Οι «χαρωπά τα δυο μου χέρια τα χτυπώ»

Οι «χαρωπά τα δυο μου χέρια τα χτυπώ»

Του Δημήτρη Καμπουράκη

Την άλλη φορά, τουλάχιστον κάντε το με τον σωστό τρόπο. Αντιγράψτε την μέθοδο που είχε ο Ιωσήφ στα συνέδρια του ΚΚΣΕ. Επειδή κανένας σύνεδρος δεν τολμούσε να σταματήσει πρώτος το χειροκρότημα (μην και χαρακτηριστεί αντεπαναστάτης), ο Στάλιν είχε ορίσει έναν άτυπο υπεύθυνο χειροκροτήματος. Παστρικιές δουλειές, όχι αυτά τα άναρχα που είδαμε προχθές στο υπουργικό σας συμβούλιο.

Σε κείνα τα περιβόητα λοιπόν συνέδρια του ΚΚΣΕ, μέσα σε κλίμα φόβου και θανατηφόρας ίντριγκας, το χειροκρότημα από τους όρθιους συνέδρους (όταν ο Στάλιν έκανε τις εισηγήσεις του ή επανεκλεγόταν), τραβούσε όλο και περισσότερο σε μάκρος. Από τα δύο-τρία λεπτά όταν ανέλαβε γραμματέας, μέσα σε λίγα χρόνια είχε φτάσει στο δεκαπεντάλεπτο και όλο ξέφευγε προς τα πάνω. Κάποια στιγμή, παρά τον απεριόριστο ναρκισσισμό του, άρχισε να το βαριέται και ο ίδιος ο Ιωσήφ.

Σύμφωνα λοιπόν με μετέπειτα μαρτυρίες μελών της Κεντρικής Επιτροπής του ΚΚΣΕ, ο Στάλιν όριζε κάθε φορά κάποιον έμπιστο του για να έχει το άτυπο πρόσταγμα στο χειροκρότημα. Διότι όλοι οι σύνεδροι ήξεραν πότε να πεταχτούν πάνω και ν' αρχίσουν να χτυπούν παλαμάκια, όμως κανένας δεν ήθελε να είναι αυτός που θα σταματούσε πρώτος. Έτσι που όλοι επιτηρούσαν και ρουφιάνευαν τους διπλανούς τους, όποιος θα κατέβαζε πρώτος τα χέρια υπέγραφε την καταδίκη του. Οπότε ο υπεύθυνος χειροκροτήματος ήταν αναγκαίος για να μπει μια τάξη στο σώμα του συνεδρίου, δίχως όμως να διαταραχτεί και το κλίμα προσωπολατρίας που ήταν το σήμα κατατεθέν του καθεστώτος.

Συνήθως αυτή η δουλειά ανατίθετο σε κάποιο μέλος του Πολιτικού Γραφείου που εκείνη την περίοδο είχε την εύνοια του Στάλιν. Ο τίτλος δεν ήταν επίσημος αλλά άτυπος και η χορήγηση της αρμοδιότητας γινόταν γνωστή από στόμα σε στόμα ανάμεσα στους συνέδρους. Η αγωνία όλων λοιπόν, ήταν να έχουν τα μάτια τους στραμμένα στον σωστό άνθρωπο και να κάνουν ακριβώς ό,τι έκανε κι αυτός. Κάθε λανθασμένη πληροφόρηση ή ενέργεια εκείνες τις κρίσιμες ώρες, μπορούσε ν' αποδειχτεί θανάσιμη.

Παραλλήλως, η διάρκεια του χειροκροτήματος που όριζε ο υπεύθυνος, ήταν ένδειξη για τους συνέδρους σε ποια θέματα έδινε μεγαλύτερη σημασία ο Στάλιν κάθε περίοδο. Στα εσωτερικά, στα εξωτερικά, στην οικονομία, στα εσωκομματικά, κλπ. Σε όποιο απ' αυτά τα ζητήματα το χειροκρότημα παρατεινόταν, αυτό ήταν και το ζήτημα αιχμής για κείνη την περίοδο. Εκεί λοιπόν τα μεσαία στελέχη έπρεπε να επικεντρώσουν τις προσπάθειες τους και σ' αυτό το μέτωπο έπρεπε να φυλάνε τα νώτα τους. Οργανωμένα πράγματα, σοφά τακτοποιημένα.

Το λοιπόν, έχοντας υπ' όψη την μακρόχρονη και πολύτιμη αυτή πείρα του κομμουνιστικού κινήματος, μου έκανε αλγεινή εντύπωση η ανοργανωσιά και η ακαταστασία του χειροκροτήματος στο υπουργικό συμβούλιο για τον κατώτατο μισθό. Όταν ο Αλέξης το παίζει Στάλιν (αποφάσισα την αύξηση, είπε επί λέξει) κι όταν οι υπουργοί του αποδέχονται τον ρόλο του χειροκροτητή (ανήκουστο για υπουργικά συμβούλια της ανεπτυγμένης δημοκρατικής δύσης), ήταν απαράδεκτο το τελικό θέαμα να διέπεται από τέτοια αναρχία και τσαπατσουλιά.

Την επόμενη φορά, παρακαλώ να οριστεί κάποιος υπεύθυνος χειροκροτήματος. Ας είναι η Κουντουρά ή ο Πολάκης. Άντε ο Τζανακόπουλος ή κανένας πρώην υπουργός του Γιώργου. Εν ανάγκη ο Τέρενς. Πάντως, δεν επιτρέπεται να ξαναδούμε αυτές τις ερασιτεχνικές εικόνες υπουργών που χειροκροτούν όπως τους καπνίσει, για όση ώρα νομίζει ο καθένας και δίχως την ύπαρξη στοιχειώδους επικού ρυθμού απαραίτητου στις ταξικές μάχες.

Τι είναι αυτά τα πράγματα; Πότε επιτέλους θα γίνουμε μια κανονική Σταλινική χώρα; Για να προσέξουν λιγάκι οι χειροκροτητές… σε υπουργικό συμβούλιο είναι, όχι στο γήπεδο για να κάνουν ότι τους κατέβει, ούτε σε κανένα νηπιαγωγείο που τραγουδούν το «χαρωπά τα δυο μου χέρια τα χτυπώ». Να μην επαναληφθεί παρακαλώ.