Velculescu και Λιαργκόβας δείχνουν (εκ νέου) τον αναπνευστήρα...

Του Νίκου Φιλιππίδη

Η με το ένα πόδι εκτός ελληνικού προγράμματος, Delia Velculescu τα είπε τα «λογάκια» της, ρίχνοντας στο καναβάτσο κυβέρνηση και ευρωπαϊκούς θεσμούς για τους εκτός πραγματικότητας δημοσιονομικούς στόχους που έχουν συμφωνήσει για την επόμενη πενταετία.

«Η Ελλάδα και οι Ευρωπαίοι εταίροι της έχουν συμφωνήσει σε υψηλότερα πλεονάσματα μέχρι το 2022», είπε η Ρουμάνα οικονομολόγος εκθέτοντας την κυβέρνηση, ενώ έγινε ακόμα πιο συγκεκριμένη, «ένας χαμηλότερος στόχος θα βοηθούσε στη δημιουργία δημοσιονομικού χώρου για τέτοιες πολιτικές φιλικές προς την ανάπτυξη».

Η αναφορά της έχει να κάνει με τον δημοσιονομικό χώρο ή αλλιώς τις «δικές μας πολιτικές» που ανέφερε ο Ε. Τσακαλώτος στα επινίκια για την έκδοση του ομολόγου, ο οποίος προφανώς πάει περίπατο..

Όχι πως δεν το ξέραμε αλλά είναι αλλιώς να το ακούς από την κατά το ΣΥΡΙΖΑ, «κακή πλευρά της τρόικας». Η «καλή» προφανώς είναι περιπτώσεις σαν τον Moscovici..

Κατά «διαβολική» σύμπτωση, λίγο μετά την δημοσίευση της συνέντευξης της κ. Velculescu, ήρθε η πεντάδα των εγχώριων οικονομολόγων του γραφείου προϋπολογισμού της Βουλής για να πει περίπου το ίδιο: «παρατηρούμε ότι από την έναρξη της κρίσης στην Ευρωζώνη (2009) και μέχρι το 2016 (εκτίμηση) δεν υπάρχει κράτος μέλος της ευρωζώνης που να κατάφερε να πετύχει πρωτογενές πλεόνασμα (σύμφωνα με τη μεθοδολογία ESA 2010) μεγαλύτερο του 2,3% του ΑΕΠ (περίπτωση της Ιταλίας και της Γερμανίας μόνο για το 2012 και της Κύπρου μόνο για το 2016 ως εκτίμηση) και για χρονικό διάστημα μεγαλύτερο του ενός έτος».

Προηγούμενο δεν υπάρχει, αλλά οι οικονομολόγοι απαντούν και στην υπόθεση εργασίας με ποιο τρόπο θα μπορούσε να γίνει εφικτό ένα πρωτογενές πλεόνασμα της τάξεως του 3,5% για περίοδο 5 ετών. «Η επίτευξη υψηλών (τουλάχιστον 3%, 4% ή 5% του ΑΕΠ) πρωτογενών πλεονασμάτων για πολλά έτη (5, 8 ή και 10 συνεχόμενα έτη) καταγράφεται εμπειρικά και ιστορικά ως εφικτή, αλλά αποτελεί εξαίρεση» τονίζουν και προσθέτουν  

Ο κ. Λιαργκόβας και οι υπόλοιποι καθηγητές επισημαίνουν την μελέτη περιπτώσεων κρατών που πέτυχαν πρωτογενή πλεονάσματα ύψους 3% του ΑΕΠ για χρονική περίοδο 5 ετών από τους Barry Eichengreen και Ugo Panizza, οι οποίοι συμπέραναν ότι τέτοια  πρωτογενή πλεονάσματα είναι πιο πιθανό να επιτευχθούν όταν ο ρυθμός ανάπτυξης είναι μεγάλος, το ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών είναι πλεονασματικό και το χρέος ως ποσοστό του ΑΕΠ είναι μεγάλο. Μικρές οικονομίες και οικονομίες πολύ ανοικτές στο διεθνές εμπόριο (και σίγουρα όχι με περιορισμούς στην κίνηση κεφαλαίων ή στον δανεισμό από τις διεθνείς αγορές) είναι πιο πιθανό να πετύχουν υψηλά και διαρκή πρωτογενή πλεονάσματα και όχι το αντίθετο. Τι συμβαίνει όμως στην περίπτωση μας:

-Το περυσινό υψηλό πρωτογενές πλεόνασμα συνοδεύτηκε από μηδενική αύξηση του ΑΕΠ, άρα προήλθε από περιοριστική πολιτική. Το φετινό επίσης υψηλό πρωτογενές θα συνοδευτεί από μια μάλλον ισχνή αύξηση του ΑΕΠ. Άρα το νέο στράγγισμα της αγοράς και των αποταμιεύσεων θα συμβάλει στην επίτευξη του.

-Το ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών έχει βελτιωθεί, αλλά παραμένει ελλειμματικό, καθώς στην παραμικρή αύξηση του ΑΕΠ αυξάνονται οι εισαγωγές (λόγω μικρής παραγωγικής βάσης) και επιδεινώνεται.

-Το χρέος είναι πράγματι μεγάλο και είναι το βασικό μέσο πίεσης των ευρωπαίων προκειμένου να επιτευχθούν οι στόχοι.

-Η ελληνική οικονομία είναι μικρή, αλλά είναι μια οικονομία που παραμένει κλειστή και εσωστρεφής, με διαχρονικές αγκυλώσεις και δυσκολίες στην πρόσβαση των διεθνών αγορών.

Οι οικονομολόγοι κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου.. τονίζοντας με έμμεσο τρόπο την ανάγκη επαναδιαπραγμάτευσης των στόχων.

Από την επίτευξη ή όχι των υψηλών δημοσιονομικών στόχων έως το 2022, θα εξαρτηθεί σε μεγάλο βαθμό η σταθερή πρόσβαση στις αγορές. Όχι τόσο τώρα που υπάρχει η εγγύηση του μηχανισμού στήριξης, αλλά μετά τον Αύγουστο του 2018 και ειδικά κατά το κρίσιμο 2019. Εκείνη την χρονιά οι χρηματοδοτικές ανάγκες είναι μεγάλες (πλέον κοντά στα 18 δις.). Αν οι αγορές υιοθετήσουν αυτό που πιστεύουν οι περισσότεροι οικονομολόγοι παγκοσμίως, τότε απλά η χώρα θα επιστρέψει στις ανάγκες της «τεχνητής αναπνοής» λίγο μετά αφού θα έχει εξέλθει στον καθαρό αέρα...