Του Νίκου Ρωμανού
Ήμουν στο αεροδρόμιο επιστρέφοντας από Λονδίνο και περίμενα στην ουρά για επιβίβαση σε πτήση της (επίκαιρης όσο ποτέ) Ryanair.
Μπροστά μου ένα ζευγάρι γύρω στα 60 και δίπλα ένας νεαρός το πολύ 30. Η συζήτηση ξεκίνησε από το αν θα είχε καθυστέρηση, συνεχίστηκε με το πως βρέθηκαν στο Λονδίνο κ κατέληξε στο αγαπημένο, all time classic, πλέον, θέμα: «Πως μας κατάντησαν έτσι»...
Έχω επιλέξει κάποια αποσπάσματα της συζήτησης που αντικατοπτρίζουν συλλογικές παράλογες πεποιθήσεις τις οποίες σχολιάζω εντοπίζοντας τα λογικά άλματα που ευθύνονται για αυτές. Κουράστηκα να αφήνω αναπάντητα τα «επιχειρήματα» της μεγάλης μερίδας των συμπολιτών μας που ασπάζονται την πεποίθηση της διεθνούς συνωμοσίας σκοτεινών κύκλων εναντίον του καλύτερου λαού του κόσμου, η τύχη του οποίου καθορίζεται πάντα από έξω.
Αφού τα πάντα καθορίζονται από έξω γιατί ψήφισες Τσίπρα ρε πατριώτη; Δεν τον ψήφισες για να σου καταργήσει ΕΝΦΙΑ, να σου δώσει 13η σύνταξη και να σε (ξανα)προσλάβει στο Δημόσιο; Δεν τον ψήφισες δηλαδή για να (επανα)καθορίσει αυτά που λες πως δεν καθορίζονται από εμάς; Δεν τον ψήφισες για να ξαναγυρίσει την κατάσταση όσο πιο κοντά στα «40 χρόνια που μας κατέστρεψαν» γίνεται;
Αφήνοντας ασχολίαστο, αναπάντητο και ανενόχλητο «τον βιασμό της λογικής» γινόμαστε συνένοχοι. Απαξιώνοντας τον απλώς με ένα επίθετο «ψεκασμένοι», «σανοφάγοι» δεν τον χτυπάμε στην ρίζα του…
Ο συμπαθέστατος εξηντάρης ήταν χρόνια στα καράβια κ είχε γυρίσει όλο τον κόσμο. Πουθενά δεν είχε δει την ομορφιά της Ελλάδας. "Δεν είναι μόνο η ομορφιά είναι κ οι άνθρωποι, η ζεστασιά, η φιλοξενία..." υπερθεμάτιζε ο νεαρός. "Ναι βέβαια είναι όλο το πακέτο" ανταπαντούσε η σύζυγος.
Πράγματι έχουμε την τύχη να ζούμε σε μια πανέμορφη χώρα που φυσικά ήταν πανέμορφη ανέκαθεν, δεν απέκτησε ξαφνικά ομορφιά και φυσικό πλούτο το 2009 που μπήκαμε στο στόχαστρο των διεθνών «οικονομικών δολοφόνων»… Επομένως μήπως αντί να ψάχνουμε τα κίνητρα των οικονομικών δολοφόνων (που έτσι κι αλλιώς ως δολοφόνοι είναι αναμενόμενο να μην έχουν και τα πιο αγνά κίνητρα) να ψάξουμε τι κάναμε εμείς λάθος μέχρι το 2010 και μπήκαμε στο στόχαστρο τους; Μήπως να ψάξουμε τι λάθη κάναμε μετά το 2010 και δεν βγήκαμε το συντομότερο από το στόχαστρό τους; Μήπως να ψάξουμε επιτέλους τα δικά μας κίνητρα;
Από την άλλη, παρά την πεποίθηση του ελκυστικού «πακέτου» που λιγουρεύονται οι ξένοι, την οποία τόσο αβίαστα σπεύδουμε να υιοθετήσουμε, δεν φαίνεται ακόμα καμιά ουρά επενδυτών στον ορίζοντα (πλην των Συρίων)… Όσο για τους ανθρώπους κ την φιλοξενία ας αναλογιστούμε τα παρακάτω: Πράγματι έχουμε αμεσότητα κ ζεστασιά ως λαός. Αλλά από την άλλη έχουμε κ μπόλικο φθόνο. Πιο πολύ μας ενδιαφέρει να δυστυχεί ο διπλανός μας παρά να ευτυχούμε εμείς. Αυτό είναι κάτι που ο σημερινός πρωθυπουργός γνωρίζει πολύ καλά, διαχειρίζεται άψογα και χτίζει σε αυτό την στρατηγική, επικοινωνιακή και πολιτική του επιβίωση. Έχουμε ανάγκη πάντα να νιώθουμε ανώτεροι από τον διπλανό μας ή τουλάχιστον να μην νιώθουμε πολύ κατώτεροι. Αυτό μπορεί να είναι πανανθρώπινο χαρακτηριστικό (τουλάχιστον στους δυτικούς πολιτισμούς). Αυτό που διαφοροποιεί εμάς είναι ο τρόπος που προσπαθούμε να το πετύχουμε. Όχι βάζοντας τα δυνατά μας για να τα καταφέρουμε αλλά συνωμοτώντας για να αποτύχει ο άλλος. Ψάχνουμε πάντα τον ευκολότερο δυνατό τρόπο για να επιφέρουμε, να επαληθεύσουμε, να σιγουρέψουμε και να διατηρήσουμε την «ανωτερότητα» ή τουλάχιστον την «μη κατωτερότητα» μας. Κατά βάθος κ η "φιλοξενία" μπορεί να εμπεριέχει τέτοιου είδους μη υγιή κίνητρα. Ο φιλοξενούμενος "υποχρεώνεται" στον φιλοξενούντα. Η φιλοξενία είναι ένας εύκολος σχετικά τρόπος για να νιώσουμε ανωτερότητα σε σχέση με αυτόν που φιλοξενούμε. Δεν είναι τυχαία η δυναμική των λέξεων "με σκλαβώνεις" ως ένδειξη αναγνώρισης της φιλοξενίας.
