Του Κώστα Μήλα
Το σενάριο το έχουμε ζήσει πολλάκις. Η Τρόικα έρχεται στην Αθήμα για διαπραγματεύσεις με την κυβέρνηση και, αντί να λυθεί ένα σύνολο ζητημάτων (και δη το Ασφαλιστικό), επιστρέφει στη «βάση της» και μάλλον θα την ξαναδούμε μετά το Πάσχα των Καθολικών.
Το συγκεκριμένο (κουραστικό) σενάριο «παίζεται» από τότε που ανέλαβε την διακυβέρνηση της χώρας το δίδυμο ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ. Οι δικοί μας λοιπόν, ανθίστανται «σθεναρά» σε μειώσεις στις Συντάξεις (οι οποίες δυστυχώς είναι αναγκαίες για ένα πιο βιώσιμο Ασφαλιστικό) οπότε η αξιολόγηση καταλήγει στο προσφιλές (από τον μακαρίτη Ανδρέα Παπανδρέου) «Χρονοντούλαπο της Ιστορίας».
Ως αποτέλεσμα, η ύφεση αφενός συνεχίζεται και το 2016, οι δε πολυπόθητες επενδύσεις επιμένουν να καταρρέουν (από το 24,7% του ΑΕΠ στην αρχή της κρίσης το 2008 στο εκτιμώμενο, από το ΔΝΤ, 8,29%(!!!) του ΑΕΠ το 2016). Το δε χρέος, αντί να μειώνεται, εξακολουθεί να συσσωρεύεται στο 196,9% του ΑΕΠ το 2015 και μετά στο εκτιμώμενο 206,6% του ΑΕΠ το 2016.
Θα πρέπει λοιπόν να εθελοτυφλεί κανείς για να μην αντιλαμβάνεται ότι όσο περισσότερο παρατείνεται η αβεβαιότητα σχετικά με το «κλείσιμο» της αξιολόγησης, τόσο περισσότερο θα χειροτερεύουν τα οικονομικά δεδομένα (όπως τα περιέγραψα παραπάνω) και, επομένως, τόσο περισσότερα οικονομικά μέτρα (βλέπε περικοπές μισθών/συντάξεων ή και αυξήσεις φόρων) θα προτάσσει η Τρόικα (στην επόμενη της επίσκεψη) έτσι ώστε να «βγει» το «Πρόγραμμα» στο οποίο συμφώνησε, αλλά ακόμα αρνείται να «τρέξει», η κυβέρνηση Τσίπρα πριν από τις εκλογές του περασμένου Σεπτεμβρίου!
Ενώ λοιπόν η αξιολόγηση πάει από «Χρονοντούλαπο σε Χρονοντούλαπο», τόσο περισσότερο καθυστερεί και η συζήτηση της απομείωσης του ελληνικού χρέους. Και όμως, τα πράγματα θα μπορούσαν (και ακόμα μπορούν) να πάνε πολύ καλύτερα αρκεί οι δικοί μας να «τρέξουν» όλα έχουν συμφωνήσει με την Τρόικα και δη στο μέτωπο των διαρθρωτικών αλλαγών.
Τι ακριβώς εννοώ; Η Τρόικα παραμένει καχύποπτη στο θέμα της έλλειψης διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων. Επί της ουσίας, η «ποιότητα των θεσμών και κανονισμών» (regulatory quality), η οποία καταγράφει την ικανότητα του κράτους να δημιουργεί/εφαρμόζει πολιτικές οι οποίες παροτρύνουν την ανάπτυξη του ιδιωτικού τομέα) αποτελεί μετρήσιμο δείκτη. Πράγματι, η World Bank δημοσιεύει λεπτομερή χρονολογικά στοιχεία τα οποία κατατάσσουν την Ελλάδα πολύ χαμηλότερα από την Ευρωπαϊκή Περιφέρεια. Πράγματι, η Ελλάδα κατατάσσεται στο εξηκοστό-πέμπτο εκατοστιαίο σημείο (μεταξύ 215 χωρών) ενώ η Ιταλία βρίσκεται στο υψηλότερο εβδομηκοστό-τρίτο εκατοστιαίο σημείο. Η δε Πορτογαλία, βρίσκεται ακόμα υψηλότερα στο εβδομηκοστό-πέμπτο εκατοστιαίο σημείο.
Η αποπληρωμή του χρέους μας θα μπορούσε λοιπόν να συνδεθεί άμεσα τόσο με τον ρυθμό οικονομικής μας ανάπτυξης όσο και με την βελτίωση στην «ποιότητα των θεσμών και κανονισμών». Ενισχύεται ο ρυθμός ανάπτυξης αλλά οπισθοδρομούμε στην ποιότητα θεσμών και κανονισμών; Σε αυτήν την περίπτωση, αποπληρώνουμε περισσότερα χρήματα σε σχέση με την περίπτωση κατά την οποία ενισχύονται ανάπτυξη αλλά και ποιότητα θεσμών. Το ειδικό βάρος σε ανάπτυξη και ποιότητα θεσμών θα μπορούσε να αποτελέσει αντικείμενο λεπτομερούς διαπραγμάτευσης μεταξύ Ελλάδας και Τρόικα. Σίγουρα όμως, η συγκεκριμένη πρόταση θα μπορούσε να αντιμετωπίσει επαρκώς τις ενστάσεις της Τρόικα έτσι ώστε να συγκλίνουμε μια ώρα αρχύτερα και δη πριν από το... Ορθόδοξο Πάσχα!
*Ο κ. Κώστας Μήλας είναι Καθηγητής Χρηματοοικονομικών, University of Liverpool
