Όταν η Αριστερά κατέλαβε το Κέντρο

Όταν η Αριστερά κατέλαβε το Κέντρο

Του Βασίλη Φασούλα*

Ακολουθεί σύντομο πολιτικό κείμενο προβληματισμού, ελπίζω χωρίς ανούσιες αιχμές αλλά διηγηματική δύναμη. Μία ανάλυση πρέπει να αποπειράται να είναι πάντοτε ουσιοκεντρική ώστε να φέρει πρόσημο ειλικρινείας. Η ιδεολογική κατίσχυση της Αριστεράς όχι μόνον εν Ελλάδι αλλά και ευρωπαϊκώς είναι μεγάλο θέμα, μη αναλυόμενο επί λίγων γραμμών. Κατ'' αρχήν σίγουρα υπάρχουν πολλές «Αριστερές» σε μία «Αριστερά», όπως πολλοί άνθρωποι σε μία ομάδα ανθρώπων. Πλην όμως η γενική πολιτική της κατεύθυνση, όπως γνωρίζομε άριστα, φέρει πυκνή δόμηση απαξιών προς το σύγχρονο κοινωνικοπολιτικό και πνευματικό οικοδόμημα της Δύσεως.

Ουσιαστικά η Αριστερά θεωρητικώς εμφανίζει εαυτόν, θρησκειολογικώ τω τρόπω, ως «προοδευτική» και «ουμανιστική», πλην όμως στην πρακτική της μέμφεται λυσσωδώς τα ευεργετήματα του Διαφωτισμού στην σύγχρονη κοινωνία μας. Αμφισβητεί το Κράτος, αμφισβητεί το Έθνος, αμφισβητεί τον Ευρωπαϊκό Φεντεραλισμό, δαιμονολογεί έως δαιμονοποιεί την οικονομική πραγματικότητα και κινητικότητα στις μεταφεουδαλικές κοινωνίες: τον Καπιταλισμό.

Εν τέλει μέμφεται ανοικτά και προκατειλημμένα τον Δυτικό Άνθρωπο και αποθεώνει, άκριτα σχεδόν, οποιονδήποτε μη ευρωπαϊκό πολιτισμό εις βάρος του ευρωπαϊκού. Τέτοιος ζήλος αποδομήσεως δεν συναντάται ούτε στις Ισλαμικές πνευματικές Ελίτ, οι οποίες πλέον με ευέλικτους διανοουμένους όπως ο Αμερικανο-ιρανός Χουσσεήν Νασρ και ο Τούρκος, κορυφαίος σύμβουλος του Ερντογάν, Ιμπραχίμ Καλίν αναζητούν τον «τρίτο δρόμο» του Ισλαμικού Εκσυγχρονισμού.

Σίγουρα στα καθ ημάς, η αριστερή όσμωση του ΠΑΣΟΚ, το οποίο από την δεκαετία του 70 ακόμη φλέρταρε με τον Τροτσκισμό, έφερε την «Αριστερά στην Εξουσία» πολύ γρηγορότερα από ό,τι στην λοιπή Ευρώπη. Το ελληνικό σοσιαλδημοκρατικό κόμμα έγινε ό,τι περίπου σήμερα το Parti de Gauche της Γαλλίας, ιδρυθέν μόλις το 2009.

Μπορεί να ειπωθεί ότι η Ελλάς υπήρξε οδοδείκτης σε πολλά εργαστήρια πολιτικής σκέψεως όσον αφορά την σύγχρονη μαρξιστική διείσδυση στο ευρωπαϊκό γίγνεσθαι, στην σύγχρονη οικονομική σκέψη και κοινωνική κινητικότητα καθώς και στον σύγχρονο εθνισμό. Η σοσιαλδημοκρατία δυστυχώς στον πνευματικό τομέα αντικατεστάθη από τα ιερατεία της Αριστεράς. Συνεπώς το κράτος ήτο ante portas.

Σε έναν καπιταλιστικό κόσμο, τεχνολογικά και παγκοσμιοποιημένα ραγδαία αναπτυσσόμενο , όπου θα έπρεπε οι κύριες πολιτικές δυνάμεις μας να εκλεπτύνουν και να εξειδικεύουν τις διαφορές μεταξύ κοινωνικού φιλελευθερισμού και σοσιαλδημοκρατίας , εμείς βρεθήκαμε προ σοβιετολάγνων συνθημάτων, εκφοράς πολιτικής και διλημμάτων ακόμη και τρόπου διατυπώσεως γλώσσας.

Αλλεπάλληλα «τάγματα» εκτίσθησαν και ακολούθως εξαπελύθησαν στην Κοινωνία από τον Περισσό, ιδίως στα πανεπιστήμια και στην νέα γενιά, ως φορείς και εγγυητές παραδείσων της «αιώνιας νιότης του Κομμουνισμού». Μία ανορθολογική πλήν αποτελεσματικότατη μεθοδολογία «ηττημένου» που θυμίζει σύγχρονη ειρηνική εκδοχή των Ισμαηλιτών Ασασσίνων του Γέροντος του Βουνού. Υπήρξε και ο ίδιος περικυκλωμένος από Σουνίτες και εχθρικά σιιτικά δόγματα, όπως οι κομμουνιστές ήσαν «περικυκλωμένοι από εθνικόφρονες και κεντρώους καπιταλιστές».

