Του Κώστα Μήλα
Επειδή πολλοί ίσως το έχουν ξεχάσει, υπενθυμίζω ότι ο ΣΥΡΙΖΑ, ως αντιπολίτευση αλλά και ως κυβέρνηση, μας έλεγε ότι "προχωρά" στην επαναφορά του κατώτατου μισθού από τα 586 Ευρώ στα 751 Ευρώ που ίσχυε το 2009 (ήτοι μία αύξηση 28,1%). Αντί αυτού όμως, ακούμε ότι η Τρόικα επανέρχεται δριμύτερη σε λίγες εβδομάδες επιζητώντας μείωση στον κατώτατο μισθό μήπως και επιταχυνθεί η μείωση της ανεργίας από το σημερινό 24% με 25%. Πρέπει λοιπόν να ενδώσουμε στις πιέσεις της Τρόικα;
Κατ/αρχήν να επισημάνω ότι όταν ο ΣΥΡΙΖΑ μιλούσε (κάτι το οποίο "ξέχασε" τώρα) για αύξηση 28,1% στον κατώτατο μισθό ευρίσκετο "εκτός τόπου και χρόνου" κάτι το οποίο υπονόμευσε την όποια διαπραγματευτική του δυνατότητα.
Από οικονομική άποψη τώρα, ο κατώτατος μισθός επηρεάζεται (α) θετικά από το γενικό επίπεδο μισθών, (β) θετικά από την ανταγωνιστικότητα τιμών και (γ) αρνητικά από το ύψος της ανεργίας σε σχέση με την οικονομική μας ανάπτυξη. Αυτή την στιγμή, πιστεύω ότι ο κατώτατος μισθός είναι σίγουρα συμβατός με τους παραπάνω παράγοντες. Άρα, δεν είναι λογικό να τον μειώσουμε.
Παρά ταύτα, αποτελεί ο κατώτατος μισθός την υπ. αριθμόν 1 απειλή για την ανεργία κάτι το οποίο (δυστυχώς) φαίνεται να υιοθετεί η Τρόικα;
Για να απαντήσω σε αυτό το ζωτικό ερώτημα, «τρέχω» ένα υπόδειγμα VAR (Vector Auto Regression), το οποίο αποτιμά την επίδραση στην ανεργία των εξής μεταβλητών: (α) 10ετές spread, ως μέτρο επενδυτικής αβεβαιότητας (με αυξητική επίδραση), (β) επενδύσεις ως ποσοστό του ΑΕΠ (με αρνητική επίδραση), και (γ) απόκλιση του κατώτατου μισθού από τις πραγματικές δυνατότητες της οικονομίας (σε σχέση δηλαδή με το γενικό επίπεδο μισθών, την ανταγωνιστικότητα τιμών και την ανεργία) με αυξητική επίδραση.
Σε ορίζοντα τετραετίας τώρα (εάν και εφόσον η συγκυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ «φτάσει» εκεί!), η αποτίμηση μου οδηγεί στα ακόλουθα συμπεράσματα:
1. Η πλειοψηφία, ήτοι 55% των μεταβολών της ανεργίας, καθορίζεται από το spread.
2. 32% των μεταβολών της ανεργίας καθορίζεται από το προϋπάρχον επίπεδο ανεργίας (πράγματι, δεν μπορείς να έχεις ανεργία σήμερα 24% και αύριο μόνο το μισό αυτής!).
3. 12% των μεταβολών της ανεργίας επηρεάζεται από τις επενδύσεις.
4. Μόνο 1% των μεταβολών της ανεργίας επηρεάζεται από το πόσο αποκλίνει ο κατώτατος μισθός από τις πραγματικές δυνατότητες της οικονομίας.
Άρα, μια αυθαίρετη μείωση του κατώτατου μισθού ΔΕΝ θα ωφελήσει σε επίπεδο ανεργίας (άσε που θα..."εξαγριώσει" τα εργατικά σωματεία!).
Με άλλα λόγια, προτεραιότητα θα πρέπει να δώσουν οι υπουργοί (α) στην δημιουργία κλίματος εμπιστοσύνης το οποίο θα ρίξει το spread αλλά και (β) στην άμεση "παύση" της αριστερής ρητορείας η οποία υπονομεύει τις (όποιες) ιδιωτικές επενδύσεις. Μόνο έτσι θα "ρίξουμε" την ανεργία, όχι με περαιτέρω μείωση του κατώτατου μισθού!
*Ο κ. Κώστας Μήλας είναι Καθηγητής και Πρόεδρος του Ερευνητικού Τομέα στο Τμήμα Οικονομικών, Χρηματοοικονομικών και Λογιστικής, University of Liverpool
