Σωτηρία ή εφιάλτης;

Της Μαρίας Χούκλη

Με καφκικό σκηνικό μοιάζει πλέον το προσφυγικό τοπίο. Ζοφερό ο,τι άφησαν πίσω τους οι φυγάδες, άθλιο το παρόν των εγκλωβισμένων στους καταυλισμούς, άδηλο το μέλλον τους.

Όμως, στη μεγάλη εικόνα της δυστυχίας, δεν είναι ευδιάκριτα επιμέρους κομμάτια της ανυπόφορης πραγματικότητας. Για παράδειγμα, η βία με την οποία έρχονται αντιμέτωπες οι γυναίκες, πρόσφυγες και μετανάστριες, στην προσπάθειας τους να σωθούν από τη βία του πολέμου ή της φτώχειας στην πατρίδα τους.

Πολλές ταξιδεύουν μόνες, άλλες για να συναντήσουν τον σύζυγό τους που έφυγε πρώτος, άλλες γιατί είναι χήρες, πολλά κορίτσια ανάμεσά τους που τα εμπιστεύθηκαν οι γονείς τους σε γνωστούς και φίλους για να γλυτώσουν τουλάχιστον εκείνα από μια ζωή στις τεντουπόλεις της νότιας Τουρκίας.

Αν για όλους το ταξίδι είναι επικίνδυνο, για τις γυναίκες είναι συχνά εφιαλτικό. Διακινητές και μεσάζοντες, κατά μήκος της διαδρομής προς τον «ευρωπαϊκό παράδεισο», τις βιάζουν και τις εξωθούν στην πορνεία με την υπόσχεση ότι αν υπακούσουν, θα τις βοηθήσουν να φθάσουν πιο γρήγορα στην πολυπόθητη γη της Επαγγελίας. Ακόμη και οι ίδιοι οι σύντροφοί τους -αν ταξιδεύουν μαζί- τις «δανείζουν» σε διακινητές, για να πληρώσουν τα έξοδα της μεταφοράς.

Συχνά γυναίκες και κορίτσια εξαφανίζονται. Μέσα στην ανθρωποθάλασσα της φυγής μπορεί και να μην το αντιληφθεί κανείς.

Τα περιστατικά έχουν πληθύνει, υποστηρίζει η Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ. Τα κυκλώματα του trafficking γυρίζουν σαν τους γύπες στις περιοχές όπου συγκεντρώνονται προσφυγικοί πληθυσμοί.

Θύματα σεξουαλικής επίθεσης πέφτουν οι γυναίκες και μέσα στους καταυλισμούς. H οργάνωση Human Rights Watch εξέδωσε προειδοποίηση μετά τις αλλεπάλληλες αναφορές για την άσκηση σεξουαλικής βίας σε βάρος γυναικών σε κέντρα κράτησης στην Τουρκία και στα Σκόπια. Γιατροί που ανέλαβαν να μιλήσουν με τα θύματα, διαπίστωσαν ότι καμμία τους δεν θέλει να κάνει επίσημη καταγγελία παρά μόνο να συνεχίσουν τον πορεία τους προς την Ευρώπη. Όταν νιώσουν ασφαλείς, πιστεύουν ότι θα ξεχάσουν.

Τις προτεραιότητες, όμως, τις βάζει η ζωή. Όπως στην περίπτωση της νεαρής Αφγανής, χήρας με 3 παιδιά που βρέθηκε –γύρευε - πώς– στο κέντρο φιλοξενίας στο Σχιστό. Ευγνωμονεί την τύχη της, γιατί στη διαδρομή ερωτεύθηκε και παντρεύτηκε έναν συμπατριώτη της. «Στο Αφγανιστάν θα με είχαν σκοτώσει με λιθοβολισμό», είπε χαμογελώντας στην κάμερα.