Σάκης Μουμτζής

Πρώτα-πρώτα η λέξη «βυτίο» είναι μια λέξη χωρίς κανένα αρνητικό φορτίο. Μπορεί να περιέχει πετρέλαιο, βενζίνη και πολλά άλλα προϊόντα. Ούτε είναι κακό αυτό που είπε ο Απόστολος Κακλαμάνης, πως «ό,τι άχρηστο είχαμε στο ΠΑΣΟΚ ήρθε το βυτιοφόρο του ΣΥΡΙΖΑ και το μάζεψε». Αυτό που ενόχλησε τα στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ δεν ήταν αυτό που είπε ο Απόστολος Κακλαμάνης ούτε ο οξύτατος λόγος του. Τους ενόχλησε το γενικότερο αντι-ΣΥΡΙΖΑ κλίμα του Συνεδρίου, στο οποίο συμμετείχαν άπαντες.

Το Συνέδριο του ΠΑΣΟΚ επιβεβαίωσε το μεγάλο ρήγμα που εξακολουθεί να υπάρχει μεταξύ της Κεντροαριστεράς και της Ριζοσπαστικής Αριστεράς. Δεν είναι μόνον οι απαξιωτικές εκφράσεις που ακούστηκαν για τα στελέχη του ΠΑΣΟΚ τα οποία το εγκατέλειψαν και μετακόμισαν στον ΣΥΡΙΖΑ. Δεν ήταν μόνον η προτροπή του Νίκου Ανδρουλάκη προς τον Α. Τσίπρα να συμπράξει μετεκλογικά με τον Βελόπουλο. Ήταν κυρίως η παρουσία στο Συνέδριο των κυρίων Κ. Σημίτη, Β. Βενιζέλου και Γ.Α. Παπανδρέου, οι οποίοι αποτελούν το κόκκινο πανί για τα στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ.

Το ταξίδι του πρωθυπουργού στις ΗΠΑ ήταν αναμφίβολα επιτυχές. Ξεπέρασε κάθε προσδοκία και αυτό δε φαίνεται τόσο από τα θριαμβευτικά σχόλια των Αμερικανών, όσο από την αμηχανία και τις άναρθρες κραυγές των στελεχών του ΣΥΡΙΖΑ και την οργή των Τούρκων. Εννοείται πως οι άριστες πλέον σχέσεις μεταξύ των δύο κρατών - καλύτερες από κάθε άλλη φορά από το 1974 και εντεύθεν - μπορεί να δημιουργήσουν ένα πολιτικό και οικονομικό πλαίσιο το οποίο θα έχει καθοριστική συμβολή και στην εσωτερική πολιτική κατάσταση.

Ο Κυριάκος Μητσοτάκης έθεσε στο Κογκρέσο όλη την γκάμα των τουρκικών απειλών. Με τρόπο διπλωματικό ταύτισε τον ρωσικό αναθεωρητισμό με τον τουρκικό. Η υποδοχή της ομιλίας του Έλληνα πρωθυπουργού στο Κογκρέσο και η γενικότερη παρουσία του στις ΗΠΑ φανερώνουν πως οι αμερικανικές ελίτ έχουν κάνει τις επιλογές τους. Ποτέ δε θα συγχωρήσουν την εγκατάσταση των S-400  στην Τουρκία.  Συνεπώς, δε χρειάζεται κάποιος να είναι ιδιαίτερα ευφυής για να αντιληφθεί γιατί εκνευρίστηκαν οι Τούρκοι με την επίσκεψη του Κυριάκου Μητσοτάκη στις ΗΠΑ.

Τώρα, με το αίτημα της Σουηδίας και της Φινλανδίας να ενταχθούν στο ΝΑΤΟ ακούστηκαν και πάλι οι φωνές που ζητούν να πράξει το ίδιο και η Κυπριακή Δημοκρατία. Μου θυμίζουν το γνωστό γνωμικό «τώρα που βρήκαμε παπά, να θάψουμε πέντε-έξι». Αν υποθέσουμε πως παρακάμπτονται οι αντιρρήσεις της Τουρκίας για την ένταξη της Κύπρου στο ΝΑΤΟ, η Κύπρος τι έχει επί της ουσίας να κερδίσει; Το πιο ουσιαστικό ερώτημα είναι αν η Κυπριακή Δημοκρατία επιθυμεί να ενταχθεί στο ΝΑΤΟ.

