Τα κενά του νομικού πλαισίου και το trafficking

Τα κενά του νομικού πλαισίου και το trafficking

Ένας τεράστιος αριθμός γυναικών στον πολιτισμένο υποτίθεται κόσμο και όχι τον τριτοκοσμικό, όχι μόνο δεν απολαμβάνει την ισότητα και την ελευθερία, αλλά διαβιώνει υπό καθεστώς οιονεί δουλείας και trafficking.

Ετήσια, τα οργανωμένα κυκλώματα παρασύρουν κυρίως από τις τέως ανατολικές χώρες με δέλεαρ οικονομικά κίνητρα και διαβατήριο για τη Δυτική Ευρώπη περίπου 20.000 θύματα του trafficking εκ των οποίων 90% είναι νεαρές γυναίκες και με ετήσιο παγκόσμιο τζίρο της πορνείας περί τα 100 δισ. δολάρια.

Πρόκειται πλέον περί οργανωμένων επιχειρήσεων με τεράστια ανάπτυξη, που από τις αρχές του 1990 με την πτώση του υπαρκτού σοσιαλισμού χρησιμοποιούν σύγχρονες μεθόδους επικοινωνίας και διακινήσεως και το διαδίκτυο για την εξεύρεση των θυμάτων, έχουν δεσμούς με τον υπόκοσμο και το οργανωμένο έγκλημα και σαφώς έχουν κάλυψη και συνεργασία με διεφθαρμένους υπαλλήλους και αστυνομικούς.

Εξάλλου σύμφωνα με πριν την πανδημία στοιχεία της Διεθνής Οργάνωσης Εργασίας του ΟΗΕ υπό καθεστώς καταναγκαστικής εργασίας κάθε μορφής, που είναι οιονεί ανθρώπινη δουλεία, διατελούν περίπου 21 εκατομμύρια άτομα, εκ των οποίων το μεγαλύτερο ποσοστό είναι γυναίκες κυρίως νεαρής ηλικίας, για σεξουαλική εκμετάλλευση και οικιακή εργασία με ετήσιο τζίρο περί τα 150 δισ δολάρια. Για την καταπολέμηση των φαινόμενων αυτών θεσπίσθηκαν διεθνείς συμβάσεις που προβλέπουν σοβαρές ποινικές κυρώσεις και δραστηριοποιούνται διεθνείς οργανισμοί με διεθνή αστυνομική συνεργασία, αλλά δεν μπόρεσαν να ανακόψουν πλήρως ακόμα και στη χώρα μας τις εγκληματικές αυτές δραστηριότητες.

Στη χώρα μας μέχρι αρχές του 1990 είχαμε τις κλασσικές περιπτώσεις μαστροπείας και σωματεμπορίας μάλλον σε προσωπικό και εγχώριο επίπεδο, υπήρχε και η πορνεία φανερή (κόκκινα φανάρια) και υπό κάλυψη σε ειδικά μαγαζιά, αλλά έκτοτε πλημμύρησε κυρίως η ύπαιθρος από κέντρα διασκέδασης (μπουζούκια) με καλλονές, που σαφώς διακινούντο από οργανωμένα κυκλώματα ημεδαπά και αλλοδαπά, που εισήγαγαν γυναίκες με διάφορους τρόπους παράνομους και ημινόμιμους (τουριστική βίζα), ακόμα με λευκούς γάμους με ημεδαπούς, πολλές φορές και με την συνεργασία αστυνομικών.

Προσωπικά σαν δικαστής είχα δικάσει τέτοιες περιπτώσεις. Σαφώς υπήρχαν από τότε περιπτώσεις trafficking γιατί τα λεφτά ήταν πολλά από τα διάφορα πακέτα της Ε.Ε, υπολογίζεται ότι ο σχετικός τζίρος υπερέβαινε τα 30 δισ. δραχμές.

Από άποψη εγκληματικής πολιτικής και ποινικής αντιμετώπισης η κατάσταση αντιμετωπίζονταν από τις διατάξεις του Π.Κ. που συνεχώς εμπλουτίζονταν με τη θέσπιση νέων διατάξεων για την πάταξη των νέων συγχρόνων μορφών παραβατικότητας σε συμμόρφωση με τις οδηγίες και διεθνείς συμβάσεις και με τη διεθνή αστυνομική συνεργασία με την Interpol και διεθνείς ομολόγους οργανισμούς, νομίζω σε ικανοποιητικό βαθμό.