"Τους ενοχλεί που έχουμε ψηλά την θρησκεία κ την οικογένεια για αυτό θέλουν να μας υποδουλώσουν και να πάρουν τα πετρέλαια μας κοψοχρονιά» συμπέραναν οι μπροστινοί μου στην συνέχεια της ανάλυσης τους.
Ας υποθέσουμε λοιπόν πως είναι έτσι. Οι Κύπριοι δεν έχουν εξίσου ψηλά την θρησκεία κ την οικογένεια (αν όχι κ ψηλότερα); Δεν έχουν και αυτοί φυσικό πλούτο; Δεν είναι σε σημαντική γεωστρατηγική θέση; Δεν έχουν πετρέλαια; Δεν μπήκαν και αυτοί σε μνημόνιο μετά από εμάς; Εκείνοι γιατί βγήκαν; Μήπως γιατί όλα αυτά τα κοινά μας χαρακτηριστικά δεν τους απέτρεψαν από το να ακολουθήσουν πιστά την "συνταγή" που τους δόθηκε αντί να ακολουθούν επιλεκτικά, αναποφάσιστα απείθαρχα και ασυνεπώς όποιο κομμάτι της τους βόλευε; Μήπως σε αυτό συντέλεσε με τη σειρά του και το γεγονός πως είδαν με τα μάτια τους τις συνέπειες του “αντιμνημονίου” (capital controls, χάος κτλ) πριν γίνουν «μνημονιακοί», σε αντίθεση με εμάς που υπογράψαμε πριν καταλάβουμε και πολύ περισσότερο πριν βιώσουμε τις συνέπειες της καταστροφής το 2010;
"Όσο μας δανείζουν θα μας ξεσκίζουν" συμφώνησαν λίγο αργότερα και οι τρεις.
"Ούτε ο Τσίπρας έκανε τίποτα καλύτερο" συμπλήρωσε με ύφος γεμάτο παράπονο ο νεαρός για να καταλήξουν πως "μας απογοήτευσε και αυτός"...
Οι συνεπιβάτες μου πετούσαν με μία εταιρία που ο άνθρωπος στον οποίον ήλπισαν, πίστεψαν και προφανώς ψήφισαν (εξ ου και απογοητεύτηκαν από αυτόν) κοντεύει να διώξει από την Ελλάδα. Για την πτήση αυτή πλήρωσαν λιγότερο από μία πτήση Εσωτερικού με Ελληνική εταιρία. Άραγε σκέφτηκαν πως πιθανότατα δεν θα μπορούσαν να κάνουν αυτό το ταξίδι αν ο Αλέξης είχε τιμήσει την ψήφο τους στο δημοψήφισμα;
Οι ίδιοι άνθρωποι που παρατήρησαν πως «όσο μας δανείζουν θα μας ξεσκίζουν», στήριξαν με την στάση κ την ψήφο τους την διαιώνιση του δανεισμού και την αλματώδη αύξηση του λογαριασμού που νομοτελειακά θα οδηγούσε σε νέο δανεισμό…
Αργότερα το ζευγάρι εξηγεί πως η κόρη τους ζει μόνιμα στην Αγγλία: "Που να διοριστεί στην Ελλάδα άμα δεν έχει μέσο...". Και έχουν δίκιο, πράγματι (δυστυχώς) ακόμη στην χώρα μας το «μέσον» βοηθάει για έναν διορισμό στο Δημόσιο, ειδικά δε με το νέο καθεστώς ΣΥΡΙΖΑΝΕΛ είναι μάλλον απαραίτητο όσο ποτέ... Αλλά γιατί το όνειρο του πατέρα για το παιδί του να είναι ο διορισμός στο πτωχευμένο «εξαρτημένο από τα δανεικά και υποδουλωμένο» δημόσιο όταν πρόκειται για την Ελλάδα και η καριέρα στον ιδιωτικό τομέα όταν πρόκειται για την Αγγλία; Άραγε οι ξένοι που «μας ζηλεύουν για την ομορφιά μας, την πίστη μας και τις δεμένες οικογένειες μας» φταίνε και για αυτό; Και αν ήταν και αυτό σχέδιο των ξένων (που καταφανώς είχε μπει σε εφαρμογή από την δεκαετία του 80) γιατί σε εκείνο «το σχέδιο των ξένων» δεν αντέδρασαν ποτέ τόσο μαχητικά όλοι αυτοί που αντιδρούν στο «σημερινό»;
