Το σύνδρομο της αντεπίθεσης

Το σύνδρομο της αντεπίθεσης

Του Δημήτρη Δημητράκου

Ο Παύλος Πολάκης θεωρείται asset, και όχι liability, δηλαδή, «θετικό» και όχι «αρνητικό» στοιχείο για την παράταξή του, στον βαθμό που ακριβώς η χυδαιότητα της συμπεριφοράς του προσελκύει πολλούς από τους οπαδούς του ΣΥΡΙΖΑ.

Τη φορά αυτή, όμως, ξεπέρασε ακόμα και τα όρια ανοχής εκείνων που θαυμάζουν τη «μαγκιά» του. Διότι όχι μόνο ασχημόνησε -πράγμα που του είναι σύνηθες-, αλλά με τη συμπεριφορά του πρόσβαλε ανθρωπιστικές αρχές που η Αριστερά φέρει στην προμετωπίδα της. Επομένως βλάπτει σοβαρά την παράταξή του. Αυτά που είπε για τον Στέλιο Κυμπουρόπουλο δεν είναι μόνο ηθικά απαράδεκτα, αλλά και πολιτικά επιζήμια για τον ίδιο και την κυβέρνηση.

Το ζήτημα είναι, πώς διαχειρίζεται η ηγεσία του ΣΥΡΙΖΑ τη ζημία που προξένησε ο Πολάκης; Ένας τρόπος θα ήταν να προβεί σε μια τακτική υποχώρηση. Να ζητηθεί από τον υπουργό να ζητήσει συγγνώμη, ακόμα και να παραιτηθεί· να δείξει ο ΣΥΡΙΖΑ ότι έχει μηδενική ανοχή σε πράξεις ασχημοσύνης αυτού του είδους. Μια τέτοια τακτική ελαχιστοποιεί το κόστος της ζημίας που υπέστη το κυβερνών κόμμα.

Ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ επέλεξε άλλο τρόπο διαχείρισης του προβλήματος που ενέκυψε. Είναι ο τρόπος που του είναι γνώριμος, ίσως ο μόνος στον οποίο είναι εξασκημένος: να κάνει ρελάνς, να περάσει στην αντεπίθεση. Από στρατηγική άποψη, η απόφαση για αντεπίθεση πρέπει να είναι καλά μελετημένη και ζυγισμένη. Πρέπει να γίνεται στον κατάλληλο χρόνο και όταν ο συσχετισμός δυνάμεων ευνοεί αυτόν που παίρνει την απόφαση αντεπίθεσης, διότι ενέχει πολλούς κινδύνους. Ο πολιτικός ή στρατιωτικός ηγέτης που ενδίδει εύκολα στο «σύνδρομο της αντεπίθεσης» κινδυνεύει να υποστεί δεινή ήττα. Μανία με αντεπιθέσεις είχε ο Ιταλός στρατηγός Λουίτζι Καντόρνα (1850-1928), που έκανε τη μία πίσω από την άλλη, χωρίς επιτυχία, στον Α'' Παγκόσμιο Πόλεμο, έως την πανωλεθρία που υπέστη η Ιταλία στη μάχη του Καπορέτο το 1917.

Αυτά, βέβαια, ισχύουν όταν ο ηγέτης έχει στρατηγική. Όταν δεν έχει, ενεργεί σπασμωδικά. Βασίζεται σε ένα ρεπερτόριο από κινήσεις τακτικής, τεχνάσματα, και παντοειδείς δυνατότητες να πείσει καλόπιστους καθηγητές ότι «πιάνει πουλιά στον αέρα». Με αυτό τον εξοπλισμό περνάει στην αντεπίθεση… καλπάζοντας!

Ο κίνδυνος ίσως να μην είναι μόνο εξωτερικός -η ήττα στην κοινοβουλευτική αναμέτρηση με τη Ν.Δ.- αλλά και εσωτερικός: το ρεύμα που στηρίζει τη «σοσιαλδημοκρατική» μετάλλαξη του ΣΥΡΙΖΑ βρίσκεται σε προφανή αμηχανία. Επιδιώκει ο ηγέτης του να πυκνώσει τις τάξεις του ασκεριού του γύρω από αυτόν; Η πύκνωση των τάξεων δικαιολογείται και πετυχαίνει όταν απειλείται κάτι που είναι πραγματικά σπουδαίο για την παράταξη, κάτι που εκφράζει την ιδεολογία και τις αξίες της, το έργο της, την υπόληψή της.

Δηλαδή, με «κάτι» σαν τον Πολάκη;

*Το άρθρο δημοσιεύτηκε στον Φιλελεύθερο στις 26 Απριλίου