Η Ολλανδία συνειδητοποίησε ότι είχε αναλάβει μια μεγαλύτερη ευθύνη πέρα από την ευθύνη της χώρας της, λέει στο Liberal ο καθηγητής Διεθνών και Ευρωπαϊκών Σπουδών Παναγιώτης Ιωακειμίδης ερμηνεύοντας το αποτέλεσμα των Ολλανδικών εκλογών.
Χαρακτηρίζει την νίκη Ρούτε ως μια μεγάλη ανακούφιση για όλη την Ευρώπη που θα επηρεάσει και τις γαλλικές εκλογές, αλλά δεν θεωρεί ότι είναι πλήρης ήττα του εθνολαϊκισμού.
Τονίζει επίσης ότι στο βαθμό που υπήρχε κυνική πολιτική σκοπιμότητα ότι η άνοδος της ακροδεξιάς θα δημιουργούσε πίεση για την επίλυση του ελληνικού προβλήματος, αυτή διαψεύστηκε.
Συνέντευξη στον Βασίλη Γεώργα
-Είχαμε πράγματι νίκη της δημοκρατίας και ήττα της ακροδεξιάς στην Ολλανδία; Ερμηνεύουμε σωστά το αποτέλεσμα κ. καθηγητά;
Το αποτέλεσμα των Ολλανδικών εκλογών είναι μια μεγάλη ανακούφιση για όλη την Ευρώπη. Βεβαίως δεν πρέπει να ερμηνευτούν ως μια πλήρη ήττα του εθνολαϊκισμού. Αλλά πάντως είναι μια ήττα, και αυτό σημαίνει ότι ενδεχομένως υπάρχει μια αντιστροφή της τάσης που ήταν η διαρκής ενίσχυση του εθνολαϊκισμού. Ως εκ τούτου, και ιδιαίτερα ενόψει των γαλλικών εκλογών, νομίζω ότι κάτω από τις τρέχουσες συνθήκες είναι το καλύτερο δυνατό αποτέλεσμα που θα μπορούσαμε να έχουμε. Διότι μέχρι πριν από τρεις εβδομάδες περιμέναμε ότι ο Βιλντερς θα ήταν το πρώτο κόμμα. Επομένως το γεγονός ότι έρχεται δεύτερος με ένα ποσοστό που πέφτει κάτω από το 15%, είναι πολύ σημαντικό.
-Η ακροδεξιά είναι ακόμη εκεί και τροχίζει τα δόντια της όμως…
Είναι ακόμη υπολογίσιμη δύναμη, αυτό δεν αμφισβητείται. Αλλά πάντως το γεγονός ότι θα υπάρξει μια φιλοευρωπαϊκή, λίγο πολύ, κυβέρνηση, ή ακόμη και το γεγονός ότι σημείωσε ιδιαίτερη επιτυχία το κόμμα των Πρασίνων είναι σημαντικό.
-Είναι ένα αποτέλεσμα που θα μπορεί να κατευνάσει τους φόβους μας για επέλαση της Λεπέν στη Γαλλία τον Απρίλιο;
Νομίζω πως μπορεί να συμβάλει σε αυτή την κατεύθυνση. Εάν ο Βίλντερς είχε νικήσει, θα ήταν αέρας στα πανιά της Λεπέν. Δεν θα τη σταματούσε κανείς γιατί η ερμηνεία θα ήταν πως έχει όντως δημιουργηθεί ένα πανευρωπαϊκό ρεύμα προς την κατεύθυνση αυτή και επομένως θα είχε ένα ισχυρό πλεονέκτημα. Αυτή τη στιγμή το γεγονός ότι ανακόπτεται θα έχει πολύ σημαντική ψυχολογική επίπτωση στη Γαλλία, με την έννοια ότι θα συγκρατηθεί και η άνοδος της Λεπέν.
