Προκόπης Χατζηνικολάου

Κατέρρευσαν τα έσοδα του προϋπολογισμού τον Σεπτέμβριου τα οποία παρουσίασαν πτώση 1,9 δισ. ευρώ. Η εξέλιξη αυτή σύμφωνα με τον αναπληρωτή υπουργού Οικονομικών Θ. Σκυλακάκη  οφείλεται στην αναβολές καταβολής φόρων κατά κύριο λόγο. Η εξέλιξη αυτή δημιουργεί τρύπα στον προϋπολογισμό ύψους 9,5 δισ. ευρώ σε σχέση με τις αρχικές προβλέψεις.

Με στοιχεία που έχουν παράσχει οι φορολογούμενοι ή με στοιχεία και πληροφορίες που έχει στη διάθεση της η ΑΑΔΕ θα φορολογεί εφεξής τους πολίτες η εφορία, καθώς με εγκύκλιό της διευκρινίζει ότι η πράξη διοικητικού προσδιορισμού φόρου εκδίδεται με βάση στοιχεία που έχουν παρασχεθεί από τον φορολογούμενο ή κάθε άλλο στοιχείο που έχει στη διάθεσή της η Φορολογική Διοίκηση.

Την εκτίναξη του χρέους στο 205,2% φέτος και υποχώρηση του στο 165,9% το 2025 προβλέπει το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο για τη χώρα μας. Παράλληλα, τα πρωτογενή πλεονάσματα θα κινηθούν σε ιδιαίτερα χαμηλά επίπεδα και συγκεκριμένα 1,4% το 2022, 1,9% το 2023, 1,7% το 2025 και 1,5% το 2025.

Η συρρίκνωση των εσόδων και η διόγκωση των δαπανών φαίνεται να διευρύνουν το πρωτογενές έλλειμμα του προϋπολογισμού αναθεωρώντας μέσα σε δέκα ημέρες τις προβλέψεις της κυβέρνησης που καταγράφονται στο προσχέδιο του προϋπολογισμού. 

Ιδιαίτερα απαισιόδοξη είναι η εκτίμηση του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου για την Ελλάδα και συγκεκριμένα για την ανάπτυξη το 2021 την οποία «βλέπει» στο 4,1% δηλαδή μία από τις χαμηλότερες επιδόσεις μεταξύ των χωρών της Ευρωζώνης (μόνο η Φινλανδία και η Ολλανδία έχουν χαμηλότερα ποσοστά). Τη στιγμή που η Ελλάδα στο βασικό σενάριο προβλέπει ανάπτυξη  7,5% και 4,5% στο δυσμενές το ΔΝΤ συνεχίζει τις… χαμηλών πτήσεων προβλέψεις όπως έκανε και τα προηγούμενα χρόνια και οι οποίες ωστόσο σε αρκετές περιπτώσεις διαψεύστηκαν.

Την επόμενη Δευτέρα ξεκινά και επισήμως η 8η αξιολόγηση με τους επικεφαλής των θεσμών να ενημερώνονται από τα τεχνικά κλιμάκια για αυτά που διαπίστωσαν και σχετίζονται με τις καθυστερήσεις  σε σημαντικά ζητήματα που δυστυχώς αναφέρονται συνεχώς στις τελευταίες τους εκθέσεις.

Ογδόντα τρεις κλάδοι της ελληνικής οικονομίας έχουν το δικαίωμα να διαπραγματευτούν την μείωση του ενοικίου για τα ακίνητα που μισθώνουν με τους ιδιοκτήτες και οι τελευταίοι να καλυφθούν από το ελληνικό δημόσιο κατά 12% στο αρχικό μίσθωμα. Μεταξύ των 83 κλάδων περιλαμβάνονται Επιχειρήσεις της εστίασης, του τουρισμού, των μεταφορών, του λιανεμπορίου κ.α.

Αν και ακόμα το υπουργείο Εργασίας και ο ΕΦΚΑ δεν έχουν δώσει στοιχεία στο Γραφείο Προϋπολογισμού της Βουλής για τις εκκρεμείς συντάξεις, (παρά τις επιστολές τους επικεφαλής του γραφείου) η κυβέρνηση επιχειρεί να αντιμετωπίσει το θέμα βάζοντας σε λειτουργία τις «ηλεκτρονικές αιτήσεις», όπως αναφέρετε στο προσχέδιο του προϋπολογισμού.

Τη δυνατότητα στους κόκκινους δανειολήπτες οι οποίοι είχαν δανειοδοτηθεί από τις τράπεζες με την εγγύηση του ελληνικού δημοσίου να αποπληρώσουν τα χρέη τους προς την εφορία ύψους 2 δισ. ευρώ παρέχει η κυβέρνηση. Τα χρέη αυτά εκκρεμούν εδώ και χρόνια και πλέον μπορούν να τα εντάξουν σε ειδική ρύθμιση που θα δημιουργηθεί για αυτούς. 

Τη ρύθμιση των οφειλών που δημιουργήθηκαν στην καραντίνα σε 12 ή 24 δόσεις, την επανένταξη σε ρυθμίσεις που έχασαν οι φορολογούμενοι εξαιτίας της πανδημίας και νέα ρύθμιση 120 δόσεων για την αποπληρωμή οφειλών που προέρχονται από δάνεια με εγγύηση του Ελληνικού Δημοσίου προβλέπει το σχέδιο του υπουργείου Οικονομικών για τη στήριξη νοικοκυριών και επιχειρήσεων. (Αναλυτικά παραδείγματα).

