Το ανεξίτηλο... αποτύπωμα του Μιχάλη Σάλλα

Το ανεξίτηλο... αποτύπωμα του Μιχάλη Σάλλα

Από όποια σκοπιά κι αν προσπαθήσει ο ιστορικός του μέλλοντος να περιγράψει την πορεία του Μιχάλη Σάλλα στον ελληνικό επιχειρηματικό κόσμο και το αποτύπωμά του στο εγχώριο τραπεζικό σύστημα, το σίγουρο είναι ότι θα... έχει πολλή δουλειά.

Μόνο τα 25 συναπτά έτη στο τιμόνι μίας τράπεζας αρκούν για να προσδώσουν ιστορικές διαστάσεις στην παραίτησή του από τη θέση του προέδρου του ομίλου της Τρ. Πειραιώς. Πόσω μάλλον, όταν αυτή η τράπεζα εξελίχθηκε από... ανύπαρκτος παίκτης με 200 άτομα προσωπικό και μερίδιο αγοράς 0,1%, στο μεγαλύτερο χρηματοπιστωτικό όμιλο στην Ελλάδα.

Είκοσι πέντε χρόνια γεμάτα έντονη δραστηριότητα, επιχειρηματικές συμφωνίες, τεράστια ανάπτυξη εργασιών και υλοποίηση ενός πλάνου που κανείς δεν θα μπορούσε να περιμένει όταν το 1991, ο Μιχάλης Σάλλας, ως επικεφαλής μίας ομάδας η οποία απαρτιζόταν από την αφρόκρεμα του ελληνικού επιχειρηματικού κόσμου, ηγήθηκε της εξαγοράς της Τρ. Πειραιώς.

Αρκετοί από τους εν λόγω επιχειρηματίες συμμετείχαν και στο αρχικό σχήμα που είχε δημιουργήσει ο κ. Σάλλας, υπό την επωνυμία Unico, με σκοπό την ίδρυση ιδιωτικής τράπεζας στα πρότυπα της Τρ. Εργασίας, της πρώτης πολυμετοχικής τράπεζας στην Ελλάδα που ίδρυσε ο αείμνηστος Κωνσταντίνος Καψάσκης το 1975.

Η ιδιωτικοποίηση της Τρ. Πειραιώς υλοποιήθηκε από την ομάδα Σάλλα, αφού πριν είχε καταστεί άγονος ο σχετικός διαγωνισμός, μετά την – όπως αναφέρουν οι παλαιότεροι - διαφωνία δύο εφοπλιστών για... 500 χιλ. δραχμές.

Από την ίδρυση των πρώτων θυγατρικών και την έναρξη των δραστηριοτήτων στα Βαλκάνια το 1993, μέχρι την εξαγορά της Millennium Bank το 2013, ο όμιλος ακολούθησε μία πορεία τεράστιας ανάπτυξης σε Ελλάδα και εξωτερικό. Ο Μ. Σάλλας ήταν ο ηγέτης ενός ομίλου που διαδραμάτισε πρωταγωνιστικό ρόλο σε όλες τις εξελίξεις που έλαβαν χώρα στην ελληνική οικονομία. Είναι, επίσης, η ζωντανή ιστορία της Τρ. Πειραιώς και μία από τις πιο εμβληματικές φυσιογνωμίες των τελευταίων δεκαετιών.

Αν και οι διοικητικές του αρετές δεν αμφισβητήθηκαν σε αυτή τη μακρά πορεία, ο Μ. Σάλλας διέθετε επίσης το ύφος του καθηγητή που εξετάζει όλες τις παραμέτρους και παίρνει γρήγορες και μετρημένες αποφάσεις, διατηρώντας παράλληλα πολύχρονες σχέσεις. Οι σημαντικές εξαγορές στις οποίες προχώρησε η Πειραιώς, με πιο ηχηρές αυτές της Τράπεζας Μακεδονίας-Θράκης το 1998 και της ΕΤΒΑ το 2002, σε συνδυασμό με άλλες καίριες πρωτοβουλίες στο χώρο του επιχειρείν, προσέδωσαν στον κ. Σάλλα το κύρος του επιτυχημένου μάνατζερ. Τα στοιχεία μιλούν από μόνα τους: πάνω από 20 εξαγορές και συγχωνεύσεις μέσα σε 15 χρόνια και αύξηση του ενεργητικού της τράπεζας στα 90 δισ. ευρώ.

