Πρώτα η Δημοκρατία και μετά η Πολιτική

Πρώτα η Δημοκρατία και μετά η Πολιτική

Προσπαθώ να κατανοήσω ως ένας απλός πολίτης τα πρόσφατα γεγονότα σχετικά με την υπόθεση της επετείου του Πολυτεχνείου. Και κυρίως αναρωτιέμαι:

Πώς είναι δυνατόν εν μέσω μιας τέτοιας φοβερής απειλής για τη δημόσια υγεία, να υπάρχουν φωνές – και μάλιστα σοβαρές – που να υποστηρίζουν ότι προηγούνται άλλα διακυβεύματα; Πώς είναι δυνατόν να εκφράζεται επιχείρημα που να υποστηρίζει ότι οποιαδήποτε δικαιώματα στη δημόσια ζωή μπορούν να έχουν προτεραιότητα μπροστά από το καθολικό δικαίωμα του συνόλου των πολιτών για την προστασία της δημόσιας υγείας; Πώς είναι δυνατόν η οποιασδήποτε προέλευσης κομματική αξίωση ή σκοπιμότητα να θέλει να επιβάλλεται κόντρα στους νόμους της πολιτείας;

Δεν μπορώ ειλικρινά να δώσω άλλη εξήγηση από το γνωστό «έχουμε ξεφύγει». 

Από την «κοινή λογική» θα προσθέσω. 

Είναι πολιτικό το θέμα; Συνηθίσαμε στη χώρα μας να προβάλλουμε πολιτική διάσταση, που υποτίθεται είναι πιο βαθιά και όχι άμεσα ορατή εκτός από τους «ειδικούς» για να εξηγήσουμε πράγματα που δύσκολα ερμηνεύονται. 

Το θέμα ΔΕΝ είναι πολιτικό. 

Είναι θέμα απλής εφαρμογής των κανόνων της Δημοκρατίας. Είναι δηλαδή θέμα ανώτερης σφαίρας από την πολιτική που υπάρχει για να υπηρετεί τη Δημοκρατία. 

Είναι θέμα Δημοκρατίας γιατί στο πολίτευμα αυτό επιλέγουμε:

-μια Βουλή στην οποία αναθέτουμε ως πολίτες την ευθύνη να νομοθετεί κατά πλειοψηφία

-μια Κυβέρνηση στην οποία αναθέτουμε την ευθύνη να διοικεί εφαρμόζοντας τους νόμους

-και μια αντιπολίτευση στην οποία αναθέτουμε την ευθύνη να ελέγχει και να κρίνει την Κυβέρνηση. 

Σε κανένα όμως δεν αναθέτουμε την ευθύνη να παραβιάζει τους νόμους, είτε συμφωνεί με αυτούς είτε διαφωνεί. 

Και βεβαίως στην ώριμη Δημοκρατία μας υπάρχει και η Δικαιοσύνη για να κρίνει αν συνίσταται παραβίαση των συνταγματικών προβλέψεων, αλλά μόνον αυτή είναι εξουσιοδοτημένη να το κρίνει. Όχι επαγγελματικά σωματεία και συνδικαλιστικές ενώσεις που ακόμα κι αν εκπροσωπούν άξιους και ειδικούς επιστήμονες, η άποψή τους δεν μπορεί να αποτελεί παρά άποψη. 

Και τέλος έχουμε και την αστυνομία που στη Δημοκρατία μας έχει αποκλειστικά την υποχρέωση να τηρεί την τάξη και να αξιοποιεί τα μέσα που της διαθέτουμε ως φορολογούμενοι πολίτες για να εξασφαλίζει ότι οι νόμοι θα εφαρμόζονται και ότι θα αποδίδει στη Δικαιοσύνη όσους τους παραβιάζουν. 

Τόσο απλή είναι η Δημοκρατία στην οποία επιλέγουμε συνειδητά ως πολίτες να ζούμε. Απλοί και ξεκάθαροι κανόνες για όλους και θεσμικές ιδιότητες που αναπτύσσονται εντός της Δημοκρατίας μας για να την υπηρετούν. Όχι για να την υπερβαίνουν. 

