Πώς «έσωσε» τη χώρα το Airbnb

Πώς «έσωσε» τη χώρα το Airbnb

Του Στέλιου Κορρέ*

Όλο και συχνότερα γινόμαστε μάρτυρες δημοσιευμάτων για τη βραχυχρόνια μίσθωση που υπερμεγενθύνουν τις όποιες αρνητικές πλευρές της εν λόγω δραστηριότητας (εξώσεις ενοικιαστών, αύξηση δυσκολίας για ανεύρεση κατοικίας σε συγκεκριμένες περιοχές), ενώ δεν λείπουν και οι αναφορές σε περιορισμούς στην δραστηριότητα που έχουν επιβάλλει μεγάλες τουριστικές πρωτεύουσες όπως το Παρίσι, η Βαρκελώνη, το Άμστερνταμ και η Νέα Υόρκη. Εσχάτως, πληθαίνουν και τα δημοσιεύματα που αναφέρουν ότι η κυβέρνηση βρίσκεται προ των πυλών για την επιβολή περιορισμών ως προς τον αριθμό ακινήτων που κάθε φυσικό πρόσωπο θα μπορεί να διαθέτει για βραχυχρόνια μίσθωση (μέχρι 2 ακίνητα), αλλά και ως προς τον αριθμό των επιτρεπόμενων διανυκτερεύσεων (κατά το πρότυπο μεγάλων πόλεων του εξωτερικού).

Ωστόσο πριν να υιοθετήσουμε άκριτα τις άναρθρες κραυγές που ζητάνε την επέμβαση του «κράτους σωτήρα» καλό θα ήταν να εξετάσουμε το πώς η βραχυχρόνια μίσθωση ωφέλησε τη χώρα τα τελευταία 2-3 χρόνια (αφότου άρχισε να λαμβάνει μεγάλες διαστάσεις) και υπήρξε σανίδα σωτηρίας για μεγάλο μέρος χειμαζόμενων από την κρίση συμπολιτών μας:

-Σε μια χώρα χτυπημένη από υψηλότατη ανεργία (γύρω στο 24% προ τριετίας), δημιουργήθηκε μια διέξοδος, που έδωσε ανάσα σε πάρα πολλούς ανέργους ή υποαπασχολούμενους. Καθώς η κουλτούρα της ιδιοκατοίκησης ήταν πολύ έντονη στην Ελλάδα όλο το προηγούμενο διάστημα, πολλές οικογένειες που διέθεταν εξοχικό ή ένα δεύτερο αστικό διαμέρισμα προς ενοικίαση έσπευσαν να εκμεταλλευτούν την περίσταση με αποτέλεσμα να δημιουργήσουν ουσιαστικά μια θέση εργασίας για κάποιο άνεργο μέλος της οικογένειας. Εξίσου σημαντική αναζωογόνηση είδαν όλα τα επαγγέλματα που σχετίζονται με την οικοδομή, τις ανακαινίσεις κατοικιών και τον καθαρισμό. Ένα παλιό κτηριακό απόθεμα αναβαθμίστηκε, ενώ παράλληλα υπήρξε δημιουργία ενός νέου κλάδου επαγγελματιών, αυτού των διαχειριστών ακινήτων. Τοπικές αγορές ανέπνευσαν από το εισόδημα που αφήνουν οι διερχόμενοι επισκέπτες, συνοικιακά μαγαζιά αλλά και ολόκληρα χωριά και μικρές κοινότητες όπου προσφέρονται παραθεριστικές κατοικίες για βραχυχρόνια μίσθωση είδαν μια ελπίδα.

-Βελτιώθηκε η ανταγωνιστικότητα και υπήρξε διαφοροποίηση του ελληνικού τουριστικού προϊόντος (που αντιπροσωπεύει το 20% του ΑΕΠ). Η προσφορά καταλυμάτων σε κάθε γωνιά της Ελλάδας μέσω των πλατφορμών βραχυχρόνιας μίσθωσης υπήρξε ο μοχλός της έκρηξης του ελληνικού τουρισμού κατά την τελευταία τριετία. Αυτό μπορεί να γίνει κατανοητό με μια ματιά στα στατιστικά στοιχεία που δείχνουν αύξηση των ταξιδιών city break κατά 706% την τελευταία πενταετία (2013-2018) στην Αθήνα, κάτι που δεν θα ήταν εφικτό χωρίς την ύπαρξη των πλέον οικονομικών καταλυμάτων σε σύγκριση με όλες τις ευρωπαϊκές πρωτεύουσες του νότου, όπως αυτά που προσφέρονται στην Αθήνα. Δεδομένου του γεγονότος ότι η δυναμικότητα των ξενοδοχείων στην Αθήνα είναι συγκεκριμένη και η πληρότητα τους φτάνει στα επίπεδα του 97% κατά τους μήνες Απρίλιο με Οκτώβριο, χωρίς την ενεργοποίηση των διαμερισμάτων που προσφέρονται μέσω των διαδικτυακών πλατφορμών, υπολογίζεται ότι δεν θα είχαν επισκεφτεί την Αθήνα τουλάχιστον 1,5 εκατομμύριο επισκέπτες και δεν θα είχαν εισρεύσει στην χώρα εισοδήματα άνω του 1 δισεκατομμυρίου ευρώ (ή το 0,5% του ΑΕΠ). Μέσα από αυτό το πρίσμα μπορεί να κατανοήσει κανείς πώς τελικά αναπτύχθηκε κατά 1,9% η ελληνική οικονομία το 2018 σύμφωνα με την ΕΛΣΤΑΤ και πόση μπορεί να ήταν η συμβολή του συγκεκριμένου «προϊόντος» στην ανάπτυξη της χώρας τα τελευταία 2-3 χρόνια.

