Του Κωνσταντίνου Μαριόλη
Αυτό που ζούμε στην τρέχουσα συγκυρία είναι ένα παράδοξο που δεν έχει προηγούμενο. Ο Ντόναλντ Τραμπ στην ουσία πιέζει τη Fed να μειώσει τα επιτόκια και να τυπώσει χρήμα όχι γιατί η αμερικανική οικονομία παραπαίει, αλλά με τη δικαιολογία ότι ο υπόλοιπος κόσμος είναι σε κακή κατάσταση κυρίως εξαιτίας του εμπορικού πολέμου που ο ίδιος ξεκίνησε κατά της Κίνας και εξαπλώθηκε στην Ευρώπη και αλλού.
Η σημαντικότερη εξέλιξη της σημερινής ημέρας είναι η απόφαση της Ομοσπονδιακής Τράπεζας των ΗΠΑ για τα επιτόκια σε μία εξέλιξη που υπό προϋποθέσεις θα μπορούσε να αποτελεί την απαρχή μιας νέας εποχής φθηνής ρευστότητας και διόγκωσης της «φούσκας» χρέους πάνω στην οποία κάθονται οι αγορές.
Οι αγορές έχουν προεξοφλήσει ότι ο Τζερόμ Πάουελ θα ανακοινώσει τη μείωση των επιτοκίων κατά τουλάχιστον 0,25 ποσοστιαίες μονάδες ενώ λίγοι είναι αυτοί που περιμένουν την ευθυγράμμιση του προέδρου της Fed με τις… απαιτήσεις του Ντόναλντ Τραμπ. Όμως γιατί η Fed... βιάζεται να μειώσει τα επιτόκια όταν τα στοιχεία δείχνουν μια οικονομία που βρίσκεται σε καλή κατάσταση και μπορεί να επικρατήσει τελικά ο Τραμπ που ζητάει ακόμη μεγαλύτερη μείωση και επανέναρξη του QE;
Η αλήθεια είναι ότι η αμερικανική οικονομία μοιάζει να είναι σήμερα πιο υγιής από την οικονομία της Ευρωζώνης με τις μεγάλες ανισορροπίες αλλά και από την Κίνα η οποία πατάει απότομα φρένο. Από τη μία οι προβλέψεις για επιβράδυνση της παγκόσμιας οικονομίας και τα στοιχεία επικίνδυνης... προσγείωσης της Κίνας και από την άλλη η προοπτική των προεδρικών εκλογών του 2020, στις οποίες ο Ντόναλντ Τραμπ είναι δεδομένο ότι θα πάει με σημαία την οικονομία, αναγκάζουν τον Αμερικανό πρόεδρο να «στραγγαλίσει» την Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ. Ο Τραμπ ζητάει με τρόπο επιτακτικό τη μεγάλη μείωση των επιτοκίων για να ενισχυθεί η ρευστότητα στις αγορές προκαταβάλλοντας τη σημερινή απόφαση του Πάουελ.
Όλα αυτά, μάλιστα, συμβαίνουν σε μία συγκυρία που η Wall Street έχει αναρριχηθεί μέσα στον Ιούλιο σε νέες ιστορικές κορυφές, κάνοντας πολλούς να ανησυχούν για το τι θα μπορούσε να κάνει ο Τραμπ αν τα χρηματιστήρια κατρακυλούσαν.
Μέσω του αγαπημένου του εργαλείου άσκησης πολιτικής, του twitter, ο Ντόναλντ Τραμπ βιάστηκε να χαρακτηρίσει «ανεπαρκή» τη μείωση των επιτοκίων κατά 0,25% που οι αναλυτές πιστεύουν ότι θα ανακοινώσει σήμερα η Fed. Ο Αμερικανός πρόεδρος έχει ταχθεί υπέρ της αναβίωσης του προγράμματος ποσοτικής χαλάρωσης, μέσω του οποίου η μεγαλύτερη κεντρική τράπεζα του κόσμου τύπωσε πάνω από 3,5 τρισ. δολάρια για να αντιμετωπίσει τις επιπτώσεις της παγκόσμιας κρίσης του 2008.
Ενώ η χώρα μας τα πηγαίνει περίφημα, έχει χαθεί μία τεράστια ευκαιρία δημιουργίας πλούτου, έγραψε ο Τραμπ, αποδεικνύοντας για μία ακόμη φορά ότι αντιμετωπίζει την κεντρική τράπεζα σαν μία μηχανή παραγωγής χρήματος. «Ανταγωνιζόμαστε χώρες που γνωρίζουν πως να παίξουν το παιχνίδι κατά των ΗΠΑ», είπε ο πλανητάρχης αναφερόμενος φυσικά στην Κίνα και την Ευρώπη. Μάλιστα, ο Τραμπ δεν δίστασε να πει ότι η αμερικανική οικονομία θα βγει και πάλι κερδισμένη ανεξάρτητα από το αν η Fed θα συνεχίσει να κάνει τα ίδια λάθη.
Η παρέμβαση του Αμερικανού προέδρου θυμίζει λίγο από Ερντογάν και την άρνηση που έχει ο Τούρκος πρόεδρος να δει την πραγματικότητα και τα πολύ σοβαρά προβλήματα που αντιμετωπίζει η τουρκική οικονομία. Η οικονομία των ΗΠΑ, βέβαια, δεν είναι σε τόσο τραγική κατάσταση, ενώ στην πλειονότητά τους οι αναλυτές διαφωνούν με τον Τραμπ, εκτιμώντας ότι η «μείωση ασφαλείας» στην οποία θα προχωρήσει η Fed αρκεί για να συνεχιστεί η μεγέθυνση του μεγαλύτερου ΑΕΠ του πλανήτη.
