Δημήτρης Καμπουράκης

Το τι ανοησία και ασυναρτησία έχω ακούσει αυτές τις μέρες δεν περιγράφεται. Ειλικρινά δεν προσμετρούνται όσα αντιφατικά, παράλογα και μυστηριώδη έχουν φτάσει ως εμένα. Κάθε Έλληνας έχει και μια καίρια γνώμη γι αυτό που συμβαίνει στην Ουκρανία. Και μια δική του στρατηγική επίσης περί του τι θα ?πρεπε να κάνει η Ελλάδα. Την οποία στρατηγική υπερασπίζεται με τέτοιο πάθος που προς στιγμήν νομίζεις ότι έχεις απέναντί σου μια συνδυαστική μεγαλοφυΐα στρατάρχη και αρχιδιπλωμάτη.

Και πάμε πάλι από την αρχή. Μήπως ο πόλεμος φέρει πρόωρες εκλογές; Κατά το παλαιότερο «μήπως η πανδημία φέρει πρόωρες κάλπες» ή τα «μήπως η Μήδεια… μήπως η Ελπίδα… μήπως η ακρίβεια…» και πάει λέγοντας. Οι εκλογές στην Ελλάδα είναι κάτι σαν την Coca-Cola, πάνε με όλα. Όπως στον βροχερό καιρό ψάχνουμε πού έχουμε ακουμπήσει την ομπρέλα μας, έτσι και σε κάθε κρίση το πρώτο που σκεφτόμαστε είναι οι εκλογές.

Δεν είμαι ειδήμων στο διπλωματικό comme il faut. Δεν έχω εντρυφήσει πάνω στους λεπτεπίλεπτους λεκτικούς ακροβατισμούς της έκφρασης των διπλωματών, των πρεσβειών και των επιτετραμμένων. Στα τριάντα έξι πάντως χρόνια της δημοσιογραφικής μου ενασχόλησης, έχω διαβάσει μερικές χιλιάδες ανακοινώσεις πρεσβειών. Καμιά δεν ήταν σαν τις δυο τελευταίες ανακοινώσεις της ρώσικης πρεσβείας στην Αθήνα. Τι διάολο, κόψανε τελείως καπίστρι οι Ρώσοι; Θα μας πλακώσουν τώρα και στις κλωτσιές μέσα στο κτίριο του υπουργείου των εξωτερικών μας;

Όχι, ο Ελληνάρας που περιγράφω σήμερα, δεν είναι σε κάποιο κρυφό payroll της ρώσικης πρεσβείας. Ένας απλός μέσος Έλληνας εργαζόμενος είναι. Όχι, δεν είναι συστηματικός αναγνώστης δήθεν αντισυστημικών ιστοσελίδων ούτε καταναλωτής ψεκασμένων αντιεμβολιαστικών και συνωμοσιολογικών θεωριών. Ούτε παλιός κομμουνιστής είναι να του 'χει απομείνει ο θαυμασμός για την παλιά Σοβιετία κι ας έχει μεταβληθεί τώρα σε σκληρά καπιταλιστική χώρα. Λογαριασμό θα δώσει τώρα ο Ελληνάρας μας γιατί τον γουστάρει τον Πούτιν; Έτσι βρε αδερφέ.

Η υψηλή ανεργία είναι πολιτικά καταστροφική για μια κυβέρνηση, αλλά η μείωση της περνάει στο ντούκου. Όποιος βρίσκει δουλειά το θεωρεί προσωπικό του επίτευγμα, όχι αποτέλεσμα αναπτυξιακών πολιτικών και συνετής μακροοικονομικής διαχείρισης. Και μόλις βρει δουλειά, μετατάσσεται αυτομάτως στην κατηγορία του εργαζόμενου που θεωρεί ότι πληρώνεται λειψά, άρα σε άλλη κατηγορία διαμαρτυρόμενου κατά της κυβέρνησης.

