Toga virilis και ελληνική επιχειρηματικότητα

Όταν ο Μάρκος Αυρήλιος, βρισκόταν αντιμέτωπος με τον θάνατο στην κλίνη του στον στρατιωτικό καταυλισμό της Βιντομπόνα, στα περίχωρα της σημερινής Βιέννης, κάλεσε εσπευσμένα τον ανέτοιμο υιό του Κόμμοδο, για να λάβει την “toga virilis”, τη περίφημη τήβεννο της ενηλικίωσης, σηματοδοτώντας με αυτόν τον τρόπο, την μετάβαση του στην υπευθυνότητα της ενήλικης ζωής.

Έτσι γίνεται πολλές φορές στην ζωή των ανθρώπων. Καλούνται συχνά να φορέσουν την δική τους “toga virilis”, παρ’ όλο που είναι ανέτοιμοι γι’ αυτό. Κάπως έτσι συνέβη και στην χώρα μας την περίοδο του Μνημονίου. Οι αναγκαίες ραγδαίες τομές και μεταβολές, που συντελέστηκαν κατά την διάρκεια αυτής της περιόδου, οδήγησαν αρκετούς πολίτες σε μια πρόωρη ενηλικίωση, αποκαθηλώνοντας τα στερεότυπα που κυριαρχούσαν ως τοτέμ στον κοινωνικό, οικονομικό και επιχειρηματικό στίβο της ζωής.

Την δική της ενηλικίωση, έρχεται να αντιμετωπίσει σήμερα εν μέσω πανδημίας η πολύ μικρή, η μικρή και η μικρομεσαία επιχειρηματικότητα. Μια βίαια ενηλικίωση, που δεν γίνεται κάτω από τις πιο ιδανικές συνθήκες. Κι αυτό συμβαίνει μετά από την διετία 2018 -2019, κατά τη διάρκεια της οποίας όλο και περισσότεροι πολίτες αποφάσισαν να ξεπεράσουν τις έντονες αβεβαιότητες και τις αναστολές, που κυριαρχούσαν λόγω της συγκυρίας και να προχωρήσουν σε νέα επιχειρηματικά βήματα.

Μέσα σε αυτή τη διετία, 30% περισσότεροι πολίτες εντάχθηκαν στα αρχικά στάδια της επιχειρηματικής δραστηριότητας. Παρ’ όλο που το 40% αυτών των νέων επιχειρηματικών εγχειρημάτων αφορά την ίδρυση οικογενειακών επιχειρήσεων, η ένταξη του 6,4% του πληθυσμού ηλικίας από 18-64 ετών στην επιχειρηματική δραστηριότητα, αποτέλεσε από μόνη της ένα σημαντικό γεγονός.

Σύμφωνα με τη σχετική έκθεση του ΙΟΒΕ, περίπου το 50% των επιχειρηματιών των αρχικών σταδίων, διέκριναν κάποια επενδυτική ευκαιρία, ενώ το 21% επέλεξε την επιχειρηματικότητα, ως μια λύση ανάγκης.

Στα ηλικιακά κριτήρια, το 30% των νέων επιχειρηματιών κινείται μεταξύ 18 και 24 ετών, με τη μέση ηλικία να βρίσκεται στα 36 έτη. Στα ποιοτικά χαρακτηριστικά, το 39% των επιχειρηματιών διαθέτει τουλάχιστον έναν τίτλο Πανεπιστημιακής εκπαίδευσης και ένα επιπλέον 11% κατέχει κάποιον μεταπτυχιακό τίτλο ή κάποια επιπλέον μεταπτυχιακή ειδίκευση. Το 32% των επιχειρηματιών αρχικών σταδίων, είναι απόφοιτοι Λυκείου.

Η ένταξη στην επιχειρηματικότητα, ατόμων από δεξαμενές υψηλότερου μορφωτικού επιπέδου αυξάνεται αργά και σταθερά και είναι ιδιαίτερα σημαντική. Διότι είναι αποδεδειγμένο ότι το υψηλό εκπαιδευτικό επίπεδο των ιδρυτών, συνδέεται θετικά με την πιθανότητα επιβίωσης μιας νέας επιχείρησης, ενώ αξιολογείται θετικά και από τους χρηματοδότες, άτυπους ή θεσμικούς.