Συνεπώς έπρεπε να κτίσει ένα πανίσχυρο φρούριο με δίκτυα, μυθολογία και πιστούς οπαδούς παντού όπως «έπρεπε να κτίσει» και ο Περισσός κατά την συγκρουσιακή του ιδεολογία. Οι περισσότεροι εξ αυτών των «ταγμάτων» κάποια στιγμή «αποκομμουνικοποιήθηκαν» ή έγιναν περισσότερο αποστασιοποιημένοι. Πλήν όμως η σκέψη και η νοοτροπία τους στον πυρήνα της, θαρρώ, φέρει σαφή δείγματα στείρου παλαιομαρξισμού. Και λογικό επακολούθημα αυτού του παλαιομαρξισμού υπήρξε μία αταβιστική απαξία στην παράδοση, στις μνήμες, στην κοινωνική συνέχεια.

Σε αυτήν την επέλαση το Κέντρο, ο λιγότερο «εχθρικός» σε σχέση με την παραδοσιακή Δεξιά χώρος άρα και πιο «ευάλωτος» λειτούργησε συλλεκτικά, εν μέρει αθώα και, όσον αφορά την ηγετική του ομάδα, πολύ φοβούμαι κοντόφθαλμα και ψηφοθηρικά. Φυσικά η εμπειρία της Χούντας έπαιξε κομβικό ρόλο στην «σύγχυση» ιδεών και στην ρομαντική εικόνα των αγώνων της «Αριστεράς» που εν τέλει, για τους Κεντρώους, αντιμετωπίζετο ως ένα ρομαντικό και ψηφοπάροχο παρακολούθημα του Κέντρου.

Ή έτσι οι Κεντρώοι θα ήθελαν να πιστεύουν, γιατί στην πραγματικότητα το Κέντρο κατήντησε διαχειριστικό, κρατικό παρακολούθημα της «πνευματικής και διοικητικής ιντελιγκέντσια» της Αριστεράς. Τα «πιστοποιητικά» όπως και τα «ένσημα» αριστεροφροσύνης απλώς δεν απέκτησαν γραπτό τύπο. Ήσαν όμως εθιμική παράδοση κομματικής, κρατικής και κρατικοδίαιτης ανελίξεως ενός Κεντρώου.

Κάπου εκεί τελείωσε το Κέντρο όπως ιστορικά το γνωρίσαμε και άρχισε η ευφυολογηματική δομή της «Κεντροαριστεράς». Η σύλληψη του Ερνέστο Μπερλινγκουέρ απέδιδε τάχιστα. Η Κοινωνία, η Οικονομία, η Ιστορία, η Πατρίδα άρχισαν να τίθενται σε μεταμαρξιστικά «κυβάκια». Η εξέλιξη αυτή σιγά σιγά θόλωσε την μνήμη του ιστορικού κέντρου.

Οι λόγοι του Γεωργίου Παπανδρέου, του Θεμιστοκλέους Σοφούλη και άλλων ανδρών ακόμη και του Ελευθερίου Βενιζέλου στρογγυλεύθηκαν και εξαλείφθηκαν στα αντικομμουνιστικά τους μέρη. Η Ιστορία άρχισε σιγά σιγά να εμφανίζεται ως ένα ερυθρό συναισθηματικό διήγημα με καλούς αριστερούς, κακούς δεξιούς και επαμφοτερίζοντες κεντρώους. Για να φθάσουμε σήμερα ο κ. Τσίπρας να αναγορεύει εαυτόν … πολιτικό απόγονο του Βενιζέλου!

Πλέον η σημερινή Αριστερά και το σημερινό καθεστηκυία Κεντροαριστερά δεν δύνανται να ποδηγετήσουν εξελίξεις. Οι μεν με την πολωτική μισαλλόδοξη απολιτική τους οι δε με τις αναμνήσεις μιας παλαιάς εποχής καρπερών συγχύσεων.
Η ανάγκη της επανασυστάσεως ενός Προοδευτικού Πατριωτικού κέντρου είναι πιο ζωτική από ποτέ. Χωρίς «Κέντρο» και «Δεξιά» δεν μπορεί να κυβερνηθεί με πραγματιστικούς όρους ο Δυτικός Κόσμος. Προσωπικώς δεν φέρω καμμία αμφιβολία επ ΄αυτού. Ούτε περιστρέφω τα λόγια μου. Φυσικά οι χώροι αυτοί δεν μπορούν να φέρουν τα ιδεολογικά «στεγανά» και συνθηματολογία του παρελθόντος. Νέοι Καιροί Νέα Πολιτική.

Αλλά πρέπει ως «Κέντρο», όπως και ως κάθε άλλος Πολιτικός Χώρος, να έχεις αναγνώσει Ιστορία ώστε να προχωρήσεις. Καθόσον η κατανόηση της δομής της Ιστορίας και της, ανά πάσα στιγμή, θνητότητός σου είναι η ενέργεια της δομήσεως της Ηθικής Δυνάμεώς σου. Και η Ηθική σου Δύναμη σηματοδοτεί την Πολιτική σου Αντοχή.

*Ο Βασίλης Φασούλας είναι δικηγόρος, μέλος του Γ.Σ. της Δημοκρατικής Ευθύνης