Τα κόμματα ψάχνουν σοβαρούς, έξυπνους και επιτυχημένους ανθρώπους για να τους βάλουν στην πολιτική. Κι αυτοί ενίοτε το σκέφτονται. Ναι, αλλά να μπουν για να κάνουν τι; Για να αυτοφιμωθούν το επόμενο δευτερόλεπτο, να στραγγαλίσουν κατ? ευθείαν τη γλώσσα τους, να περιορίσουν την έκφραση τους, να χτίσουν απανωτούς μηχανισμούς αυτοπεριορισμού τους σαν οχυρώσεις μεσαιωνικών πόλεων, μήπως και για μια φράση τους καταλήξουν σφάγια στα τραπέζια φίλων και εχθρών; Γιατί να το κάνουν;

Λέμε τον Μητσοτάκη φασίστα και καθεστώς, αλλά ονειρευόμαστε συστήματα σαν του Λουκασένκο στη Λευκορωσία; Μα στην ίδια τη Ρωσία και στους δορυφόρους της, υπάρχουν σκληρά δικτατορικά καθεστώτα. Αυτό γουστάρουμε; Ή μήπως θα επαινέσουμε τη Ρωσία αν καταλύσει με τα κανόνια της την κυριαρχία της Ουκρανίας; Ας συνέλθουμε ομαδικά και ας κατανοήσουμε ότι ένα μέρος του προβλήματος που αντιμετωπίζουν σήμερα τα νοικοκυριά μας οφείλεται στον Πούτιν που παίζει με τις στρόφιγγες του αερίου και με τα κανόνια του.

Τυχαίνει να ξέρω καλά (ή τέλος πάντων επαρκώς) το περιβάλλον του ΕΦΚΑ. Διαδικασίες, ανθρώπους, λογικές που κυριαρχούν και τα προβλήματα βέβαια. Ειδικά τα προβλήματα που είναι διαχρονικά, πανθομολογούμενα και τερατώδη. Πέρασαν υπουργοί και υπουργοί, διοικητές και διοικητές. Καλές προθέσεις είχαν. Κανένας τους όμως δεν κατάφερε να κάνει κάτι ουσιώδες, κάτι που άλλαζε την κατάσταση. Μια τρύπα έκλειναν όλοι τους, δυο άνοιγαν. Ένα πρόβλημα αντιμετώπιζαν, δυο καινούρια εμφανίζονταν.

Ο Θανάσης (Καρτερός) είναι ένας κωλοπετσωμένος εβδομηνταπεντάρης κομμουνιστής. Παλιά καραβάνα της προπαγάνδας, ξέρει πως όταν ένας σύντροφος πει μια π@@@ριά που δεν μαζεύεται, δυο τρόποι μόνο αντιμετώπισης υπάρχουν. Πρώτον να πει κάποιος άλλος κάτι πολύ βαρύτερο ώστε να τραβήξει τη δημοσιότητα πάνω του και δεύτερον να γενικεύσει τόσο πολύ το οπτικό μας πεδίο που η συντροφική βλακεία θα μοιάζει με παρανυχίδα. Α ρε Θανάση, σε θαυμάζω. Αλήθεια σε θαυμάζω.

Ούτε που μας περνά απ' το μυαλό τι θα εμφανιστεί στον πολιτικό στίβο εξαιτίας της απλής αναλογικής του Αλέξη. Γι' αυτό όσοι κάνουν εύκολες και γραμμικές αναγωγές μεταξύ πρώτης και δεύτερης εκλογικής αναμέτρησης, κυριολεκτικά δεν ξέρουν τι λένε. Ενώ εμείς κοιτάζουμε τα ποσοστά της ΝΔ, του ΣΥΡΙΖΑ και του ΚΙΝΑΛ ξεψαχνίζοντας τις ανεπαίσθητες μεταβολές τους, από κάτω ο κάθε πικραμένος ετοιμάζεται να κατέβει στις εκλογές.

