Εδώ και χρόνια παρακολουθώ στενά την πορεία της ελληνικής οικονομίας. Παλιότερα στο Γραφείο Προϋπολογισμού του Κράτους στη Βολή και σήμερα στο ΚΕΠΕ. Πάντοτε κάναμε εκτιμήσεις για τη μελλοντική εξέλιξη των πραγμάτων. Πυξίδα για όλες αυτές τις εκτιμήσεις αποτελούν οι λεγόμενοι πρόδρομοι δείκτες.
Οι πρόδρομοι δείκτες μας μεταδίδουν το κλίμα που υπάρχει στην πραγματική οικονομία, τις προσδοκίες που διαμορφώνονται και τις σκέψεις των επενδυτών για το που θα βάλουν τα λεφτά τους. Στη συντριπτική πλειοψηφία, η πραγματικότητα επαληθεύει μετά από 2-3 μήνες την πληροφορία που μας δίνουν οι πρόδρομοι δείκτες.
Στη βάση αυτού του σκεπτικού λοιπόν, οι σημερινοί πρόδρομοι δείκτες προοιωνίζουν ισχυρή ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας για το τρέχον και το επόμενο έτος. Πιθανότατα μάλιστα οι κυβερνητικές προβλέψεις για ρυθμό ανάπτυξης 4,5% το 2021 να αποδειχθούν συντηρητικές.
Ας δούμε μερικά στοιχεία:
Ο δείκτης οικονομικού κλίματος αυξάνεται συνεχώς εδώ και τρεις μήνες. Τον Απρίλιο έφτασε στις 97,9 μονάδες, το υψηλότερο σημείο τους τελευταίους 12 μήνες. Αν κοιτάξει κανείς τις επιμέρους κατηγορίες που διαμορφώνουν τον δείκτη, θα παρατηρήσει ότι οι δείκτες εμπιστοσύνης στις κατασκευές και το λιανικό εμπόριο κατέγραψαν τις μεγαλύτερες σωρευτικές αυξήσεις από την αρχή του έτους, στις 49,1 και 25,3 μονάδες αντίστοιχα, και ανήλθαν σε τιμές που συνεπάγονται επέκταση της δραστηριότητας, για πρώτη φορά από τον Αύγουστο του 2008 και τον Απρίλιο του 2020, αντίστοιχα.
Σε επιβεβαίωση των τάσεων αυτών είναι και το γεγονός ότι, παρά την πανδημία, η Ελλάδα ήταν από τις λίγες οικονομίες της ΕΕ που εμφάνισαν αύξηση των εξαγωγών αγαθών σε πραγματικούς όρους το έτος 2020. Σύμφωνα με τα τελευταία διαθέσιμα στοιχεία του ΚΕΠΕ, η αύξηση αυτή ανήλθε στο 4,3%, τοποθετώντας τη χώρα στην τρίτη καλύτερη θέση στην ΕΕ (μετά την Ιρλανδία και τη Λετονία) από πλευράς της συγκεκριμένης επίδοσης.
Η εμπιστοσύνη των καταναλωτών βελτιώνεται συνεχώς και αυτό αντανακλάται στην αύξηση των πωλήσεων νέων αυτοκινήτων. Τον Απρίλιο του 2021οι πωλήσεις έφτασαν τις 15.000, από 3.000 ένα χρόνο νωρίτερα, τον Απρίλιο του 2020 και 18.000 τον Απρίλιο του 2019.
Στον κλάδο της βιομηχανίας παρατηρούνται επίσης εντυπωσιακές βελτιώσεις με αυξημένη παραγωγή και νέες παραγγελίες ιδιαίτερα από την εγχώρια αγορά. Αυτές αντανακλώνται από τον δείκτη υπευθύνων προμηθειών. Τον Απρίλιο, ο δείκτης αυτός διαμορφώθηκε στο 54,4, που είναι το υψηλότερο επίπεδο 14 μηνών.
Πέρα από τον δείκτη οικονομικού κλίματος, ο δείκτης φόβου που καταρτίζει σε μηνιαία βάση το ΚΕΠΕ και αποτυπώνει την αβεβαιότητα των συμμετεχόντων στην αγορά παραγώγων για την αναμενόμενη βραχυπρόθεσμη πορεία της ελληνικής αγοράς, αποτυπώνει αντίστοιχη μείωση.
Επιπλέον, η αξία των χρηματοοικονομικών συναλλαγών στο ελληνικό τραπεζικό σύστημα επιταχύνθηκε περαιτέρω τον Απρίλιο-Μάιο (+20,6% ετησίως) από 11,4% ετησίως το 1ο τρίμηνο του 2021.Τα πρώιμα σημάδια του τουρισμού είναι επίσης πολύ καλά.
Οι διεθνείς πτήσεις στα ελληνικά αεροδρόμια διαμορφώθηκαν πριν ακόμη από την επίσημη έναρξη του τουρισμού, σε 200.000 τον Απρίλιο του 2021, έναντι 12.000 τον Απρίλιο του 2020.
Αποτέλεσμα όλων αυτών των θετικών εξελίξεων είναι ότι η απασχόληση συνεχώς αυξάνεται. Σύμφωνα με το πληροφοριακό σύστημα ΕΡΓΑΝΗ, οι καθαρές ροές προσλήψεων μισθωτών αυξήθηκαν σε 82 χιλιάδες τους 4 πρώτους μήνες του 2021 – σε σχέση με μείωση 27 χιλιάδων την αντίστοιχη περίοδο του 2020 – με προσλήψεις κυρίως στους τομείς παροχής υπηρεσιών εστίασης, διαμονής και υγείας.
Όλα δείχνουν ότι οι εξελίξεις αυτές δεν είναι συγκυριακές αλλά έχουν μονιμότερο χαρακτήρα. Μόνο έτσι μπορούμε να κατανοήσουμε την έξαρση διαφόρων συμφωνιών που παρατηρούνται το τελευταίο διάστημα όπως η εξαγορά της Chipita από τον πολυεθνικό κολοσσό της Mondelēz International (πρώην Kraft) ή την επιτυχημένη αύξηση μετοχικού κεφαλαίου της Τράπεζας Πειραιώς της οποίας το 70% καλύφθηκε από το εξωτερικό.
Ουσιαστικά, αυτό που παρατηρείται είναι ότι τα επενδυτικά κεφάλαια αναζητούν μια θέση στην ελληνική αγορά, ακριβώς γιατί βλέπουν ότι το επόμενο διάστημα προβλέπεται πολύ φωτεινό.
Ο Παναγιώτης Λιαργκόβας είναι πρόεδρος του ΚΕΠΕ, Καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Πελοποννήσου