Σε επίπεδα άνω των 10-11 δισ.  θα ανέλθει το δανειακό πρόγραμμα του ελληνικού δημοσίου το 2021 όπως προκύπτει και από το προσχέδιο του προϋπολογισμού. Αλλά μέχρι να φθάσουμε στο 2021 ο Οργανισμός Διαχείρισης Δημοσίου Χρέους αναμένεται να προχωρήσει σε μία ακόμη έκδοση ομολόγων.

Η υγειονομική κρίση έχει «παγώσει» προς το παρόν τις αλλαγές στη φορολογία για το επόμενο έτος κάτι  που φάνηκε και στο προσχέδιο του προϋπολογισμού. Οι μειώσεις στον ΕΝΦΙΑ, η σταδιακή κατάργηση του τέλους επιτηδεύματος, η προκαταβολή φόρου και άλλα μικρότερα μέτρα θα παραμείνουν προς το παρόν στο συρτάρι μέχρι να ξεκαθαρίσει το τοπίο.

H απορρόφηση εντός του επόμενου έτους των κονδυλίων από το Ταμείο Ανάκαμψης μπορεί να εκτοξεύσει την ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας σε επίπεδα άνω του 7,5%. Και αυτό καθώς όπως ανέφερε πηγή του ΥΠΟΙΚ δεν έχει συμπεριληφθεί τμήμα των πόρων της Ε.Ε., ενώ στόχος του οικονομικού επιτελείου είναι να απορροφηθούν 5,5 δισ. ευρώ.

Ανάπτυξη της ελληνική οικονομίας με ρυθμό 5,5% έως 7,5% το 2021 προβλέπει το προσχέδιο του προϋπολογισμού που κατατέθηκε στη Βουλή από το υπουργό Οικονομικών Χρ. Σταϊκούρα. Σύμφωνα με το προσχέδιο η ανάπτυξη με ρυθμό 7,5% βασίζεται στην εκταμίευση επενδυτικών πόρων από το Ταμείο Ανάκαμψης της ΕΕ. Στο δυσμενές σενάριο για την εξέλιξη της πανδημίας, είτε εντός του 2020, είτε στο δεύτερο τρίμηνο του 2021, η ανάπτυξη στο επόμενο έτος θα περιοριστεί, ως ποσοστό του ΑΕΠ, στο 4,5% με 5%. Αναλυτικά όλο το προσχέδιο.

Με την ανάπτυξη να σκαρφαλώνει στο 7,5% το 2021, υπό την προϋπόθεση ότι θα απορροφηθούν κονδύλια περίπου 3,5 δις. Ευρώ από το Ταμείο Ανάκαμψης  το επόμενο έτος και με πρωτογενές έλλειμμα της τάξης του 1% στο (βασικό σενάριο) κατατίθεται σήμερα στη Βουλή το προσχέδιο προϋπολογισμού από τον υπουργό Οικονομικών Χρήστο Σταϊκούρα.

Τη Δευτέρα κατατίθεται το προσχέδιο του προϋπολογισμού στη Βουλή ωστόσο, είναι σίγουρο ότι τα στοιχεία του θα αναθεωρηθούν σχεδόν στο σύνολο τους. Και αυτό καθώς δεν μπορεί κανένας υπουργός Οικονομικών να κάνει εκτιμήσεις και προβλέψεις ασφαλείς σε μια τόσο δύσκολη και σύνθετη περίοδο που δεν ξέρεις τι θα φέρει η επόμενη μέρα.

Στα επίπεδα του 9,5% τοποθετεί φέτος την ύφεση στην Ελλάδα το ΔΝΤ, ενώ βλέπει ανάπτυξη 5% για την διετία 2021-2022. Συστήνει πάντως στην κυβέρνηση να συνεχίσει την χαλαρή οικονομική πολιτική, να μην "σφίξει τα λουριά" και το 2021 και να κινηθεί με ένα πρωτογενές έλλειμμα τουλάχιστον 2% του ΑΕΠ. Παράλληλα το ΔΝΤ επισημαίνει ότι το πακέτο οικονομικής στήριξης της κυβέρνησης για την κρίση που προκάλεσε η πανδημία είναι «έγκαιρο, και κατάλληλα αποτελούμενο από κυρίως προσωρινά μέτρα εντός του προϋπολογισμού».

Μπροστά στον φόβο να παγώσουν οι πληρωμές από τα νοικοκυριά τόσο των υποχρεώσεων τους απέναντι στο δημόσιο όσο και στις υποχρεώσεις τους προς τα ασφαλιστικά ταμεία και τις τράπεζες, η κυβέρνηση αναζητά λύσεις που θα οδηγήσουν στην τόνωση της ψυχολογίας αλλά και στην διευκόλυνση των φορολογούμενων.

Μπορεί η κρίση του κορονοϊού να έχει επιφέρει ισχυρό πλήγμα σε εκατοντάδες χιλιάδες επιχειρήσεις, και να έχει παγώσει τα επενδυτικά σχέδια τους, ωστόσο τα στοιχεία του ΓΕΜΗ δείχνουν μία διαφορετική εικόνα. Από τις αρχές του έτους μέχρι και σήμερα σύμφωνα με τα στοιχεία του ΓΕΜΗ ιδρύθηκαν 26.342 νέες επιχειρήσεις ενώ την ίδια περίοδο έκλεισαν 8.741.

Πυρετός τηλεδιασκέψεων ξεκινάει τι επόμενες μέρες μεταξύ των ευρωπαίων τεχνοκρατών προκειμένου να καταρτισθούν οι δύσκολοι προϋπολογισμοί του 2021 τόσο στην Ελλάδα όσο και στις χώρες της Ευρωζώνης.