Είδατε ποτέ καμιά συγκέντρωση κατά των διορισμών στο Δημόσιο; Είδατε ποτέ καμιά συγκέντρωση κατά των ρουσφετιών και της αναξιοκρατίας; Οι μόνες σχετικές «συγκεντρώσεις» που θυμάμαι είναι έξω από βουλευτικά γραφεία παρακαλώντας για ρουσφέτια… Εκεί δεν είδα να θίγεται ποτέ η αξιοπρέπεια κανενός…
«Έχουμε τους χειρότερους πολιτικούς» συμπέραναν σε άλλο σημείο της ανάλυσης τους οι τρεις συνεπιβάτες. Οι ίδιοι, που λίγα λεπτά νωρίτερα είχαν εκθειάσει τον λαό μας. Δηλαδή ο καλύτερος λαός έχει τους χειρότερους πολιτικούς; Αποφασίστε αγαπητοί μου συμπατριώτες. Δεν μπορεί να ισχύουν και τα δύο. Δεν μπορεί να είσαι κούκλα και το είδωλο σου στον καθρέφτη να μην βλέπεται. Πολύ δε περισσότερο όταν αλλάζεις καθρέφτες σαν τα πουκάμισα…
Μήπως, με άλλα λόγια, να αρχίσουμε σιγά σιγά να αποδεχόμαστε την πραγματικότητα;
Μήπως να αποδεχτούμε πως εμείς στείλαμε σπίτι σούμπιτους όσους πολιτικούς τόλμησαν να σκεφτούν μεταρρυθμιστικά;
Μήπως να αποδεχτούμε πως εμείς ψάχναμε τρόπους να κλέψουμε το κράτος ακόμα και όταν το ΦΠΑ ήταν 8% και δεν υπήρχε ΕΝΦΙΑ ή εισφορά αλληλεγγύης;
Mήπως να αποδεχτούμε πως δεν ήρθε ποτέ κανένας πολιτικός με το πιστόλι στον κρόταφο να μας απειλήσει προκειμένου να φοροδιαφύγουμε, να φάμε επιδοτήσεις, να ζητήσουμε φακελάκι, να μας διορίσει ή να μας κάνει το ρουσφέτι;
Μήπως τελικά να αποδεχτούμε πως 40 χρόνια εμείς διαδηλώναμε και παλεύαμε ενάντια σε οποιαδήποτε αλλαγή, ενάντια στην φιλελευθεροποίηση, τις ανοιχτές αγορές, και στο κέρδος (λέξεις που ακόμα φοβόμαστε να πούμε όπως ο διάβολος το λιβάνι), ενάντια στις ιδιωτικοποιήσεις Μάνου, ενάντια στο ασφαλιστικό Γιαννίτση, ενάντια στα Ιδιωτικά πανεπιστήμια, ενάντια σε κάθε επένδυση (καταφεύγοντας στο συμβούλιο της επικρατείας και μπλοκάροντας την), ενάντια στην άρση μονιμότητας, ενάντια στην αξιολόγηση, ενάντια στις κάμερες ασφαλείας σε δημόσιους χώρους, ενάντια στην κατάργηση του ασύλου, ενάντια σε όλες αυτές και άλλες τόσες πρωτοβουλίες κάποιων κακών πολιτικών που είχαν το θράσος να προσπαθήσουν να αποτρέψουν ή να προλάβουν τα όσα ζήσαμε τα τελευταία χρόνια. Δεν έχει σημασία αν εσύ προσωπικά δεν διαδήλωσες, δεν πάλεψες και δεν πίστεψες ποτέ στα παραπάνω. Δια της απουσίας σου και της σιωπής σου έγινες συνένοχος. Γιατί όταν η πλειοψηφία σιωπά, ακούγεται μόνο η μειοψηφία και με τον καιρό γίνεται τελικά πλειοψηφία διαμορφώνοντας το συλλογικό υποσυνείδητο…
«Αυτό που ζούμε τα τελευταία χρόνια είναι ένα οργανωμένο σχέδιο αποδυνάμωσης της πανέμορφης χώρας μας και φτωχοποίησης του λαού μας» αποφάνθηκαν εν κατακλείδι οι 3 συνοδοιπόροι της διαδρομής από το gate στο αεροσκάφος όπου και επιβιβάστηκαν περιμένοντας την απογείωση… Με μια διαφορά, αυτόν που το οργανώνει και το υλοποιεί δεν θα τον δούμε ποτέ κατάματα αν δεν κοιταχτούμε στον καθρέφτη… Και όσο καθυστερούμε, τόσο θα περιμένουμε την απογείωση…
*Ο κ. Νίκος Ρωμανός είναι Επιχειρηματίας – Ψυχολόγος
