Πείνα και μιζέρια η κληρονομιά του Τσάβες

Πείνα και μιζέρια η κληρονομιά του Τσάβες

Του Γιάννη Κουζηνού

Η υψηλή θερμοκρασία στις χώρες της Λατινικής Αμερικής δεν έχει να κάνει μόνο με τον καιρό. Κυρίως έχει να κάνει με το ταμπεραμέντο, με τον τρόπο του ζειν αυτών των ανθρώπων. Η Βενεζουέλα και η πρωτεύουσα της το Καράκας με τις μεγάλες αντιθέσεις σε όλα τα επίπεδα, σου μεταδίδει κάθε είδους συναίσθημα αλλά ποτέ την ψύχρα. Ποτέ και τίποτα δεν βαδίζει στην μέση οδό. Tα πάντα υπάρχουν και λειτουργούν ή στο απόλυτο ύψος ή στο απόλυτο βάθος. Παντού η θέρμη της ομορφιάς των ανθρώπων που αγαπούν την ζωή και την καλοπέραση αλλά και το καυτό πάθος που οδηγεί σε ανεξέλεγκτες καταστάσεις.

Πανέμορφα φυσικά τοπία που σου κόβουν την ανάσα ακόμα και στην καρδιά της πόλης. Tροπικά πτηνά που ζουν στο γειτονικό Άβιλα, διασχίζουν τον ουρανό κρώζοντας και γεμίζοντας χρώματα την καθημερινότητά μας. Απίθανες παραλίες, γραφικά χωριουδάκια, φυλές στον Αμαζόνιο που δεν τις έχει αγγίξει ο χρόνος, συνθέτουν ένα πανέμορφο θέαμα που αξίζει ένας άνθρωπος να αντικρίσει. Άναρχη δόμηση με κτίρια άσχημα, τέρατα κυριολεκτικά, νέα και παλιά, παρατημένα στην φθορά του χρόνου παντού και γύρω από την πόλη του Καράκας που έχει παραδοθεί στην βρωμιά και την αυθαιρεσία. Δυστυχώς αυτή είναι η πρώτη και η τελευταία εντύπωση που σου αφήνει η πόλη αφού οι ανθρώπινες παρεμβάσεις, ιδίως των τελευταίων ετών κλέβουν την παράσταση από την φυσική ομορφιά.

Οι caraquenos, όπως ονομάζονται οι κάτοικοι του Καράκας, αλλά και όλοι οι κάτοικοι της Βενεζουέλας είναι άνθρωποι εξωστρεφείς και θορυβώδεις. Κάνουν πλάκα με τα πάντα και αστειεύονται ακόμα και με τα σοβαρότερα προβλήματά τους. Πίνουν πολύ, γελάνε, διασκεδάζουν και αγαπούν με πάθος με ό,τι συνεπάγεται όλο αυτό. Κάθε οικογενειακή συγκέντρωση για γενέθλια, γάμους, αποφοιτήσεις από το σχολείο είναι αφορμή για ολονύχτια πάρτυ που θα κρατήσουν ξάγρυπνους του γείτονες σε μεγάλη απόσταση. Το ίδιο όμως συμβαίνει και με τους ομηρικούς καβγάδες μεταξύ ζευγαριών όπου και εδώ το πάθος ξεχειλίζει, με τις γλώσσες να τρέχουν με ταχύτητα μυδραλίου, τα ντεσιμπέλ να σπάνε τζάμια και όταν το πάθος είναι πια ανεξέλεγκτο να σπάνε και κεφάλια.

Όταν αγαπούν οι Βενεζολάνοι, αγαπούν δυνατά και δίνουν όλο τους το είναι με πίστη και αφοσίωση. Με τον ίδιο τρόπο, με το ίδιο πάθος θα σε πολεμήσουν αν τους αδικήσεις.

