Τζαμπατζής με το στανιό

Του Θανάση Χειμωνά

Παραδοσιακά οι άνθρωποι που ταξίδευαν χωρίς να πληρώνουν στα Μέσα Μαζικής Μεταφοράς χωρίζονταν σε δύο κατηγορίες. Στην πρώτη βρίσκονταν αυτοί που δεν είχαν να πληρώσουν. Που τα οικονομικά τους ήταν τόσο πενιχρά που ακόμα και το χαμηλότατο (σε σχέση με τις περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες) σε κόστος εισιτήριο αποτελούσε μια επιβάρυνση που τους ζόριζε.

Η αλήθεια είναι πως σε αυτή την κατηγορία ανήκαν ελάχιστοι. Ποιος συμπατριώτης μας που αντιμετωπίζει σοβαρά οικονομικά προβλήματα θα ρίσκαρε να καταβάλει κάποια κατοστάρικα πρόστιμο στην περίπτωση που έπεφτε πάνω σε κάποιον ελεγκτή;
Η δεύτερη κατηγορία ήταν μακράν πολυπληθέστερη: Οι γνωστοί σε όλοι μας τζαμπατζήδες. Αυτοί που συστηματικά δεν πλήρωναν με την ελπίδα ότι πάντα θα την σκαπουλάρουν. Αν καμιά φορά έσπαγε ο διάολος το ποδάρι του είτε το έριχναν στην κλάψα είτε στην επίθεση («Ξέρεις ποιος είμαι εγώ, ρε;»).

Και οι δύο αυτές κατηγορίες διογκώθηκαν τον καιρό της κρίσης. Η πρώτη λόγω της γενικότερης φτωχοποίησης της κοινωνίας, η δεύτερη επειδή είχε πια αποκτήσει «ακτιβιστικό» πρόσημο. Πλέον, το να ταξιδεύεις τζάμπα αποτελούσε επαναστατική κίνηση. Μια ηρωική πράξη αντίστασης στα μνημόνια του ΓΑΠ και των Σαμαροβενιζέλων.

Τώρα όμως έχουμε ΣΥΡΙΖΑ. Σε αυτές τις δύο κατηγορίες προστέθηκε και μία τρίτη: Αυτή των τζαμπατζήδων από ανάγκη.

Εξηγώ: Το αλαλούμ με τα ηλεκτρονικά εισιτήρια των αθηναϊκών ΜΜΜ είναι γνωστό τοις πάσι. Εδώ και μήνες οι κάτοικοι της Αθήνας περνούν μια απίστευτη ταλαιπωρία. Η διαδικασία για την απόκτηση κάρτας διαδρομών είναι εξαιρετικά περίπλοκη και οι ουρές στα ταμεία τεράστιες. Ακόμα και για την προμήθεια ενός απλού εισιτηρίου χρειάζεται να περιμένεις αρκετή ώρα μπροστά στα αυτόματα μηχανήματα τα οποία δέχονται μόνο συγκεκριμένα χαρτονομίσματα, συχνά δεν έχουν ρέστα, ορισμένες φορές δε λειτουργούν καθόλου.

Την ίδια στιγμή, η κυβέρνηση έχει αφήσει ορθάνοιχτες τις μπάρες ενώ ελεγκτές δεν υπάρχουν πουθενά. Τι θα κάνεις λοιπόν όταν βιάζεσαι να πας κάπου και είτε η κάρτα σου έχει τελειώσει είτε δεν έχεις εισιτήριο; Μα θα ταξιδέψεις τζάμπα! Δεν έχει να κάνει με την οικονομική σου κατάσταση, δεν αποτελεί «άποψη». Ουσιαστικά η κυβέρνηση απλώς δεν σου αφήνει άλλη επιλογή.

Το έχω κάνει κι εγώ, δεν το κρύβω. Και ένιωσα και μια αίσθηση ικανοποίησης, σαν να είχα διαπράξει μια ατιμώρητη σκανδαλιά στο σχολείο. Το θέμα όμως είναι πως εδώ και μήνες τα ΜΜΜ της Αθήνας ουσιαστικά λειτουργούν δωρεάν αφού βασίζονται μόνο στη γενναιοδωρία και των «πατριωτισμό» των Αθηναίων. Και τον λογαριασμό φυσικά δεν θα τον πληρώσει ούτε ο Χρήστος Σπίρτζης ούτε ο Αλέξης Τσίπρας.