Η Συριζολογία αρκετά κράτησε, τώρα ας ασχοληθούμε και πάλι με το Ουκρανικό. Η ομόφωνη - πλην Τουρκίας - αποδοχή της ένταξης της Φινλανδίας και της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ φανερώνει πως εξέλιπαν και οι τελευταίοι δισταγμοί γι' αυτή την κίνηση. Αναμφίβολα θα προκαλέσει τη Ρωσία του Πούτιν, αλλά είναι μια από τις συνέπειες της εισβολής του στην Ουκρανία. Πληρώνει για τις επιλογές του. Υπάρχουν διαμετρικά αντίθετοι στόχοι οι οποίοι αναπόφευκτα οδηγούν η οποιαδήποτε λύση να διαμορφωθεί στα πεδία των μαχών.

Να δεχτούμε προς χάρη της συζητήσεως πως ο ΣΥΡΙΖΑ μπορεί να δηλώσει ό,τι αριθμό ψηφοφόρων επιθυμεί για τη διαδικασία ανανέωσης της ηγεσίας του Α. Τσίπρα. Το ερώτημα είναι τι έμεινε από τη μαξιμαλιστική στοχοθεσία αυτής της εκλογής. Άλλα στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ υποστήριζαν πως «την Κυριακή να γράψουμε τους τίτλους τέλους της κυβέρνησης», άλλα μιλούσαν για τη «αρχή του τέλους», ενώ ο ίδιος ο Α. Τσίπρας ήταν πιο συγκεκριμένος. Ζήτησε οι πολίτες με τη συμμετοχή τους να επιστρέψουν το λογαριασμό στον Μητσοτάκη.

«Οι απόψεις έχουν συνέπειες». Αυτήν την πρωτοφανή δήλωση δεν την έκανε κάποιος ανακριτής αυταρχικού καθεστώτος. Την έκανε ο πρύτανης του Πανεπιστημίου Δυτικής Αττικής, όταν φοιτητής, ζήτησε την προστασία του Πρυτάνεως, όταν είδε το πρόσωπό του ως επικηρυγμένος στους τοίχους του συγκεκριμένου πανεπιστημίου, επειδή τάχθηκε υπέρ της πανεπιστημιακής αστυνομίας. Προφανώς ο πρύτανης αγνοεί πως συνέπειες στην εκφορά των απόψεων υπάρχουν μόνο στα ολοκληρωτικά καθεστώτα. Στις δημοκρατίες ο καθένας λέει ελεύθερα αυτά που πιστεύει. Και όταν λέμε «ελεύθερα», εννοούμε χωρίς συνέπειες.

Όσο περνούν οι μέρες έρχονται στο φως λεπτομέρειες για το πώς έγινε η επιδρομή των βαρβάρων στην υπό κατασκευή βιβλιοθήκη στο Βιολογικό. Θα γινόταν ένα από τα καθιερωμένα μαζικά πάρτι στο ΑΠΘ. Ο πρύτανης άριστα έπραξε και ζήτησε από τη διμοιρία των ΜΑΤ, που προστάτευε το χώρο της βιβλιοθήκης, να αποχωρήσει για να μην προκαλέσει. Και αυτό έγινε. Κατά τις πρωινές ώρες, μια ομάδα 100 ατόμων έκανε αυτό που έκανε, καθώς η περιοχή ήταν απροστάτευτη.

Η χρήση του ρήματος «κινδυνεύει» στον τίτλο είναι συνδεδεμένη με την αποτυχημένη κατάληξη του εγχειρήματος του «Ποταμιού». Ευθύς εξ αρχής απαντώ, πως η Νέα Δημοκρατία δεν κινδυνεύει να γίνει «Ποτάμι». Όσοι σήμερα διατυπώνουν τον φόβο μήπως η Νέα Δημοκρατία μετατραπεί σε «Ποτάμι», προφανώς εννοούν μήπως αποκτήσει τα χαρακτηριστικά του ιδεολογικού χυλού. Τέτοια περίπτωση δεν υπάρχει. Η Νέα Δημοκρατία έχει πολύ συγκεκριμένους ιδεολογικούς άξονες, που ορίζουν και την κεντρική της πολιτική έκφραση.