Η επιλογή της μη τήρησης των νόμων ασφαλώς και έχει θέση σε μια Δημοκρατία. Με τη διαφορά όμως ότι τιμωρείται. Αν δεν τιμωρείται, τόσο όσοι δεν τηρούν τους νόμους, όσο και όσοι έχουν την ευθύνη της εφαρμογής τους, είναι εξίσου υπεύθυνοι για την παραβίαση των κανόνων της Δημοκρατίας μας και εν τέλει υπόλογοι απέναντι σε εμάς τους πολίτες. 

Γιατί λοιπόν τόση φασαρία; Γιατί είναι τόσο δύσκολο τα αντιπολιτευόμενα κόμματα να αντιληφθούν ότι ο εξαιρετικά σοβαρός θεσμικός τους ρόλος στην ποιότητα της Δημοκρατίας μας δεν τους εξαιρεί από την υποχρέωση να τηρούν τους νόμους της; 

Κι αν διαφωνούν με τους νόμους αυτούς; Κι αν αποστρέφονται την αστική – όπως την αποκαλούν – Δημοκρατία μας; Ε και λοιπόν; Οφείλουν να τη σέβονται και μόνον αν και όταν ο λαός τους εξουσιοδοτήσει να την αντικαταστήσουν με μια άλλη Δημοκρατία, τότε και μόνο τότε θα είναι νομιμοποιημένοι να ενσωματώσουν τις δικές τους επιλογές και απόψεις. 

Σε καμιά περίπτωση δεν υποστηρίζω ότι τα κόμματα δεν πρέπει να οργανώνουν τα μέλη τους ή τους υποστηρικτές τους για να διαμαρτύρονται ή για να εκφράσουν την πολιτική τους αντίθεση σε επιλογές της Κυβέρνησης. Αυτό θα ήταν μια άλλου είδους προσβολή της Δημοκρατίας μας, εξίσου επικίνδυνη. 

Τα κόμματα όμως έχουν την υποχρέωση να αποτελούν την πιο ισχυρή θεσμική διάσταση στην εφαρμογή των κανόνων της Δημοκρατίας, δεν μπορεί να μετατρέπονται σε κοιτίδες παραβίασής τους. Ούτε, εμείς οι πολίτες, τους επιτρέπουμε να χρησιμοποιούν τους πιστούς τους ακόλουθους και τους οπαδούς τους για να αφαιρούν από εμάς τα δικαιώματά μας. Πόσο μάλλον όταν στις τωρινές συνθήκες προέχει έναντι οποιουδήποτε άλλου το δικαίωμά μας έναντι της προστασίας της Δημόσιας Υγείας. 

Κάπου λοιπόν όντως έχουν ξεφύγει τα πράγματα. 

Η κρίση της πανδημίας του covid, βλέπουμε ήδη και θα το δούμε και πιο καθαρά όταν θα έχει τελειώσει, είναι καταλύτης για πολλές εκφάνσεις της ζωής μας και επιταχυντής για πολλές αλλαγές. 

Μακάρι να έχει αυτό το ρόλο και στο πόσο εκτιμούμε, σεβόμαστε και προστατεύουμε τη Δημοκρατία μας. Μακάρι να έχει αυτό το ρόλο και στην ενίσχυση της συνείδησής μας για το πόσο πολύτιμη είναι η υποχρέωσή μας να αξιολογούμε τις επιλογές μας όταν η Δημοκρατία μας καλεί να τις ασκήσουμε. 

Η Δημοκρατία δεν είναι ένα τέλειο πολιτικό σύστημα, έχει αδυναμίες και ελλείψεις. Αλλά είναι το καλύτερο διαθέσιμο σύστημα. Λάθος μεγάλο να την αφήνουμε έρμαιο σε σκοπιμότητες.