Να εμποδίσει την κατασκευή του φράχτη στον Έβρο, ο οποίος θα αφοπλίσει τουλάχιστον στα χερσαία σύνορα της χώρας το «όπλο» του μεταναστευτικού, επιχειρεί η Τουρκία, ανοίγοντας θέμα καθορισμού της οριοθέτησης της συνοριακής γραμμής που διαμορφώθηκε με το Πρωτόκολλο του 1926.
Έτσι η ολοκλήρωση κατασκευής του φράκτη αποκτά επείγοντα χαρακτήρα ως απάντηση και στην προσπάθεια της Τουρκίας να εγείρει θέμα και χερσαίων συνόρων.
Στην ανακοίνωσή του το τουρκικό ΥΠΕΞ δηλώνει ότι στην περιοχή αυτή δεν υπάρχουν κοινά συμφωνημένες συντεταγμένες συμβατές με την Συμφωνία του 1926 και η συνοριακή γραμμή έχει αλλάξει σημαντικά λόγω των φυσικών και τεχνητών παραγόντων» και συνεπώς πρέπει να υπάρξει σύγκληση μικτής επιτροπής για να συζητήσει το ζήτημα.
Διπλωματικές πηγές στην Αθήνα απέρριψαν τον τουρκική ανακοίνωση τονίζοντας ότι «η συνοριακή γραμμή είναι χαραγμένη βάσει της Συνθήκης της Λωζάνης και του Πρωτοκόλλου του 1926, είναι αναγνωρισμένη και δεν υπάρχει καμία αμφισβήτηση»
Εκ των πραγμάτων και με αφορμή τις εργασίες για την κατασκευή του φράκτη η Τουρκία ζητά ουσιαστικά επανάληψη με άλλους όρους φυσικά της συζήτησης που κατέληξε το 1971 στα τέσσερα Πρωτόκολλα, τα οποία κυρώθηκαν από την Ελλάδα και (εκτός ενός) από Τουρκία αλλά ποτέ δεν τέθηκαν σε ισχύ λόγω της μη ανταλλαγής των κυρωμένων εγγράφων και στα οποία είχε γίνει αποτύπωση βάση και των γεωδαιτικών στοιχείων του 1926 ,σε συντεταγμένες η συνοριακή γραμμή. Και ορίζονταν επίσης ότι οι νησίδες που έχουν προκύψει και οι αλλοιώσεις στην ροή του ποταμιού και της κοίτης δεν θα άλλαζαν την οριογραμμή.
Όμως και ο χάρτης του 1926 είναι αναλυτικός και αποτυπώνει με μεγάλη ακρίβεια την τότε κοίτη του Έβρου και τα σημεία βάσει της οποίας καθορίστηκε η συνοριακή γραμμή .
Όμως πλέον και με δεδομένο ότι η Τουρκία θέλει να ακυρώσει το σχέδιο του φράκτη ,είναι προφανές οτι θα επιδιώξει να εκφυλίσει μια τέτοια συζήτηση σε βήμα διατύπωσης νέων απαιτήσεων και διεκδικήσεων, καθώς εκτός της συγκεκριμένης περιοχής ,θα αναδείξει αντίστοιχα προβλήματα και στην πολύ μεγαλύτερης έκτασης περιοχή των Καστανιών αλλά και στο Δέλτα του Έβρου.
Η ελληνική πλευρά και κυρίως το Υπουργείο Εθνικής Άμυνας έχει κινηθεί αποφασιστικά και αθόρυβα το τελευταίο διάστημα για την κατασκευή του φράκτη στον Έβρο. Ήταν αναμενόμενο και όφειλε να είχε προετοιμασθεί σε συνεργασία με το Υπουργείο Εξωτερικών για την αντιμετώπιση της τουρκικής αντίδρασης. Και στο πλαίσιο αυτό να έχει υπάρξει προηγούμενη αναλυτική ενημέρωση τόσο της αντιπολίτευσης ώστε να αποφευχθούν οι εσωτερικές κομματικές αντιπαραθέσεις που καθόλου δεν βοηθούν όσο και της Ε.Ε., καθώς ο φράκτης αφορά την ευρωπαϊκή μεταναστευτική πολιτική.
Με την τροπή που πήρε η κρίση αυτή η Τουρκία επιδιώκει πλέον να προκαλέσει προσκόμματα στην ολοκλήρωση του φράκτη και να θέσει ένα ακόμη θέμα στην ατζέντα καθώς σε μια διαδικασία αποτύπωσης συντεταγμένων βάσει του Πρωτοκόλλου του 1926 ,θα επιχειρήσει να θέσει υπό αμφισβήτηση μικρές λωρίδες νησίδων και παραποτάμιας γης οι οποίες ακόμη και βάσει των ανενεργών Πρωτοκόλλων του 1971 είχε η ίδια αποδεχθεί ότι ανήκουν στην Ελλάδα.
Και πλέον ένα θέμα «ρουτίνας» όπως είναι οι διαφωνίες και αντιπαραθέσεις για την «ιδιοκτησία» νησίδων και εδαφών που προκύπτουν από την αλλαγή ροής του Έβρου και την πτώση της στάθμης των υδάτων ,επιχειρείται να μετατραπεί από την Τουρκία σε ένα ακόμη θέμα των «ελληνοτουρκικών διαφορών».
Το τουρκικό ΥΠΕΞ αφήνει πάντως έναν υπαινιγμό που θα πρέπει να απαντηθεί από την Αθήνα, με την αναφορά ότι «οι αρμόδιες τουρκικές αρχές διέκοψαν αμέσως με τα αναγκαία μέτρα, τις εργασίες που έκανε η Ελλάδα από τις 13 Μαΐου παραβιάζοντας τα συμβατικά χερσαία σύνορα».
Πάντως είναι πλέον σαφές ότι ακόμη κι αν υπήρχε πρόθεση της Αθήνας να ενημερώσει την Τουρκία για τις παρεμβάσεις και εργασίες σε σχεση με την τοποθέτηση του φράκτη η να εξετασθεί εάν υπάρχει και σε ποια σημεία ανάγκη για συνεννόηση με την Τουρκία προκειμένου να επαναβεβαιωθούν τα σημεία της συνοριακής γραμμής βάσει της Συμφωνίας του 1926,μετά την τελευταία εξέλιξη δεν υπάρχει κανένα περιθώριο συζήτησης και αυτό που προέχει πλέον είναι η ολοκλήρωση τοποθέτησης του φράκτη.
Όσον αφορά τις προθέσεις της Τουρκίας οι δηλώσεις Μ. Τσαβουσογλου δεν αφήνουν περιθώριο παρερμηνείας, καθώς ο Τούρκος ΥΠΕΞ Μ. Τσαβουσογλου έσπευσε να απειλήσει και πάλι ότι μόλις περάσει η κρίση του κορονοϊού οι μετανάστες θα κατευθυνθούν και παλι στα σύνορα με την Ελλάδα…