H μελέτη του IOBE δείχνει ότι διπλασιάστηκε το ποσοστό των επιχειρηματικών προσπαθειών στον πρωτογενή τομέα, από το 4% στο 8%, ενώ ο τομέας της μεταποίησης παραμένει σταθερός στο 25%. Εκείνο που κάνει εντύπωση και κατά τη γνώμη μας δεν είναι ενθαρρυντικό, είναι το γεγονός, ότι το 60% των επιχειρηματιών εκτιμούν πως οι δυνητικοί πελάτες τους δεν θα θεωρήσουν τα προϊόντα που πουλούν ή τις υπηρεσίες που παρέχουν, ως νέες, καινοτόμες ή πρωτοποριακές. Το υψηλό αυτό ποσοστό σημαίνει ότι η πλειονότητα των επιχειρηματικών, ακολουθεί την πεπατημένη και δεν επιδιώκει να προσφέρει κάτι το διαφορετικό στην αγορά.

Μόλις το 11%, δηλώνει πως εισέρχεται σε μια νέα αγορά, σε αντίθεση με το 55% που ενσυνείδητα επιχειρεί σε έναν χώρο με συνθήκες ισχυρού ανταγωνισμού. Ταυτόχρονα, το 20% των νέων επιχειρηματιών δηλώνει ότι υιοθετεί και χρησιμοποιεί νέες τεχνολογίες στην παραγωγή των προϊόντων και στην παροχή των υπηρεσιών, αυξημένο από το αντίστοιχο ποσοστό της τάξης του 16% που είχε καταγραφεί το 2017.

Όσον αφορά στον τομέα της απασχόλησης, το 68% των νέων επιχειρηματιών δήλωνε ότι θα απασχολεί από 1 έως 5 ακόμα άτομα (πλην των ιδρυτών / επιχειρηματιών), σε αντίθεση με το 9% που θα απασχολεί πάνω από 6 άτομα. Αυτό επιβεβαιώνει, την εικόνα που γενικότερα κυριαρχεί. Ότι δηλαδή, οι νέες επιχειρήσεις προσφέρουν κατά κανόνα απασχόληση στους ιδρυτές τους.

Πάντως, το 85% των επιχειρηματιών αρχικών σταδίων εκτιμούσαν μέχρι πέρσι, ότι μέσα στη πενταετία θα δημιουργούσαν τουλάχιστον μια θέση εργασίας. Μπορεί αυτά τα μεγέθη να φαίνονται χαμηλά ανά επιχείρηση, όμως συνολικά δεν είναι ευκαταφρόνητα, και μπορούν να προσδώσουν μια ιδιαίτερη τόνωση των θέσεων απασχόλησης.

Η διαδικασία της πρόωρης ενηλικίωσης, που έρχεται να αντιμετωπίσει σήμερα εν μέσω πανδημίας η πολύ μικρή, η μικρή και η μικρομεσαία επιχειρηματικότητα, ξεπερνάει το ρομαντισμό των καλών προθέσεων και μετατρέπει τα προαναφερθέντα στατιστικά στοιχεία, σε κριτήρια βιωσιμότητας για τη επόμενη ημέρα.

Με δεδομένη την μη χρηματοδότηση από το τραπεζικό σύστημα την οποία έχουμε αναλύει σε προηγούμενο άρθρο, οι μικρές επιχειρήσεις θα πρέπει τάχιστα να προχωρήσουν σε συνέργειες, σε συγχωνεύσεις και να αποπειραθούν να προσφύγουν σε ιδιωτικά μη τραπεζικά κεφάλαια. Σε εναλλακτικά εφάλαια, που αν δουν μπροστά τους, σοβαρά σχήματα, με δυνατότητες, με καινοτόμα προϊόντα και με ανθρώπους με προσόντα και δημιουργικότητα, πιθανόν να τα χρηματοδοτήσουν.

Αν δεν πράξουν τίποτα από τα ανωτέρω, δεν θα προλάβουν να φορέσουν την “toga virilis”, αλλά θα ενδυθούν τα ρούχα των μελλοθάνατων στην αρένα των μονομάχων.

Ο αρθρογράφος είναι οικονομικός αναλυτής, με ειδίκευση στο σχεδιασμό σύνθετων επενδυτικών στρατηγικών.

Αποποίηση Ευθύνης : Το περιεχόμενο της στήλης, είναι καθαρά ενημερωτικό και πληροφοριακό και δεν αποτελεί σε καμία περίπτωση επενδυτική συμβουλή, ούτε υποκίνηση για συμμετοχή σε οποιαδήποτε συναλλαγή. Ο αρθρογράφος δεν ευθύνεται για τυχόν επενδυτικές και λοιπές αποφάσεις που θα ληφθούν με βάση τις πληροφορίες αυτές.