Να με χτυπήσουν ιδεοληπτικοί, να το δεχτώ. Να προσπαθήσουν να μου κάψουν το σπίτι φανατικοί, έστω. Να με πάρουν στο κυνήγι οπαδοί της ένοπλης βίας, να το καταλάβω. Αλλά να μου βάλουν βόμβα αγράμματοι, αστοιχείωτοι και αμόρφωτοι, ε όχι, αυτό δεν το δέχομαι, βρε αδερφέ, πώς αλλιώς να το εξηγήσω; Θα μου πείτε τώρα, «τι τους τσιγκλάς, θέλεις να σου κάψουν και το αμάξι σου;» Έλα ντε, αλλά δεν το ανέχομαι να έχω τέτοιους εχθρούς. Με υποτιμά.

Τι σαχλαμάρες, τι ασυναρτησίες διακινούν αυτοί οι ΣΥΡΙΖΑίοι; Τους ακούω σε τηλεοπτικές και ραδιοφωνικές εκπομπές, αφού τελειώνουν τη γνωστή καταστροφολογία τους εφ' όλης της ύλης, να κοτσάρουν και μια «κυβέρνηση τύπου Παπαδήμου». Κατασκευάζουν μόνοι τους φανταστικά σενάρια με happy end για τον Αλέξη, τα διοχετεύουν εδώ και εκεί, στη συνέχεια διαβάζουν αυτά που διοχέτευσαν και τρέχουν να ράψουν καινούρια υπουργικά κουστούμια, διότι οσονούπω καταφθάνει η… δεύτερη φορά τους.

Στα Χανιά το κολαστήριο-γηροκομείο που μονοπώλησε την επικαιρότητα επί μια βδομάδα συνεχίζει να λειτουργεί κανονικά. Το γηροκομείο δεν γίνεται να κλείσει. Είναι τραγικό και πρωτοφανές συνάμα, αλλά οι 50-60 κατάκοιτοι και υπέργηροι τρόφιμοι του δεν έχουν που να πάνε. Σε μια πόλη που διαθέτει 250 τέτοιες κλίνες όλες κι όλες, αλλά έχει πιεστική ζήτηση για άλλες 500, είναι πρακτικά αδύνατο να χάσει 60 απ' αυτές που ήδη λειτουργούν. Πρέπει πάραυτα να υπάρξει ένα μεγάλο πρόγραμμα δημιουργίας τέτοιων δομών.

Μετά την τοποθέτηση της βόμβας στο σπίτι μου, έπρεπε να αλλάξω και θυροτηλέφωνο. Απευθύνθηκα σε συνοικιακή εταιρία που πουλάει και τοποθετεί συναγερμούς, κλειδαριές, θυροτηλέφωνα κλπ. Το αφεντικό, μου το ξεφούρνισε: «Έχουμε αποφασίσει να μη συνεργαζόμαστε με πολιτικούς και δημοσιογράφους. Φοβόμαστε μήπως γίνουμε και εμείς στόχος». Οι τύποι με την κουκούλα έχουν κερδίσει το μισό παιχνίδι και ας λέτε ότι η δημοκρατία δεν τρομοκρατείται. Δεν ξέρω τι νιώθει η δημοκρατία, κατάλαβα, όμως, τι νιώθει ο δημοκράτης της διπλανής πόρτας.

Σε μια συνέντευξη του στα «Χανιώτικα Νέα», ο Διευθύνων Σύμβουλος της Ryanair, είπε ότι «Όπως συνέβη πέρσι στην Ιταλία, θέλουμε φέτος και στην Ελλάδα να φέρουμε 39 εκατομμύρια τουρίστες. Έχουμε καταθέσει συγκεκριμένο πρόγραμμα, αλλά κανένας από το υπουργείο τουρισμού δε μας δέχεται». Ακόμα και αν η πρόταση της Ryanair έχει προβληματικά ή ανεδαφικά σημεία, αυτά πρέπει να συζητηθούν. Αυτή είναι η δουλειά του κράτους, των υπουργείων και των πολιτικών προϊσταμένων. Να βρίσκουν τις συμφερότερες λύσεις.

