Το παρελθόν μας διχάζει

Το παρελθόν μας διχάζει

Της Βίβιαν Ευθυμιοπούλου

Από ένα σημείο και μετά δεν έχει καμία απολύτως σημασία αν ο π.Πρωθυπουργός Κώστας Σημίτης είχε δίκιο ή άδικο σε όσα έγραψε στα ΝΕΑ του περασμένου Σαββάτου. Αυτό που μένει είναι ότι για άλλη μια φορά, μια παρέμβαση πρώην Πρωθυπουργού δίχασε τους πολίτες και τους έβαλε να τσακώνονται μεταξύ τους τουλάχιστον επί τριήμερο.

Δεν είναι η πρώτη φορά που συμβαίνει κάτι τέτοιο. Πρώην πρωθυπουργοί και πρόσωπα που μεσουράνησαν στην πολιτική ζωή της χώρας πριν την κατάρρευσή της το 2010, με παρεμβάσεις τους, καταλήγουν να διχάζουν τους Έλληνες. Μπορεί από το 1974 μέχρι το 2010 αυτή η σύγκρουση ενίοτε να ήταν και παραγωγική (ελάχιστα βέβαια, στην πραγματικότητα αφορούσε την εναλλαγή ΠΑΣΟΚ-ΝΔ στην εξουσία και όχι την παραγωγή πολιτικής αυτής καθ'αυτής) αλλά πλέον αυτού του τύπου η σύγκρουση έχει εγγραφεί στις συνειδήσεις των πολιτών ως μία από τις βασικές αιτίες της κρίσης. 

Ναι, μέσα σε όλα και οι σκυλοκαυγάδες που πάντα κατέληγαν σε ένα αλληλοκατηγορητήριο για το παρελθόν κάθε εποχής, είναι που μας έφεραν εδώ.

Να το δούμε κι από μία άλλη γωνία; Ακόμα και σήμερα όσοι πολιτικολογούν και αυτοπροσδιορίζονται βάσει των προσώπων του παλαιού πολιτικού συστήματος (παπανδρεϊκοί, καραμανλικοί, σημιτικοί, βενιζελικοί, σαμαρικοί) είναι όσοι δεν έχουν να μας πουν τίποτα για το σήμερα και το αύριο της χώρας. Τι πάει να πει σήμερα «σημιτικός» ή «καραμανλικός» εξόν του ότι όποιος αυτοπροσδιορίζεται με αυτούς τους όρους ήταν μέρος ή οπαδός συστημάτων εξουσίας που ξόφλησαν;

Είναι σημαντικό όπλο για κάθε κόμμα εξουσίας οι πρώην Πρωθυπουργοί γιατί αυτοί, απελευθερωμένοι από τους περιορισμούς του αξιώματος, μπορούν να απευθύνονται στο λαό ανοιχτά. Να μιλάνε ανοιχτά  για να αφυπνίσουν, να πουν δυσάρεστες ή άβολες αλήθειες, ναι. Να διχάζουν όμως, όχι.

Κάθε τόσο γινόμαστε μάρτυρες της παρέμβασης κάποιου πρώην Πρωθυπουργού που η μόνη του έννοια είναι η προσωπική του δικαίωση, ούτε καν η δικαίωση των πολιτικών του επιλογών.

Αυτό δεν μπορεί να συνεχιστεί.

Μια καλή ιδέα για να περιοριστεί το φαινόμενο είναι ο επόμενος Πρόεδρος της Δημοκρατίας να μην είναι πολιτικό πρόσωπο. Έτσι κι αλλιώς ο ΠτΔ δεν έχει ουσιαστικές αρμοδιότητες, δεν χρειάζεται καν να έχει πολιτική πείρα. Ας είναι ένα πρόσωπο από τον τομέα των επιστημών, των γραμμάτων, της κοινωνίας των πολιτών που δεν κουβαλάει «βαρίδια» του παρελθόντος, δεν θα έχει χρηματίσει ποτέ υπουργός κυβέρνησης, δεν θα έχει καταλάβει άλλο αιρετό αξίωμα.

Χρειαζόμαστε πρόσωπα ικανά να μας εμπνεύσουν, να στρατευτούν σ'ενα όραμα που μπορεί να μας ενώσει. Έτσι κι αλλιώς, η πολιτική αντιπαράθεση δεν πρόκειται ποτέ να σταματήσει. Ελπίζουμε μάλιστα να μην σταματήσει ποτέ γιατί είναι δείγμα υγείας της δημοκρατίας μας. Όμως, δεν μπορούμε να παραμένουμε δέσμιοι αντιπαραθέσεων του χθες με σημεία αναφοράς πρόσωπα που αν και σημαντικά, ήταν μέρος ενός συστήματος που κατέρρευσε γιατί απέτυχε να παράγει πολιτική για να βελτιώσει μετρήσιμα τη ζωή των Ελλήνων και όχι να αναπαράγει την εξουσία του με όχημα το πελατειακό σύστημα.

Να τελειώνουμε με ό,τι μας διχάζει κι αφού το παρελθόν λειτουργεί διχαστικά, ας το προσπεράσουμε.