει ότι η πτώση των τραπεζικών μετοχών θα συνεχιστεί, ώσπου η αγορά να τις θεωρήσει «δίκαια» αποτιμημένες, και να αρχίσει να τις εμπιστεύεται ξανά.
Ο παράγοντας ΕΚΤ
Στην παραπάνω υπόθεση μας, όμως, λείπει ένας βασικός παράγοντας, κι αυτός δεν είναι άλλος από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα και τις προθέσεις της. Κι εδώ ακριβώς είναι που παίζεται όλο το «παιχνίδι», καθώς η σωστή πρόβλεψη των προθέσεων της ΕΚΤ μπορεί να οδηγήσει σε σημαντικά κέρδη, ή λάθος όμως...
Βάζοντας στην υπόθεση μας και την παράμετρο της ΕΚΤ, οι πιθανότητες συγκλίνουν υπέρ της δράσης της. Κι αυτό γιατί, βάση των αποφάσεων της τα προηγούμενα χρόνια, προκειμένου να διατηρήσει την αξιοπιστία του ευρωπαϊκού τραπεζικού κλάδου, αλλά και για να αποφύγει αλυσιδωτές αντιδράσεις, προσέφευγε πάντα στη στήριξη αυτών, είτε με αγορές ομολόγων που είχαν στην κατοχή τους, είτε με φθηνή χρηματοδότηση.
Στην περίπτωση που η ΕΚΤ λειτουργήσει υπέρ της στήριξης των ιταλικών τραπεζών, τότε θα πρέπει να αναμένουμε μία σημαντική άνοδο αυτών, καθώς για ακόμη μία φορά τα κέρδη θα έχουν ιδιωτικοποιηθεί, ενώ οι ζημίες θα έχουν κρατικοποιηθεί. Το τι μέλλει γενέσθαι, αναμένεται να το δούμε σύντομα στις οθόνες μας.
