Στέλιος Ψωμάς

Ο κύβος ερρίφθη! Η ΕΕ απαντά στην ενεργειακή κρίση με 210 δις ευρώ επιπλέον από τα ήδη προγραμματιζόμενα ως το 2030 στο πλαίσιο της ενεργειακής μετάβασης. Μιας μετάβασης η οποία, πέραν των προκλήσεων της κλιματικής κρίσης, πρέπει σήμερα να διασφαλίσει την απεξάρτηση από τα ρωσικά ορυκτά καύσιμα και την αποκλιμάκωση των υψηλών ενεργειακών τιμών. Το πακέτο REPowerEU που παρουσίασε η Κομισιόν, έχει πολλά και εντυπωσιακά νέα στοιχεία.

Όλες οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις βρίσκονται επί ποδός τους τελευταίους μήνες προσπαθώντας να περιορίσουν το τσουνάμι των αυξήσεων στα ενεργειακά προϊόντα. Η ΕΕ από την πλευρά της, χαράζει νέες πολιτικές για την αποδέσμευση από το ρωσικό αέριο και τα άλλα ορυκτά καύσιμα. Το πόσο θα αποδώσουν όλα τα παραπάνω, μένει να αποδειχθεί στην πράξη τους επόμενους μήνες και χρόνια. Το ερώτημα είναι τι κάνουμε εμείς οι πολίτες.

Η εκρηκτική άνοδος των τιμών της ενέργειας και η βίαιη συνειδητοποίηση της μεγάλης εξάρτησης από το ρωσικό αέριο, έχουν οδηγήσει σε μια αναθεώρηση του ευρωπαϊκού ενεργειακού δόγματος και σε προσπάθειες απεγκλωβισμού από της ενεργειακή αγκαλιά της Ρωσίας. Αυτό όμως που σήμερα το βλέπουν πλέον όλοι, δεν ξεκίνησε με την εισβολή στην Ουκρανία, αλλά τα πρώτα σημάδια του είχαν γίνει ήδη ορατά καιρό πριν.

Το πυρηνικό λόμπι στήριξε την επιχειρηματολογία του υπέρ της χρήσης πυρηνικής ενέργειας σε τρεις μύθους. Η πυρηνική ενέργεια είναι, υποτίθεται, καθαρή, ασφαλής και φθηνή. Οι τραγωδίες του Τσερνόμπιλ και της Φουκουσίμα αποδόμησαν τα δύο πρώτα επιχειρήματα στα μάτια του κάθε καλόπιστου πολίτη. Ακόμη όμως και πάνω από τα πυρηνικά συντρίμμια, κάποιοι επιμένουν πως η πυρηνική ενέργεια είναι ένα απαραίτητο κακό, γιατί παραμένει φθηνή και αξιόπιστη λύση για την κάλυψη των ενεργειακών αναγκών μας.

Την ώρα που η πλειονότητα των πολιτών συνειδητοποιεί πως το κλίμα είναι πολύ σοβαρή υπόθεση για να την αφήσουμε απλώς στα χέρια πολιτικών και επιστημόνων, κάποιοι άλλοι κραδαίνουν άλλα λάβαρα, αυτά της επιστροφής στο παρελθόν. Δεν είναι λίγες οι πρόσφατες παρεμβάσεις οι οποίες, με αφορμή και την άνοδο των τιμών ηλεκτρικής ενέργειας, ζητούν να συνεχιστούν όλα εκείνα που εξαρχής πυροδότησαν την αποσταθεροποίηση του κλίματος.

Ποτέ μην υποτιμάτε τη δύναμη του συμβολισμού. Ειδικά σε θέματα πολιτικής, οι συμβολικές κινήσεις μπορούν να δράσουν ως καταλύτες, επιταχύνοντας τις εξελίξεις προς τη μία ή την άλλη κατεύθυνση. Τέτοιος καταλύτης φαίνεται πως θα είναι και η Αστυπάλαια. Το σχέδιο για μετατροπή της σε πράσινο νησί δε θα σώσει από μόνο του το κλίμα. Δίνει όμως ένα ξεκάθαρο μήνυμα για το που οδεύουμε και κυρίως για το πόσο γρήγορα μπορούμε να φτάσουμε στον ευκταίο προορισμό μας.