Στη μάχη κατά του λαϊκισμού

Στη μάχη κατά του λαϊκισμού

Του Αλέξανδρου Σκούρα

Στην κύρια ομιλία του Ντόναλντ Τραμπ, όταν έλαβε επισήμως το χρίσμα των ρεπουμπλικανών το 2016 στο πλαίσιο του συνεδρίου τους, ξεχώρισε μία φράση: «Είμαι η φωνή σας». Οι λαϊκιστές, σε οποιαδήποτε χώρα κι αν βρίσκονται, καταφεύγουν συχνά σε τέτοιου είδους εκφράσεις διότι τους επιτρέπουν να μεγεθύνουν το ανάστημά τους και να εντυπωσιάζουν τα πλήθη με τη μεγαλοσύνη τους. Κάπως έτσι πρέπει να ένιωθαν οι επικοινωνιολόγοι του κ. Τσίπρα όταν επέλεξαν ως κύριο σύνθημα των ευρωεκλογών τους «πολλούς». Για τον ίδιο λόγο και ο (συν)έταιρος κ. Καμμένος χρησιμοποιούσε το «είμαστε πολλοί» σε κάθε ευκαιρία.

Οι απανταχού λαϊκιστές έχουν πάντα την τάση να διαιρούν το εκλογικό σώμα σε καλούς και κακούς, σαν να πρόκειται για παιδική ταινία κινουμένων σχεδίων. Συνήθως ο διαχωρισμός γίνεται ανάμεσα στις ελίτ και τον λαό. Για τον ΣΥΡΙΖΑ οι πολλοί είναι καλοί. Οι λίγοι είναι κακοί. Αυτή η διχοτόμηση είναι απαραίτητη για τους λαϊκιστές διότι χωρίς κακούς, δεν υπάρχουν καλοί. Χωρίς καταπιεστές, δεν υπάρχει καταπίεση. Χωρίς θύτες δεν υπάρχουν θύματα. Η λογική τους, από την οικονομία μέχρι την πολιτική, είναι πάντοτε μία λογική επιβίωσης σε ένα παιχνίδι μηδενικού αθροίσματος - ο θάνατός σου η ζωή μου. Μάλιστα, επειδή στη χώρα μας έχουμε μία παραδοσιακή τάση προς τον λαϊκισμό, τα αίτια της οποίας δεν μπορούν να αναπτυχθούν εδώ αλλά ίσως αποτελέσουν αφορμή για μελλοντικό άρθρο, οι Έλληνες λαϊκιστές έχουν πολύ περισσότερες πιθανότητες εκλογικής επιτυχίας από ότι για παράδειγμα έχουν στις ΗΠΑ (όπου ο Τραμπ υπήρξε ο πρώτος του είδους).

Από αυτή τη σκοπιά, μπορούμε να πούμε ότι την Κυριακή κερδήθηκε μία σπουδαία μάχη κατά του λαϊκισμού η οποία μάλιστα έκλεισε και με μία σπάνια, ενωτική και ώριμη ομιλία από τον νικητή της βραδιάς Κυριάκο Μητσοτάκη. Η ομιλία αυτή θα μπορούσε να αποφέρει πολιτικό όφελος στον αρχηγό της Νέας Δημοκρατίας είτε ήταν διχαστική, είτε ήταν αλαζονική, είτε ήταν εκδικητική. Η επιλογή του κ. Μητσοτάκη να μιλήσει ως αυριανός πρωθυπουργός αντί για μικροκομματικός αντίπαλος του πρωθυπουργού είναι πρωτίστως κέρδος για τη δημοκρατία μας. Ο αρχηγός της ΝΔ επέλεξε αυτόν τον τόνο ενώ ενδεχομένως να μπορούσε να πετύχει τους ίδιους ή και καλύτερους επικοινωνιακούς πόντους με έναν πιο διχαστικό λόγο, που σε τελική ανάλυση μετά τα λεχθέντα και τα πεπραγμένα της κυβέρνησης τα τελευταία χρόνια, θα ήταν κατανοητή επιλογή.

Αντίστοιχα, οι Έλληνες πολίτες έδειξαν στον κ. Τσίπρα ότι «οι πολλοί» δεν είναι με το μέρος του και ότι κακώς εκείνος μιλάει για λογαριασμό τους. Αν ο αρχηγός του ΣΥΡΙΖΑ επιλέξει να χρησιμοποιεί τους «πολλούς» στον προεκλογικό του λόγο για τις εθνικές εκλογές, θα φανερώσει ακόμα ένα γνώριμο χαρακτηριστικό της λαϊκιστικής αριστεράς, τον πατερναλισμό. Πώς αλλιώς θα λέγαμε κάποιον που ισχυρίζεται ότι ξέρει καλύτερα τι χρειάζονται οι «¨πολλοί» από τη συντριπτική πλειοψηφία των ψηφοφόρων που δεν τον ψηφίζει;

Στην μάχη κορυφής, η μάχη κατά του λαϊκισμού κερδήθηκε. Στις πιο χαμηλές θέσεις όμως, υπάρχουν πολλά ερωτήματα. Η συντριβή του Ποταμιού, η άνοδος του κόμματος Βαρουφάκη και του κόμματος Βελόπουλου είναι μία σκληρή υπενθύμιση ότι την Κυριακή δεν κερδήθηκε ο πόλεμος.