Είδατε που ανησυχούσατε; Και συμφωνία έγινε και ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών θα γίνει και ανάπτυξη θα έρθει σε λίγο καιρό και όλα καλά θα πάνε.
Έτσι τουλάχιστον φαίνεται να βλέπει τα πράγματα το οικονομικό επιτελείο. Εάν αυτή η οπτική των πραγμάτων απηχεί την πραγματικότητα βέβαια, τίθεται οπωσδήποτε σαν ζήτημα. Η επίλυση του όμως, είτε ανήκει στην δικαιοδοσία των ψυχολόγων, είτε σε αυτή των ψηφοφόρων, δεν χρειάζεται να γίνει εδώ και τώρα.
Αυτό που είναι αναγκαίο, είναι να γίνει μια πρώτη εκτίμηση της συμφωνίας που έκλεισε. Το κεντρικό της θέμα, οι όροι υπό τους οποίους θα μπορούν να διενεργούνται πλειστηριασμοί για ενέχυρα στεγαστικών δανείων, αποτελεί μεγάλο αγκάθι, τόσο για την κοινωνία όσο και για την οικονομία της χώρας.
Ο χρόνος δεν επιτρέπει την πλήρη ανάλυση του νόμου – άλλωστε μέχρι αργά χτες το βράδυ δεν είχε κατατεθεί στην Βουλή - αλλά οι λεπτομέρειες που έχουν γίνει γνωστές, από την συνέντευξη τύπου των κυρίων Τσακαλώτου και Σταθάκη και την γενικότερη πληροφόρηση, δίνουν την δυνατότητα για μία πρώτη εξέταση, ένα πρωτο προσδιορισμό θετικών και αρνητικών.
Η στήλη επικοινώνησε με αρκετούς τραπεζίτες και στελέχη του ευρύτερου χρηματοπιστωτικού χώρου. Η γενική εντύπωση που υπάρχει είναι ότι πρόκειται για μια ρύθμιση που θα φέρει αναστάτωση και πολλές αντιδράσεις, όμως θα εφαρμοστεί. Πάντως οι επαγγελματίες δείχνουν να μην είναι ικανοποιημένοι από συγκεκριμένους όρους, αρνούνται όμως να μπουν σε λεπτομέρειες πριν δουν τον νόμο. Ένα σημείο που τονίζεται ιδιαίτερα από αυτούς είναι αυτό του όγκου των πλειστηριασμών που πρέπει να αναμένουμε στο άμεσο μέλλον και ο οποίος επιμένουν πως θα είναι μικρός. Σε σχετικές ερωτήσεις, η στήλη άκουσε άπειρες φορές ότι «δεν είμαστε τρελοί να ρίξουμε δεκάδες χιλιάδες ακίνητα μονομιάς στην αγορά και να φτάσουν οι τιμές στα τάρταρα».
Αυτή είναι μία πολύ λογική σκέψη και στάση από μέρους των τραπεζών. Παρόλα αυτά, όποιος έχει στοιχειώδεις γνώσεις από τον σχηματισμό του ισολογισμού μιας τράπεζας, δεν μπορεί παρά να απορεί για τον τρόπο που θα εξυγιανθούν τα πιστωτικά ιδρύματα σε χρόνο τέτοιο που να τους δώσει την δυνατότητα να χρηματοδοτήσουν την οικονομία. Ή υπάρχουν στην συμφωνία και στον νόμο πράγματα που δεν ξέρουμε ακόμη ή οι τραπεζίτες κάτι έχουν μπερδέψει. Αλλιώς η εξίσωση δεν λύνεται ικανοποιητικά σε αποτελεσματικούς χρόνους
Η κυβερνητική ρητορεία μιλά για προστασία του 60% των δανειοληπτών αλλά, από όσα έχουν γίνει γνωστά μέχρι τώρα, αυτό προϋποθέτει να πληρώνουν τις δόσεις τους κανονικά. Σε αυτήν την περίπτωση όμως, είναι αδύνατο να μην αναρωτηθεί ο ακροατής της για ποιόν λόγο χρειάζονται προστασία, εφόσον είναι ενήμεροι. Προστατευμένος χρειάζεται να είναι κάποιος όταν βρίσκεται σε κίνδυνο. Ένας δανειολήπτης, αν εκπληρώνει τις υποχρεώσεις του, δεν κινδυνεύει με κατάσχεση.
Το σημείο στο οποίο συμφωνούν όλες οι πληροφορίες και είναι πραγματικά πολύ καλό, εφόσον επαληθευτεί, είναι η προστασία αυτών που πραγματικά το χρειάζονται. Συγκεκριμένα προβλέπεται ότι οικογένειες και άτομα που ζουν κάτω ή πολύ κοντά στο όριο της φτώχειας είναι απόλυτα προστατευμένοι. Με την πληροφόρηση να μιλά για τετραμελή οικογένεια με πρώτη κατοικία αντικειμενικής αξίας έως €170.000 και μεικτό εισόδημα έως €20.000. Θεωρητικά αυτοί οι δανειολήπτες αποτελούν το 25% του συνόλου και η συμφωνία προβλέπει επιπλέον για αυτούς αποθεματικό που θα σχηματιστεί – άγνωστο το πως ακόμα – και που θα καλύπτει την δόση τους, σε περίπτωση αδυναμίας. Η στήλη δεν έχει όλα τα απαραίτητα στοιχεία για να προσδιορίσει αν το ποσοστό είναι όντως στα επίπεδα που λέγονται αλλά αν έπρεπε να μαντέψει θα το τοποθετούσε χαμηλότερα από το εικοσιπέντε τοις εκατό. Ένας αριθμός γύρω στο 19 με 20%, δείχνει σαφώς πιο ρεαλιστικός.
Η πρώτη εντύπωση λοιπόν, με βάση τα όσα γνωρίζουμε, είναι ότι αντικειμενική άποψη δεν μπορεί να εκφραστεί. Όλοι δείχνουν να συμφωνούν ότι πρόκειται για προβληματική συμφωνία που θα συναντήσει προσκόμματα. Η στήλη θα τολμήσει να προσθέσει ότι πρόκειται να υπάρξουν περισσότερο από σοβαρά εμπόδια στην εκτέλεση της.
Από το σημείο αυτό και μετά, μένει να δούμε το πολυνομοσχέδιο στην τελική του μορφή για να έχουμε την πλήρη εικόνα. Μέχρι τότε υπομονή.
Ο τραπεζικός
