Τάσος Αβραντίνης

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αποφάσισε να επιδοτήσει την ευρωπαϊκή οικονομία με 750 δισ. ευρώ τα επόμενα χρόνια. Για την ελληνική οικονομία παρέχεται μια ανεπανάληπτη ευκαιρία, η οποία κρύβει ωστόσο και πολύ μεγάλους κινδύνους.

Η εξόγκωση των δημοσίων δαπανών σε ΗΠΑ και Ε.Ε. λαμβάνει πλέον τη μορφή παγκόσμιας πανδημίας, ασύγκριτα μεγαλύτερης βαρύτητας αυτής του κορονοϊού. Γιατί, τι άλλο μπορεί να σημαίνει η αύξηση των δημοσίων δαπανών, παρά απηνή διωγμό του ιδιωτικού πλούτου και αύξηση της φορολογίας;

Ποιος είναι άραγε ο σκοπός του χρήματος; Το ερώτημα αυτό μπερδεύει τους οικονομολόγους από την αρχή της οικονομικής επιστήμης. Την απάντηση στο ερώτημα αυτό έδωσαν δύο γίγαντες της οικονομικής σκέψης, ο ιδρυτής της Αυστριακής Σχολής των Οικονομικών, Καρλ Μένγκερ, και ο επιφανέστερος εκπρόσωπός της, Λ. Φ. Μίζες.

Η κυβέρνηση αντιδρώντας στις συνέπειες του κορονοϊού γρήγορα στήριξε τη συνολική ζήτηση, ώστε η αναπόφευκτη πτώση της να μην είναι απότομη. Κάθε όμως επιδοματική πολιτική έχει αρνητικές συνέπειες για την οικονομία, όταν τα διάφορα επιδόματα γίνονται μόνιμα.

Η ιδιωτική εκπαίδευση στην Ελλάδα -με όλα τα τρωτά και τις αδυναμίες της- αποτελεί το καλύτερο μέτρο σύγκρισης για να αντιληφθεί κανείς πόσο πιο αποτελεσματικός είναι ο ιδιωτικός τομέας από το συντεχνιακό δημόσιο εκπαιδευτικό σύστημα.

Υπάρχουν πολλοί που υποστηρίζουν ότι το κράτος πρέπει να έχει το αποκλειστικό μονοπώλιο της υγείας. Για να το δικαιολογήσουν, μιλούν στη συνέχεια αορίστως και γενικόλογα για το «κοινωνικό δικαίωμα στην υγεία», το οποίο κατοχυρώνεται τάχα στο Σύνταγμα της χώρας.

Η πανδημία του κορωνοϊού δημιουργεί στους εχθρούς της ελευθερίας την ελπίδα ότι μπορούν να την πλήξουν. Οπως άλλωστε λέει και η παροιμία, «ο λύκος στην αντάρα χαίρεται». Κι όμως είναι ο τομέας της υγείας των πολιτών εκεί όπου το συγκριτικό πλεονέκτημα των ιδεών της ελευθερίας αναδεικνύεται περισσότερο σήμερα.

Το πρόγραμμα «Μένουμε όρθιοι» που παρουσιάστηκε από τον Αλ. Τσίπρα πρόκειται στην πραγματικότητα για ένα ριμέικ των απατηλών υποσχέσεων του ΣΥΡΙΖΑ κατά την ηρωική - πρώτη αντιπολιτευτική του θητεία. Εν ολίγοις, εκ του ασφαλούς πλειοδοσία σε παροχές και πομφόλυγες, για να έχουμε να λέμε.

To κράτος πρέπει να μεριμνά για την υγεία των πολιτών, όπως ορίζει άλλωστε το Σύνταγμα. Πρόκειται για ένα είδος θεσμοποιημένης αλληλεγγύης, υπηρεσίες υγείας που πληρώνονται από τη γενική φορολογία για όσους έχουν ανάγκη. Οι φιλελεύθερες αρχές υπό κανονικές συνθήκες όχι μόνο δεν αποκλείουν, αλλά, αντιθέτως, ευνοούν κάτι τέτοιο.