Επί μια εβδομάδα, τουλάχιστον, η παγκόσμια κοινή γνώμη ασχολείτο με το τι θα πει ο Βλ. Πούτιν την 9η Μαϊου, την ημέρα της νίκης των συμμαχικών δυνάμεων επί των ναζί. Ακούσαμε και διαβάσαμε όλα τα πιθανά σενάρια. Τελικά τίποτα απ΄όλα αυτά δε συνέβη. Απεναντίας είδαμε έναν Βλ. Πούτιν εμφανώς ταλαιπωρημένο, να προσπαθεί να πείσει τους υπηκόους του πως το ΝΑΤΟ ετοίμαζε εισβολή στη Ρωσία. Σε μια χώρα με απολύτως ελεγχόμενη πληροφόρηση και με την αντιπολίτευση φιμωμένη και εξουδετερωμένη, ο Πούτιν μπορεί να ισχυρίζεται ό,τι θέλει.

Επειδή η βία τελικά δεν πρόκειται να λύσει σήμερα κανένα πρόβλημα, ας αφήσουμε τα ΑΕΙ να λειτουργούν μέσα στην καθημερινή απαξίωση τους και στη μιζέρια τους και η πολιτεία ας φροντίσει, με την αναθεώρηση του Συντάγματος το 2025, να προχωρήσει στην ίδρυση μη κρατικών πανεπιστημίων. Χωρίς τις γνωστές κουτοπονηριές οι εφαρμοστικοί νόμοι να καθιστούν ανέφικτη και ασύμφορη την ίδρυση τους. Τότε, αναγκαστικά τα δημόσια ΑΕΙ για να επιβιώσουν στον ανταγωνισμό θα πρέπει να βελτιωθούν. Δυστυχώς είναι μια επώδυνη λύση, αλλά απολύτως αναγκαία.

Ως γνωστόν ο Α. Τσίπρας ζήτησε από τον πρωθυπουργό όταν βρεθεί σε δέκα μέρες με τον Τζο Μπάιντεν, να ΑΠΑΙΤΗΣΕΙ να μη δοθούν τα F-16 στην Τουρκία. Όχι απλώς να ζητήσει, αλλά να το απαιτήσει. Υπάρχει ένα σοβαρό ενδεχόμενο ο Α. Τσίπρας να μη γνωρίζει τη διαφορά που υπάρχει μεταξύ των ρημάτων «ζητώ» και «απαιτώ». Υπάρχει βέβαια και η περίπτωση να γνωρίζει αυτή τη διαφορά και να χρησιμοποιεί το ρήμα «απαιτώ» για να μας δείξει πώς θα ενεργούσε αυτός αν βρισκόταν στη θέση του Κυριάκου Μητσοτάκη

Σήμερα κλείνουν 12 χρόνια από τότε που θρηνήσαμε τους τέσσερις νεκρούς της Marfin. Δώδεκα χρόνια βιωμένης απώλειας για τους οικείους τους. Και 12 χρόνια θλίψης και ντροπής για μια πολιτεία που δεν μπόρεσε να συλλάβει και να δικάσει τους δολοφόνους τους. Οι μέρες του Μαΐου του 2010 ήταν ημέρες οργής και μίσους. Για πολλά χρόνια ελάχιστοι γνώριζαν το ονοματεπώνυμο των τριών δολοφονημένων. Χρειάστηκε ένας αγώνας, μέσω του διαδικτύου, για να μην πέσουν στη λήθη αυτά τα νέα παιδιά.

Μετά τον Τσόμσκι στις ΗΠΑ, μίλησε και ο Χάμπερμας στη Γερμανία. Τι το κοινό είχαν οι δηλώσεις τους; καλούσαν το Δυτικό στρατόπεδο να τα βρει με τον Πούτιν. Μάλιστα ο Τσόμσκι το προχώρησε ακόμα πιο πολύ. Έπλεξε το εγκώμιο του Ντ. Τραμπ, γιατί όπως είπε «είναι η μοναδική προσωπικότητα της Δύσης που διατύπωσε μια λογική πρόταση για την επίλυση της ουκρανικής κρίσης». Εν τω μεταξύ ο Τραμπ ουδέποτε διατύπωσε κάποια πρόταση.