Με το ν.4619/11.6.2019, που ψηφίστηκε κατά την διαδικασία των κωδίκων ως τελευταία πριν κλείσει η Βουλή νομοθετική πράξη της τότε κυβέρνησης εσπευσμένα για τους δικούς της λόγους, για τους οποίους λέγονται πολλά και ενδεχομένως επιτεύχθηκαν, κυρώθηκε ο Ποινικός Κώδικας, που συντάθηκε από νομοπαρασκευαστική επιτροπή και αντικατάστησε τον παλιό Π.Κ., που ίσχυε από το 1951, που ήταν πολύ επιτυχής και που είχε αντικαταστήσει τον από το 1835 Ποινικό Νόμο.

Κατά την ταπεινή μου γνώμη δεν χρειάζονταν αντικατάσταση παρά μόνο κάποιο εκσυγχρονισμό. Σαν παλαιάς κοπής νομικός πίστευα, ότι με την ποινική διαδικασία επιτυγχάνεται η δημόσια ασφάλεια και η κοινωνική ειρήνη με την εκπλήρωση των σκοπών της ποινής. Ήτοι την γενική και ειδική πρόληψη, που σημαίνει ότι η βαρύτητα της ποινής αποτρέπει γενικώς τη διάπραξη αδίκων πράξεων και εξουδετερώνει τον δράστη για την διάπραξη νέων, σκοποί που δεν εκπληρώνονται με τις επιεικέστερες διατάξει του νέου Π.Κ. για πολλά αδικήματα, πόσο μάλλον, όταν έχουν καταργηθεί με αυτόν οι έννοιες του υπότροπου και καθ’ έξη εγκληματία .Σε κάθε περίπτωση σε βάθος χρόνου θα κριθεί η αποτελεσματικότητα του νέου Π.Κ.

Το νομικό καθεστώς προστασίας για τις περιπτώσεις των παραπάνω εγκλημάτων προβλέπεται από τα κεφάλαια δέκατο όγδοο (αρθ.322 επ) και δέκατο ένατο (αρθ.336 επ) του Π.Κ.

Όλες οι περιπτώσεις της εμπορίας ανθρώπων και του trafficking καλύπτονται από το άρθρο 323 Α ιδίου κώδικα. Με τα άρθρα 322Α,322Β,322Γ,323 του παλιού Π.Κ. προβλέπονταν ως βαριά αδικήματα η αναγκαστική εξαφάνιση προσώπου και το εμπόριο δούλων, που αφορούσαν αδικήματα, που μπορεί να τελούνται σπάνια, αλλά καταργήθηκαν με τον νέο Π.Κ. και το κενό δεν καλύπτεται από τις διατάξεις του άρθρου 323Α.

Επίσης δεν αντιλαμβάνομαι γιατί καταργήθηκε το άρθρο 323Β με τίτλο «Διενέργεια ταξιδιών με σκοπό από τους μετέχοντες σε αυτά την τέλεση συνουσίας ή άλλων ασελγών πράξεων σε βάρος ανηλίκου(σεξουαλικός τουρισμός)», που τιμωρούσε την διοργάνωση του σεξουαλικού τουρισμού και τα άρθρα 360-εκμετάλλευση πόρνης και 351-σωματεμπορία.

Οι περιπτώσεις των δύο τελευταίων άρθρων δεν καλύπτονται πλήρως από το άρθρο 323Α,όπως έκρινε ήδη με απόφαση του ο Α.Π, ενώ οι προβλεπόμενες από το άρθρο αυτό ποινές είναι επιεικέστερες με αποτέλεσμα σύμφωνα με πληροφορίες των ΜΜΕ με την εισαγωγή του νέου Π.Κ. να απολυθούν από τις φυλακές 150 κατάδικοι για τα αδικήματα αυτά.

Ελπίζω στο πλαίσιο της επανεξετάσεως του πλέγματος των σεξουαλικών εγκλημάτων, που εξάγγειλε το Υπουργείο Δικαιοσύνης, να επανεξετασθούν και οι παραπάνω περιπτώσεις.

* Ο Λέανδρος Τ. Ρακιντζής, είναι Αρεοπαγίτης ε.τ.