Δεν θέλω να είμαι μάντης κακών, αλλά έχω την αμυδρή εντύπωση ότι ξαναθυμόμαστε τάχιστα τον παλιό καλό εαυτό μας. Βλέπω τα σημάδια παντού γύρω μου. Από τα μπλόκα των αγροτών, μέχρι τις λαϊκές αγορές. Και από τις ανακοινώσεις των κομμάτων μέχρι τις καθιζήσεις στον Νέο Βουτζά. Παντού το κράτος χρωστάει, χρωστάει, χρωστάει. Και όσα κι αν δίνει, τελικά είναι λίγα, ψίχουλα, ένα τίποτα. Αυτό καταλάβαμε από τη χρεωκοπία αγαπητοί μου; Αν ναι, μπράβο μας.

Αν κάποιοι πίστεψαν ότι η άνοδος του ΠΑΣΟΚ στη θέση του άλλου πόλου ή η σημαντική ενδυνάμωση του, θα σημάνει και την άμβλυνση της αντιπολιτευτικής του ρητορείας απέναντι στην κυβέρνηση της ΝΔ, έκαναν μέγιστο λάθος. Αν επίσης πίστεψαν ότι το ΠΑΣΟΚ θα παραμείνει στη σκιά του «αντι-ΣΥΡΙΖΑ» μετώπου και συνεπώς θα είναι πιο «φιλικό» απέναντι στη ΝΔ και πάλι έκανε λάθος. Μια χαρά τοξικό μπορεί να γίνει και το ΠΑΣΟΚ στην αντιπολίτευση του, έχει άλλωστε προϊστορία σ' αυτό.

Είδατε τη μαγνητοσκοπημένη δήλωση του Αλέξη για τη μείωση του ΕΝΦΙΑ που ανακοίνωσε ο πρωθυπουργός; Είναι βέβαια τρελό, αλλά στη δήλωση του ο Αλέξης είναι καταφανώς οργισμένος, σχεδόν εκτός εαυτού. Αντιλαμβάνομαι ότι η σκηνική παρουσία και η πολιτική ηθοποιία είναι ένα μέρος του επικοινωνιακού παιχνιδιού. Καλώς ή κακώς, στη σύγχρονη πολιτική έτσι έχει τα ο πράγμα. Αλλά ακριβώς για αυτό τον λόγο, κάθε εμφάνιση του πολιτικού πρέπει να έχει τις λογικές της διακυμάνσεις.

Ωραίο πράγμα να επιστρέφεις στην κανονικότητα. Αντί να κρατάς πυροσβεστήρες και να δίνεις καταθέσεις στην αντιτρομοκρατική, να καταπιάνεσαι με τον Κυριάκο, τον Αλέξη ή τον Νίκο. Να κάνεις ανάλυση, αντί να αναρωτιέσαι αν χρειάζεσαι ψυχανάλυση. Να χαζεύεις στην τηλεόραση τις δημοσκοπήσεις, αντί για το σπίτι σου να καίγεται. Να βλέπεις τον Παυλή να τα κάνει μπάχαλο στη Βουλή και αντί να εξοργίζεσαι να χαζογελάς που παρακολουθείς το θέαμα από τον καναπέ σου ζωντανός και αρτιμελής.

Αναρωτήθηκα πολύ για το περιεχόμενο του σημερινού μου κειμένου. Με την πρόσοψη του σπιτιού μου ρημαδιό, με την μπόχα των καμένων να καίει ως τώρα τα ρουθούνια μου, με τον βρόντο της έκρηξης ακόμα στα αυτιά μου, πώς άραγε θα 'πρεπε να αντιδράσω; Γράφοντας προσωπικά, πολιτικά, επαγγελματικά; Περιγράφοντας τα συναισθήματα μου; Κάνοντας τον τρομαγμένο ή τον ατρόμητο; Βγάζοντας πολιτικά συμπεράσματα ή εξωτερικεύοντας εσώτερες σκέψεις και φόβους; Να εκφραστώ ως κατήγορος και οργισμένος ή παριστάνοντας τον μοιρολάτρη και τον στωικό; Έλα ντε.