Τα πάθη του πολέμου, οι νεκροί, οι καταστροφές και ο ανθρώπινος πόνος ισοπεδώνουν τα πάντα. Κυριαρχεί απόλυτα το μαύρο και το άσπρο. Όλοι οι υπόλοιποι χρωματισμοί έχουν εξαφανισθεί, όπως και οι φωνές που διατυπώνουν μια κριτική σκέψη. Οι στιγμές απαιτούν μονολιθικές συμπεριφορές. Όπως και όποτε κι αν λήξει αυτός ο πόλεμος, ο ουκρανικός λαός, ανεξαρτήτως γλώσσας, θα μισεί για πολλές γενιές τους Ρώσους. Αυτό ήταν ίσως το μεγαλύτερο έγκλημα του Πούτιν.

Αν κάτι χαρακτηρίζει την Αριστερά σε όλες τις εκδοχές της, είναι η διαρκής επανάληψη των ίδιων συνθημάτων, των ίδιων συμπεριφορών, χωρίς ίχνος ανανέωσης, χωρίς προσαρμογή στις νέες συνθήκες. Οι απολύτως προβλέψιμοι άνθρωποι καταντούν πληκτικοί. Δεν ασχολείσαι καν με το περιεχόμενο των όσων λένε γιατί τα ακούς επί πολλές δεκαετίες ίδια και απαράλλακτα. Συμπερασματικά, για το τι θα ακούσουμε προσεχώς από τον Α. Τσίπρα, δεν έχουμε παρά να ανατρέξουμε σε όσα έχει πει κατά το παρελθόν.

Στα τέλη της δεκαετίας του 70 με αρχές της δεκαετίας του 80, έπαιζε σε ομάδα της Α΄ Εθνικής κατηγορίας ποδοσφαίρου ένα σέντερ μπακ με ειδικότητα στα αυτογκόλ. Κάθε φορά που πήγαινε η μπάλα στα πόδια του οι φίλοι της ομάδας του χλόμιαζαν και έβγαζαν έναν αναστεναγμό ανακούφισης όταν αυτός την έδιωχνε προς τη σωστή κατεύθυνση. Αυτόν τον παίκτη μου θυμίζει ο ΣΥΡΙΖΑ. Βάζει αβίαστα αυτογκόλ. 

Από ώρα σε ώρα αναμένεται η άφιξη του Άνακτα στην Αθήνα, μετά την επίσκεψη Μητσοτάκη στον διάδοχο του Βρετανικού Θρόνου Καρόλου, στη Σκωτία όπου και κλείστηκε το σχετικό deal. Ήταν μια αιφνιδιαστική κίνηση που εξέπληξε τους πάντες πλην των λαγωνικών της «Εφημερίδας των Συντακτών», που η μύτη τους μυρίστηκε πως κάτι σάπιο υπάρχει σε αυτή την επίσκεψη. Παρά το πρωτοσέλιδο, η παλινόρθωση της Μοναρχίας δεν αποτράπηκε.

Χαρμολύπη είναι η ιδιόμορφη κατάσταση των ανάμεικτων συναισθημάτων της χαράς και της λύπης. Ο Φώτης Κόντογλου, με τη γραφή του, μίλησε για χαροποιόν πένθος. Στην Ελλάδα οι αριστεροί που εξακολουθούν και διατηρούν τις παραδοσιακές ευαισθησίες τους -αναφέρομαι βέβαια σε όσους πέρασαν κάποτε από την ανανεωτική αριστερά-αναμφίβολα χάρηκαν με τη νίκη του Εμανουέλ Μακρόν. Η επικράτηση της Λεπέν θα έπληττε τις αξιακές συντεταγμένες τους. Υπάρχει όμως και μια άλλη Αριστερά. Η κυνική, η υποκριτική, η εξουσιομανής.