Πώς θα ήταν οι ζωές μας αν είχαμε και εμείς ώριμους πολίτες;

Πώς θα ήταν οι ζωές μας αν είχαμε και εμείς ώριμους πολίτες;

Του Μάκη Κεβρεκίδη*

Τον Φεβρουάριο του 2016 είχε πέσει στα χέρια μου μια τοπική εφημερίδα της πολιτείας του New Jersey των ΗΠΑ, της The Record. Σε μια από τις σελίδες της η εφημερίδα εκδίδει επιστολές αναγνωστών. Οι επιστολές της συγκεκριμένης ημέρας ανέφεραν:

• «Να εκλέγονται ευθέως από τους πολίτες τα μέλη του Ανώτατου Δικαστηρίου»

• «Οι ασφαλιστικές εισφορές των δημοσίων υπαλλήλων να επενδύονται στις χρηματαγορές όπως και αυτές των ιδιωτικών υπαλλήλων, ώστε να μην επιβαρύνονται οι φορολογούμενοι με πρόσθετα τέλη»

• «Τίποτα δεν είναι δωρεάν», αναφορικά με τις υποσχέσεις για «δωρεάν» κρατικές παροχές του σοσιαλιστή Bernie Sanders, υποψηφίου για το χρίσμα των Δημοκρατικών.

• «Οι φόροι δεν είναι ποτέ προσωρινοί», όπου στην συνέχεια ο αναγνώστης αναλύει ότι οι έκτακτες εισφορές στο τέλος πάντα μετατρέπονται σε μόνιμους φόρους, εξού και δεν θα έπρεπε να επιβάλλονται ως έκτακτες.
και η τελευταία επιστολή αναφέρεται σε,

• «Δεν πρέπει να φοβόμαστε τις άγριες αδέσποτες γαλοπούλες που κυκλοφορούν στους δρόμους!», σε μία δημόσια έκκληση να μην ξεκινήσει δημόσιος διάλογος σχετικά με το ενδεχόμενο να τις σκοτώσουν.

Τις διάβασα και αναρωτήθηκα, πώς θα ήταν οι ζωές μας αν είχαμε και εμείς τέτοιους πολίτες; Πώς θα ήταν οι ζωές μας εάν κατανοούσαμε πώς λειτουργούν οι αγορές, τα κράτη, οι κυβερνήσεις, αν κατανοούσαμε τις βασικές αρχές της οικονομίας; Άραγε, δεν θα έπρεπε να τα κατανοούμε όλα αυτά;

Οι πολίτες λανθασμένα πιστεύουμε ότι έχουμε μόνο δικαιώματα. Δεν αντιλαμβανόμαστε ότι στις δημοκρατίες (λαϊκή εξουσία) κυβερνούμε εμείς οι ίδιοι, εξού και ευθυνόμαστε για τις επιλογές μας. Ως κυβερνώντες λοιπόν, σε μια δημοκρατία οι πολίτες πρωτίστως έχουμε υποχρεώσεις, όχι δικαιώματα. Και για να αντεπεξέλθουμε στις υποχρεώσεις αυτές οφείλουμε να γνωρίζουμε τουλάχιστον τις βασικές αρχές οικονομίας, της αγοράς, της λειτουργίας του κράτους, της κυβέρνησης, των ξένων κυβερνήσεων και της κοινωνίας.

Σαφέστατα και η δημόσια εκπαίδευση απέτυχε να μας προετοιμάσει ως πολίτες, αλλά στην τελική, την ευθύνη ακόμα και για αυτό την έχουμε εμείς οι ίδιοι. Ένα κακό κράτος, ένα πτωχευμένο κράτος δεν δημιουργείται από μόνο του αλλά είναι η αντανάκλαση του επιπέδου των πολιτών του.

Το 2016, σε ένα δημοψήφισμα οι Ελβετοί πολίτες αποφάσισαν να μην υιοθετήσει η χώρα το ελάχιστο εγγυημένο εισόδημα των 2.500 ελβετικών φράγκων ανά ενήλικο πολίτη συν 625 ανά ανήλικο ανά μήνα καθώς έκριναν ότι όπως διατυπώθηκε η συγκεκριμένη πρόταση θα αύξανε τους φόρους κατά 25 δις ετησίως αλλά και θα απέτρεπε σε ένα μεγάλο μέρος του πληθυσμού από το να εργαστεί καθώς θα διαβίωναν με αυτό το εισόδημα. Το 2018, επίσημα προκαταρκτικά αποτελέσματα έδειξαν ότι το 66.2% των Ελβετών απορρίπτουν την πρωτοβουλία – πέραν μερικών εξαιρέσεων - να υπερισχύουν οι ελβετικοί νόμοι έναντι των διεθνών νόμων. Άραγε, αν αντίστοιχα δημοψηφίσματα διεξάγονταν στην Ελλάδα, ποια θα ήταν τα αποτελέσματα αυτών;

* Ο κ. Μάκης Κεβρεκίδης είναι μέλος της Μόνιμης Γενικής Συνέλευσης της Φιλελεύθερης Συμμαχίας.