-Ανακόπηκε η πτώση των τιμών των ακινήτων μετά από 9 συνεχόμενα έτη απώλειας πλέον του 40% της αξίας τους. Σύμφωνα με την Τράπεζα της Ελλάδος, η συμβολή του φαινομένου της βραχυχρόνιας μίσθωσης στην αντιστροφή του κλίματος στην αγορά ακινήτων υπήρξε καθοριστική μέσω της αγοράς ακινήτων με στόχο την προσφορά τους σε πλατφόρμες βραχυχρόνιας ενοικίασης με αποτέλεσμα κατά το 2018 να υπάρξει για πρώτη φορά μετά από 9 χρόνια άνοδος στις τιμές των ακινήτων κατά 2%. Το έμμεσο αποτέλεσμα της ανόδου των τιμών ήταν η αύξηση της οικοδομικής δραστηριότητας στην χώρα κατά 10% σε αριθμό οικοδομικών αδειών και κατά 21-23% σε όρους όγκου και επιφάνειας, αφού αυτό ήταν το σήμα που περίμεναν οι επιχειρηματίες της οικοδομής προκειμένου να προχωρήσουν σε νέες επενδύσεις.

-Καθοριστικής σημασίας για το σύνολο της οικονομίας είναι και η συμβολή της βραχυχρόνιας μίσθωσης στην κεφαλαιακή επάρκεια των ελληνικών τραπεζών. Η άνοδος των ακινήτων που καταγράφτηκε το 2018 έβαλε κατά κάποιο τρόπο «πάτο» στις τιμές των ακινήτων που οι τράπεζες κατέχουν ως εξασφαλίσεις για δάνεια που έχουν στα χαρτοφυλάκιά τους και δεν εξυπηρετούνται. Ως γνωστόν, η συνεχής πτώση των τιμών των ακινήτων κατά τα τελευταία 9 έτη οδηγούσε στην ανάγκη για συνεχή αύξηση των προβλέψεων των πιστωτικών ιδρυμάτων, που οδηγούσε τους ισολογισμούς τους σε ζημίες με τα γνωστά αποτελέσματα των 3 ανακεφαλαιοποιήσεων και της ασφυξίας στην αγορά εξαιτίας της μη χορήγησης νέων δανείων. Πλέον, κι εφόσον επέλθει άνοδος στην αγορά ακινήτων, οι τράπεζες θα μπορέσουν να απελευθερώσουν ένα σημαντικό κεφαλαιακό απόθεμα με το οποίο θα μπορέσει να αναπνεύσει το σύνολο της οικονομίας. Συνεπακόλουθα, με την εξέλιξη αυτή δεν αργεί η στιγμή που οι τράπεζες θα χορηγήσουν εκ νέου στεγαστικά δάνεια, που τόσο έχουν ανάγκη τα νέα ζευγάρια και οι νέοι άνθρωποι γενικώς. Πέραν αυτού, πολλοί ιδιοκτήτες ακινήτων κατάφεραν μέσω της βραχυχρόνιας μίσθωσης να εξυπηρετήσουν τα κόκκινα δάνεια τους, σώζοντας τα από κατασχέσεις και πλειστηριασμούς, αλλά και προσφέροντας μια ακόμα ανάσα στο τραπεζικό σύστημα.

-Τέλος, πολύ σημαντική για την εθνική οικονομία ήταν η τόνωση των δημόσιων εσόδων, μετά την δημιουργία της πλατφόρμας για την βραχυχρόνια μίσθωση και την παροχή Αριθμού Μητρώου Ακινήτου για κάθε ακίνητο που αναρτάται στις ηλεκτρονικές πλατφόρμες.

Συνέπεια των ανωτέρω σωτήριων αποτελεσμάτων της βραχυχρόνιας μίσθωσης είναι ότι τουλάχιστον για τα επόμενα 5 χρόνια και μέχρι να επιστρέψει μια κάποιας μορφή κανονικότητα στην ελληνική οικονομία, η σκέψη επιβολής οποιουδήποτε είδους περιορισμού ΑΠΑΓΟΡΕΥΕΤΑΙ...εκτός αν θέλουμε να αυτοκτονήσουμε…

*Ο κ. Στέλιος Κορρές είναι μέλος της Μόνιμης Γενικής Συνέλευσης της Φιλελεύθερης Συμμαχίας.