Εκτός όμως από τις συγχωνεύσεις και εξαγορές που την μετέτρεψαν στον μεγαλύτερο τραπεζικό όμιλο της χώρας, η Τρ. Πειραιώς ήταν πρωτοπόρος σε διάφορους τομείς, δημιουργώντας, για παράδειγμα, το 2000 την ολοκληρωμένη πλατφόρμα ηλεκτρονικής τραπεζικής winbank, η οποία έδειξε το δρόμο για την εξέλιξη των ηλεκτρονικών συναλλαγών στην Ελλάδα και σήμερα κατέχει ηγετική θέση στο εν λόγω πεδίο.

(Φωτ.: Στιγμιότυπο από την παρουσίαση της winbank, το Μάρτιο του 2000. Πηγή: Eurokinissi)

Πρωταγωνίστησε επίσης στην εξάπλωση του ελληνικού τραπεζικού συστήματος στις χώρες της ΝΑ Ευρώπης, με ενεργή παρουσία σε 10 χώρες. Το πρώτο υποκατάστημα στο εξωτερικό ξεκίνησε να λειτουργεί στη Βουλγαρία το 1993, ενώ το 1996 ιδρύθηκε η Tirana Bank στην Αλβανία. Ακολούθησε

Τα τελευταία χρόνια της «εποχής Σάλλα», η Τρ. Πειραιώς είχε ρόλο «ρυθμιστή» στη συγκέντρωση του τραπεζικού κλάδου. Η απορρόφηση του «καλού» τμήματος της Αγροτικής Τράπεζας, η απόκτηση των υποκαταστημάτων των κυπριακών τραπεζών στην Ελλάδα (Τρ. Κύπρου, Λαϊκή, Ελληνική Τράπεζα) και η εξαγορά της Millennium Bank και της Geniki Bank, σηματοδότησαν τη μετάλλαξη του εγχώριου κλάδου στα χρόνια της κρίσης.

Η πολυετής ύφεση οδήγησε σε τρεις γύρους ανακεφαλαιοποίησης, από τους οποίους η τράπεζα βγήκε ζωντανή, ενώ πολλά λέγονται για τον άμεσο τρόπο με τον οποίο ο ίδιος κινήθηκε την τελευταία στιγμή για να εξασφαλίσει την ομαλή ολοκλήρωση της ΑΜΚ τον περασμένο Νοέμβριο.

Μία από τις σημαντικές επιτυχίες των τελευταίων ετών είναι η αποτελεσματική λειτουργία του εξειδικευμένου τμήματος διαχείρισης μη εξυπηρετούμενων δανείων (RBU). Παρά την έλλειψη του απαραίτητου θεσμικού πλαισίου και των κατάλληλων μοχλών πίεσης για τον εντοπισμό των στρατηγικών κακοπληρωτών, η Τρ. Πειραιώς είναι η πρώτη τράπεζα που εμφάνισε αρνητική δημιουργία νέων «κόκκινων» δανείων στο δ'' τρίμηνο του 2015, δίνοντας ελπίδες για αντιστροφή της τάσης σε ένα από τα μεγαλύτερα προβλήματα που καλούνται να αντιμετωπίσουν οι ελληνικές τράπεζες.

Ο ακαδημαϊκός που έγινε τραπεζίτης και άφησε ανεξίτηλο το στίγμα του στο ελληνικό τραπεζικό σύστημα, αποχώρησε από την προεδρία της Τρ. Πειραιώς στις 20 Ιουλίου 2016, μετά από μία «ταραχώδη» περίοδο που ακολούθησε την τελευταία ανακεφαλαιοποίηση. Αφήνει τη διοίκηση της τράπεζας έχοντας θέσει τις βάσεις για την επιστροφή στην κερδοφορία το 2016.

Ο κ. Μ. Σάλλας γεννήθηκε στο Ηράκλειο της Κρήτης το 1950. Σπούδασε Οικονομικές Επιστήμες στο Πανεπιστήμιο Αθηνών και έλαβε το Διδακτορικό του Δίπλωμα από το Πανεπιστήμιο της Χαϊδελβέργης. Στη συνέχεια, εργάσθηκε ως επιστημονικός συνεργάτης στο Ινστιτούτο Διεθνούς Συγκριτικής Στατιστικής του Πανεπιστημίου της Χαϊδελβέργης.

Από το 1984 έως το 1991 είχε ενεργό ρόλο στην ελληνική αγορά. Διετέλεσε Γενικός Γραμματέας του Υπουργείου Εμπορίου, Διοικητής της Ε.Τ.Β.Α., Πρόεδρος της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς και Πρόεδρος της πρώτης Επιτροπής Εκσυγχρονισμού του Ελληνικού Τραπεζικού Συστήματος. Από το 1983 έως το 1997 ήταν καθηγητής της Οικονομετρίας στο Πάντειο Πανεπιστήμιο.