Το τέλος της πορείας χωρίς προορισμό

Το τέλος της πορείας χωρίς προορισμό

Του Γιάννη Κουζηνού

Περιφερόμαστε μέσα στο χάος. Το αφήνουμε να μας παρασύρει σαν ένας άγριος ποταμός. Πλέουμε με την ψευδαίσθηση ότι ελέγχουμε έστω και στο ελάχιστο την πορεία και την κατάληξη. Προγραμματίζουμε τη ζωή μας, κάνουμε βραχυπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα σχέδια και βουτάμε χωρίς άλλη επιλογή στο αγριεμένο ποτάμι. Όποιος και να είναι ο στόχος μας, τελικά όσοι είναι τυχεροί θα βγουν πάλι στην ακτή ζωντανοί, έχοντας στα χέρια μας ό,τι προλάβαμε να βρούμε, ό,τι βρέθηκε μπροστά μας. Δεν βγαίνουν όλοι στην ακτή. Δεν καταφέρνουν όλοι να βγουν από το χάος με κάτι χρήσιμο στα χέρια τους, αλλά το μόνο σίγουρο είναι ότι την επομένη θα ξανά βουτήξουμε χωρίς σωσίβιο, χωρίς καμία βεβαιότητα εκτός από το ότι κάθε μέρα που περνά βρισκόμαστε πιο κοντά στην πτώση. Όπως έλεγε όμως το tagline της ταινίας La Haine (1995) - Το Μίσος, «σημασία δεν έχει η πτώση αλλά η πρόσκρουση».

Δεν μιλάω γενικά για τη ζωή χρησιμοποιώντας μεταφορές και λυρικά παραδείγματα, αλλά περιγράφω με ρεαλιστική ακρίβεια την καθημερινότητα της ζωής μας στη Βενεζουέλα. Την πτώση την περιμένουμε όλοι. Το αποτέλεσμα της πρόσκρουσης δεν το γνωρίζει κανένας μας. Μπορεί να πέσουμε τελικά από έναν ήπιο μικρού ύψους καταρράκτη καταλήγοντας σώοι και αβλαβείς στα ήρεμα νερά που ονειρευόμαστε τα βράδια. Μπορεί να χρειαστεί να παλέψουμε ενάντια σε ένα απρόβλεπτο γιγάντιο καταρράκτη και ίσως πολλοί από εμάς να χαθούν και κατά την πτώση αλλά και κατά την πρόσκρουση. Με την ελπίδα πάντα ότι η κατάληξη θα είναι πάλι τα ήρεμα νερά για όσους βγουν νικητές. Πολλά τα ίσως και τα κρατάει ενωμένα ακόμα η ελπίδα ότι σύντομα με τον ένα η με τον άλλο τρόπο θα βγούμε επιτέλους από αυτήν την ανεξέλεγκτη πορεία στο αγριεμένο ποτάμι του χάους, αποκαμωμένοι αλλά επιτέλους ασφαλείς, έτοιμοι για πρώτη φορά μετά από πολλά χρόνια να ζήσουμε μια ζωή ανθρώπινη. Μια γενιά ολόκληρη θα ξαναγεννηθεί σε ένα καινούργιο κόσμο. Σε ένα τρόπο ζωής που δεν γνώρισαν ποτέ στα λιγοστά 20 χρόνια της νιότης τους που ζούνε στη Βενεζουέλα. Όχι σε ένα παράδεισο φυσικά από τη μια μέρα στην άλλη, αλλά τουλάχιστον σε μια χώρα που θα είσαι ελεύθερος επιτέλους να ανασάνεις.

Εμείς οι μεγαλύτεροι θα χρειαστεί να μάθουμε μάλλον από την αρχή να περπατάμε. Να περπατάμε στον δρόμο χέρι - χέρι χωρίς να ρίχνουμε κλέφτες ματιές σαν κυνηγημένοι αναμένοντας το χειρότερο. Να περπατάμε στο σκοτάδι της νύχτας απολαμβάνοντας την ομορφιά του. Να το χρησιμοποιούμε σαν σύμμαχο που θα καλύπτει παθιασμένα φιλιά και ματιές γεμάτες πάθος και υποσχέσεις. Είναι δύσκολο να μάθουμε ξανά αυτήν την περπατησιά. Είναι δύσκολο να δούμε ξανά το σκοτάδι όπως του αρμόζει, όταν για 17 χρόνια καλύπτει μια ολόκληρη χώρα σαν ένα τεράστιο πέπλο βίας και ασχήμιας. Δύσκολο αλλά όχι αδύνατο.

Αν αφαιρέσεις την ελπίδα από μέσα μας, θα μείνει μόνο το τρίτο και χειρότερο σενάριο για τη χώρα. Η πτώση μετά από τη 17χρονη ανεξέλεγκτη πορεία μέσα στο αφρισμένο ποτάμι της αβεβαιότητας είναι ζητούμενο και όχι απευκταίο. Η πτώση, όσο δύσκολη και επικίνδυνη και να φαντάζει, θα σημάνει και την αλλαγή. Το τέλος της πορείας χωρίς προορισμό. Κάθε μέρα σε αυτήν την πορεία χάνονται ζωές, όνειρα, ελπίδες και η ανθρωπιά που προσπαθούμε να διαφυλάξουμε μέσα μας. Αν αυτή η ανθρωπιά σβήσει, θα μείνουμε άδεια σακιά με κόκκαλα και καμία σημασία δεν θα έχει πια ούτε η πτώση, ούτε η πρόσκρουση αν και όποτε αυτή συμβεί.

Ξεκίνησα να γράφω αυτό το κείμενο με σκοπό να σας περιγράψω μερικές καταστάσεις που έχω βιώσει αυτές τις μέρες. Παραδείγματα της ζωής μας στο χάος που θέλει τους ανθρώπους, παραφράζοντας το γνωστό γνωμικό, όταν προγραμματίζουν για το μέλλον, η... επανάσταση να χαμογελά. Αλλά τελικά το μυαλό μου άλλαξε μοναχό του πορεία, ακολουθώντας τους δικούς του δρόμους. Ίσως γιατί δεν υπάρχει πια χρόνος για χάσιμο για τους ανθρώπους που ζούμε στη Βενεζουέλα. Ούτε δευτερόλεπτο. Και μπορεί, όπως λένε, το ποτάμι να μην γυρίζει πίσω, αλλά μπορούμε σίγουρα να αλλάξουμε την πορεία του.