Το Overton Window του ρατσισμού

O Joseph Overton ήταν ένας από τους σημαντικούς παράγοντες της αμερικανικής κεντροδεξιάς μέχρι τον πρόωρο θάνατό του από αεροπορικό δυστύχημα στα 43 του χρόνια. Ήταν πρόεδρος του Κέντρου Δημόσιας Πολιτικής Mackinac (περιέργως προφέρεται Μάκινο) και έγινε ευρύτερα γνωστός για τη διατύπωση της θεωρίας του ενός παραθύρου που φέρει το όνομά του.

Το Overton Window είναι ένα αρκετά διαδεδομένο εργαλείο σε αυτούς που ασχολούνται με την πολιτική κυρίως στον αγγλοσαξονικό κόσμο. Σύμφωνα με το παράθυρο του Overton, κάθε πολιτική ιδέα ή πράξη μπορεί να τοποθετηθεί σε έναν άξονα ανάλογα με το πόσο ριζοσπαστική θεωρείται από την κοινή γνώμη. Οι ιδέες και οι πράξεις που προωθούν την ατομική ελευθερία τοποθετούνται στο πάνω μέρος του άξονα και αυτές που τη μειώνουν στο κάτω μέρος του άξονα σύμφωνα με το παρακάτω σχεδιάγραμμα:

Οι δεξαμενές σκέψεις, τα πολιτικά κόμματα ή κινήματα καθώς και οι ομάδες συμφερόντων, αν θέλουν οι προτάσεις τους να εφαρμοστούν, πρέπει πρώτα να φροντίσουν οι προτάσεις αυτές να βρίσκονται μέσα στο παράθυρο Overton καθώς οι ιδέες και προτάσεις που βρίσκονται εκεί επιφέρουν μικρότερο πολιτικό κόστος για τους πολιτικούς που θα κληθούν να τις εφαρμόσουν. Αρκετοί πολιτικοί οργανισμοί χρησιμοποιούν, είτε εν γνώση τους είτε διαισθητικά αυτή την προσέγγιση σταδιακής αύξησης της αποδοχής των θεμάτων τους από την κοινή γνώμη.

Γιατί όμως σήμερα να συζητάμε για το παράθυρο αυτό αντί για τον κορονοϊό όπως κάνουν όλοι οι υπόλοιποι; Διότι τις τελευταίες μέρες έχει γίνει σάλος με το βίντεο ενός οπαδού του ΠΑΟΚ που απειλεί έναν μετανάστη με βία προκειμένου ο τελευταίος να προσευχηθεί στον Χριστό την Παναγία. Αυτή βέβαια η εμετική και αξιόποινη στάση του κατά τα άλλα υπερήφανου Έλληνα και Χριστιανού (lol) δεν σχετίζεται με το παράθυρο Overton. Αυτό που σχετίζεται είναι ότι ο ίδιος δέχθηκε να βιντεοσκοπηθεί την ώρα που έκανε πράξη τις άρρωστες ρατσιστικές του ιδέες και κατά πάσα πιθανότητα δέχθηκε και την ανάρτηση του βίντεο στα κοινωνικά δίκτυα προκειμένου να εισπράξει τον θαυμασμό και την επικρότηση άλλων παρόμοιων θηλαστικών που σκέφτονται (;) με τον ίδιο τρόπο.

Αυτή η άνεση με την οποία νομίζει ένας καθημερινός πολίτης ότι οι βίαιες και ρατσιστικές συμπεριφορές όχι μόνο ότι μπορούν να περάσουν ατιμώρητες αλλά και ότι ίσως είναι αποδεκτές από την κοινή γνώμη, είναι ένα ηχηρό καμπανάκι για το κλίμα των ιδεών στη χώρα μας.

Ας ευχηθούμε ότι η δικαιοσύνη αρχικά και σύσσωμη η ελληνική κοινωνία θα απορρίψει έντονα, έντιμα και ξεκάθαρα αυτές τις συμπεριφορές, χωρίς αστερίσκους και ελαφρυντικά. Ειδάλλως, κινδυνεύουμε να ξαναβιώσουμε τη μετατόπιση του ρατσισμού και της ξενοφοβίας επικίνδυνα κοντά στην ισχύουσα πολιτική ή τη δημοφιλία.