-Τι ήταν αυτό που μέτρησε για τους Ολλανδούς και γύρισαν την πλάτη στην ακροδεξιά;
Η συμμετοχή ήταν εξαιρετικά υψηλή όχι μόνο για τα δεδομένα της Ολλανδίας η οποία δεν διακρίνεται ούτε για τον μεγάλο ενθουσιασμό ούτε για τις μεγάλες εξάρσεις, ούτε για την υψηλή ενασχόληση με την πολιτική, αλλά και ολόκληρης της Ευρώπης. Το γεγονός ότι υπήρξε ένα τόσο μεγάλο ποσοστό συμμετοχής δείχνει ότι κινητοποιήθηκαν δυνάμεις υπό τον φόβο του Βίλντερς, όπως για παράδειγμα μουσουλμάνοι. Αλλά κυρίως συνειδητοποιήθηκε ότι η Ολλανδία αυτή τη στιγμή είχε αναλάβει μια μεγαλύτερη ευθύνη πέρα από την ευθύνη της χώρας της. Μια πανευρωπαϊκή ευθύνη. Και νομίζω ότι αυτό έπαιξε πολύ σημαντικό ρόλο καθώς κινητοποίησε πολίτες του φιλοευρωπαϊκού τόξου. Αυτό μας δείχνει ότι κάτω από ορισμένες προϋποθέσεις η κοινωνία μπορεί να κινητοποιηθεί και να βγάλει στην επιφάνεια εκείνες τις δυνάμεις που μπορούν να σκεφτούν πιο ορθολογικά και πιο περισσότερο φιλοευρωπαϊκά.
-Πως μπορεί να επηρεάσει την δική μας περίπτωση το αποτέλεσμα των Ολλανδικών εκλογών αν πιστέψουμε ότι πράγματι υπήρχαν κρυφές προσδοκίες από μια μερίδα πολιτικών δυνάμεων που είχαν ποντάρει στην άνοδο της ακροδεξιάς με το επιχείρημα ότι θα κερδίζαμε πόντους στην διαπραγμάτευση με τους δανειστές;
Ίσως να υπήρχε μια κρυφή τέτοιου είδους προσδοκία κυνικής πολιτικής σκοπιμότητας, ότι με την άνοδο της ακροδεξιάς θα δημιουργούνταν μια ισχυρότερη πίεση για την επίλυση του ελληνικού προβλήματος. Στο μέτρο που πράγματι υπήρχε αυτή η μακιαβελική προσδοκία, αυτή ευτυχώς διαψεύστηκε γιατί θα θυσίαζε το ευρωπαϊκό και το δημοκρατικό κεκτημένο στο όνομα μιας σκοπιμότητας.
Στο κομμάτι της ισορροπίας δυνάμεων θα έχουμε ουσιαστικά πίσω την κυβέρνηση Ρούτε με αποδυναμωμένη τη θέση του εργατικού κόμματος και του πολύ γνωστού μας Γερούνμ Νταϊζελμπλουμ. Δεν νομίζω ότι θα υπάρξει κάποια αισθητή αλλαγή στη στάση της Ολλανδίας. Θα συνεχίσει να είναι υπέρ της δημοσιονομικής ορθοδοξίας και δεν βλέπω να υπάρχει οποιαδήποτε αξιόλογη επίπτωση σε ό,τι αφορά την διαχείριση του ελληνικού ζητήματος.
Πως ερμηνεύετε τον καταποντισμό των άλλοτε πανίσχυρων εργατικών του Ντάϊζελμπλουμ;
Φαίνεται να λειτουργεί ένα σύνδρομο, στην περίπτωση των εργατικών της Ολλανδίας, που λέει ότι κόμματα σοσιαλδημοκρατικής απόκλισης που συμπράττουν με τις συντηρητικές δυνάμεις, υφίστανται εκλογικές απώλειες. Αυτό το έχουμε παρατηρήσει και αλλού, όπως λ.χ στη Γερμανία όπου πριν την έλευση του άφθαρτου Μάρτιν Σουλτς, το σοσιαλδημοκρατικό κόμμα κατέγραφε απώλειες. Αυτή η δημιουργία ενός consensus μεταξύ σοσιαλδημοκρατικών δυνάμεων και συντηρητικών, ευνοεί τα συντηρητικά κόμματα και λειτουργεί εις βάρος των πρώτων, που σημαίνει ότι κάπου πρέπει να υπάρξει μια περισσότερο συμμετρική ισορροπία καθώς αυτό το consensus που είχε παρατηρηθεί επίσης και στο ευρωπαϊκό κοινοβούλιο, δεν φαίνεται να οδηγεί σε πραγματικές επιλογές στο εκλογικό σώμα.