Είναι συμβατή με το Σύνταγμα αλλά και γενικότερα με τις αρχές μιας φιλελεύθερης δημοκρατίας η απαγόρευση των άσκοπων μετακινήσεων που επέβαλε η κυβέρνηση για την αντιμετώπιση της περαιτέρω εξάπλωσης της επιδημίας του κορονοϊού; Η απάντηση είναι καταφατική.

Σήμερα είμαστε αναγκασμένοι περισσότερο από κάθε άλλη φορά να συνειδητοποιήσουμε τις νέες δυνατότητες που μας προσφέρει η τεχνολογία και να σκεφτούμε τον καλύτερο τρόπο αξιοποίησής τους στη μετά την κρίση περίοδο. Ετσι θα μετατρέψουμε μια επώδυνη κρίση σε ένα εποικοδομητικό μάθημα για το μέλλον.

Σήμερα ένα από τα μεγαλύτερα προβλήματα για την ανακάλυψη φαρμάκων και εμβολίου για την αντιμετώπιση της πανδημίας του κορονοϊού είναι το άκαμπτο και γραφειοκρατικό πλαίσιο εγκρίσεων που έχουν θεσπίσει οι διάφοροι εθνικοί οργανισμοί, με πρώτο και κύριο τον FDA.

Η ηγεσία της ελληνικής Ορθόδοξης Εκκλησίας αγνόησε επιδεικτικά την πρωθυπουργική υπόδειξη και έδειξε να μην αντιλαμβάνεται το μεγάλο κίνδυνο που επαπειλείται για τη δημόσια υγεία από την ανεύθυνη αυτή τακτική της. Η κυβέρνηση πρέπει να προχωρήσει σε προσωρινή απαγόρευση της λειτουργίας των χώρων θρησκευτικής λατρείας.

Στον χώρο της οικονομικής επιστήμης, συναντάμε και δύο γυναίκες, την Τζέιν Μάρκετ και τη Χάριετ Μαρτινάου. Και οι δύο υποστήριξαν θερμά την ελευθερία του εμπορίου, την κατάργηση των δασμών, των πάσης φύσεως συντεχνιακών προνομίων, καθώς και την απελευθέρωση της αγγλικής οικονομίας από πολλούς κρατικούς περιορισμούς.

Ο εθνικοσοσιαλισμός έχει σημαντικές διαφορές τόσο από τον φασισμό όσο και από τα κατά καιρούς εφαρμοσμένα παραδείγματα σοσιαλισμού στην υφήλιο. Ένα είναι όμως βέβαιο, ότι ο εθνικοσοσιαλισμός γεννήθηκε από την ίδια μήτρα που γέννησε όλες τις άλλες εκδοχές του σοσιαλισμού.

Ο κατώτατος μισθός είναι ένα από τα μεγαλύτερα εμπόδια στη δημιουργία μιας καινούργιας επιχείρησης από νέους επιχειρηματίες που δεν είναι σε θέση να επωμιστούν το μεγάλο βάρος του υψηλού μισθολογικού φορτίου. Μαζί με την υπερπροστατευτική νομοθεσία αποτελούν όπλο των εγκατεστημένων επιχειρήσεων εναντίον των επίδοξων ανταγωνιστών τους.

Η πομφόλυγα της «δίκαιης» κατανομής του πλούτου υπονοεί στην πραγματικότητα κάποιου είδους στρέβλωση των αγορών στην ΕΕ, ώστε το ευνοϊκό οικονομικό αποτέλεσμα να καρπούνται οι πλούσιες χώρες. Η άποψη αυτή έρχεται σε πλήρη αντίθεση με τα πορίσματα της οικονομικής επιστήμης για τη σύγκλιση των οικονομιών.

Η δύναμη της ελεύθερης οικονομίας είναι ότι της είναι αδιάφορα τα κίνητρα του επιχειρηματία στην επιδίωξη του κέρδους. Σ' αυτή την αρχή στηρίχθηκε η εντυπωσιακή πρόοδος της ανθρωπότητας μέσα σε διάστημα διακοσίων πενήντα χρόνων.

Ο ρόλος της αναλογικής φορολογίας στα φυσικά πρόσωπα ως προς την αντιμετώπιση της φοροδιαφυγής και την δήλωση του εισοδήματος, διαπιστώθηκε στην πράξη στη... Ρωσία. Η αύξηση των φορολογικών εσόδων σε μια επταετία ξεπέρασε κάθε προσδοκία.