Θάνατος και φόροι

Ο Βενιαμίν Φραγκλίνος είχε πει το περίφημο “τίποτα δεν είναι σίγουρο στη ζωή, μόνο ο θάνατος και οι φόροι”. Σήμερα, τη στιγμή που τα κράτη και η παγκόσμια κοινότητα παλεύουν με τον θάνατο και την επιδημία, πρέπει να αρχίσουν να σκέφτονται τι θα κάνουν με τους φόρους. 

Συνοπτικά, στον ανεπτυγμένο κόσμο, δηλαδή τις χώρες του ΟΟΣΑ, τα έσοδα από τη φορολογία αγγίζουν το 35% του ΑΕΠ κατά μέσο όρο. Στην Ευρωζώνη το ποσοστό αυτό είναι πιο κοντά στο 40%. Είναι εύκολα αντιληπτό ότι οι φόροι αποτελούν ένα τεράστιο ποσοστό της παγκόσμιας οικονομίας, παρά το γεγονός ότι ως φιλελεύθεροι το θεωρούμε εξωφρενικά μεγάλο. 

Το τι ακριβώς συμβαίνει αυτή τη στιγμή στην παγκόσμια οικονομία θα το μάθουμε σε μερικούς μήνες. Άλλοι μιλούν για κατάρρευση ενώ άλλοι μιλούν για αναστολή της οικονομικής ανάπτυξης. Όπως και να χει, το κράτος έχει έξοδα και για να τα καλύψει, πρέπει να εισπράξει φόρους ή δανεικά. 

Αυτή τη στιγμή τα κράτη έχουν τη δυνατότητα να αντλήσουν χρήματα από τις χρηματαγορές σε αρκετά χαμηλά επιτόκια. Οι κεντρικές τράπεζες, τόσο της Ευρώπης όσο και της Αμερικής, είναι διατεθειμένες να κάνουν ό,τι περνά από το χέρι τους ώστε να μην υπάρξει πρόβλημα ρευστότητας τους επόμενους μήνες. Όμως, ακόμα και αν υποθέσουμε ότι όλα αυτά θα γίνουν τέλεια, υπάρχει το θέμα της φορολογίας. 

Στο συγκεκριμένο τομέα κάθε χώρα ανταποκρίνεται διαφορετικά. Δεν υπάρχει μία σίγουρη, επιστημονικά έγκυρη μέθοδος για να αντιμετωπίσει κάθε κράτος τις συνέπειες του κορονοϊού στη φορολογία. Το Tax Foundation, ένας από τους σημαντικούς συνεργαζόμενους φορείς του Liberal και του ΚΕΦίΜ, έχει ξεκινήσει μία πολύ ενδιαφέρουσα προσπάθεια καταγραφής των έκτακτων φορολογικών μέτρων που λαμβάνονται ανά τον κόσμο εξαιτίας της πανδημίας. 

Στη Λιθουανία για παράδειγμα, ανακοινώθηκε στις 31/3 ότι οι αποδόσεις ΦΠΑ αναβάλλονται για του χρόνου ενώ παράλληλα υπήρξαν μέτρα ελάφρυνσης από τον ΦΠΑ για τις επιχειρήσεις που έχουν πληγεί από την πανδημία και τα μέτρα που έλαβε η κυβέρνηση. Την ίδια μέρα η Σουηδία ανακοίνωσε ότι διαθέτει πακέτο ελάφρυνσης 300 δις κορώνων και ανέβαλε την πληρωμή ορισμένων φόρων (μεταξύ των οποίων και ο ΦΠΑ) για μία χρονιά. 

Το ελληνικό υπουργείο οικονομικών έχει δείξει σε αυτό το διάστημα ότι βρίσκεται μπροστά από τις εξελίξεις. Όμως, το ζητούμενο πλέον είναι να υπάρξει ένας σαφής διαχωρισμός των μέτρων στήριξης των ανθρώπων που έχασαν ή θα χάσουν τις δουλειές και τα εισοδήματά τους από τα μέτρα που θα επιτρέψουν στις επιχειρήσεις που έχουν πληγεί να ορθοποδήσουν όταν επέλθει η κανονικότητα. Η χώρα μας χρειάζεται και τα δύο και τα χρειάζεται άμεσα!

Η καταγραφή του Tax Foundation είναι σίγουρα μία εξαιρετική, επίκαιρη, και αξιόπιστη πηγή για ιδέες και βέλτιστες πρακτικές προκειμένου να μειωθεί, όσο το δυνατόν περισσότερο, ο αρνητικός αντίκτυπος της κοινωνικής απομόνωσης στην οικονομία.