Έτσι ακριβώς αγαπήθηκε και μισήθηκε και ο δημιουργός του Τσαβισμού, ο αιώνιος ηγέτης όπως τον ονομάζουν οι υποστηρικτές του, Ούγκο Τσάβες. Αγαπήθηκε με πάθος και αληθινή πίστη από την φτωχολογιά που αφέθηκε στο επικοινωνιακό του χάρισμα και άκουγε μαγεμένη τις υποσχέσεις χωρίς αύριο μακριά από κάθε λογική και πραγματικότητα. Η πρόσκαιρη χωρίς πρόγραμμα ανακούφισή τους, η πρόσκαιρη καλυτέρευση του βιοτικού τους επιπέδου, όπως σήμερα πια αποδεικνύεται, ήταν αρκετή για να τον λατρεύουν. Πάντα ο Τσάβες ήταν στο απυρόβλητο. Όταν πια τα προβλήματα λόγω της διαφθοράς και της απίστευτης ανοργανωσιάς στον δημόσιο τομέα ήταν αδύνατο να κρυφτούν, ο κόσμος εξακολουθούσε να πιστεύει πως για ό,τι καλό συνέβαινε ήταν υπεύθυνος ο comandante και για ό,τι κακό έφταιγε πάντα κάποιος άλλος ορατός η αόρατος εχθρός. Δεν θα ξεχάσω μια γερόντισσα μπροστά μου σε μια κρατική υπηρεσία που είχε μπλεχτεί στα γρανάζια της Καφκικής γραφειοκρατίας, όταν ο Τσάβες ήταν ακόμα εν ζωή, να φωνάζει στον αδιάφορο υπάλληλο με το κόκκινο μπλουζάκι "αν το γνώριζε ο comandante μου θα σας ξήλωνε όλους". Δεν έκανα τον κόπο να της εξηγήσω ότι ο comandante της όχι μόνο γνώριζε, αλλά ήταν αυτός ο δημιουργός του χάους που ζούσε μετά από 14 χρόνια διακυβέρνησης από τον ίδιο.

Ο Μαδούρο αγαπήθηκε για λίγο και με αγάπη δανεική αφού ήταν ο χρισμένος διάδοχος από τον ίδιο τον Τσάβες. Όταν η πτώση των τιμών του πετρελαίου έφερε την ταχεία και ολοκληρωτική κατάρρευση της χώρας που υπό τον Τσάβες, δεν επένδυσε ποτέ σε τεχνολογίες καθαρών πηγών ενέργειας για την απεξάρτηση της χώρας από το πετρέλαιο, ισοπέδωσε την αγροτική παραγωγή απαλλοτριώνοντας τεράστιες καλλιεργήσιμες εκτάσεις που τις άφησε τελικά εντελώς αναξιοποίητες και ισοπεδώνοντας κάθε παραγωγική μονάδα με την επιβολή τιμών κόστους, η αγάπη και η πίστη του κόσμου μετατράπηκε γρήγορα σε οργή.

Σήμερα το πάθος με το οποίο αντιμετωπίζουν τα πάντα οι Βενεζολάνοι έχει αλλάξει κατεύθυνση και καθοδηγείται από την πείνα και την εξαθλίωση. Τώρα πια αυτό που ακούς στους δρόμους είναι η, έστω και αργά, διαπίστωση ότι τελικά αυτή η μιζέρια είναι η κληρονομιά του Τσάβες.

Οι θερμοκρασίες που πάντα είναι υψηλές και ένα με την ιδιοσυγκρασία των παθιασμένων  Βενεζολάνων, έχουν ξεπεράσει πια το σημείο βρασμού. Ίσως ο μόνος που αισθάνεται παγωμένος, όπως δείχνει η κάθε του κίνηση, είναι πια ο πρόεδρος Μαδούρο. Οι αόρατοι και ορατοί εχθροί δεν αρκούν πια σαν δικαιολογία. Κλίμα τροπικό αλλά ο ιδρώτας κρύος.