Ο τίμιος Τζόνσον: Η τρίτη και καλύτερη επιλογή των ΗΠΑ

Ο τίμιος Τζόνσον: Η τρίτη και καλύτερη επιλογή των ΗΠΑ

Του Αλέξανδρου Σκούρα

Οι Ηνωμένες Πολιτείες έχουν μία ισχυρή, προεδρική, δικομματική δημοκρατία. Στο παρελθόν όσοι επίδοξοι πρόεδροι προσπάθησαν να σπάσουν τον δικομματισμό, απέτυχαν παταγωδώς. Μπορεί το 2016 να είναι διαφορετικό; Κατά πάσα πιθανότητα όχι. Όμως, αν ήταν κάποια χρονιά δόκιμη για κάτι τέτοιο, σίγουρα θα ήταν η φετινή.

Το μοναδικό κόμμα που θα βρίσκεται στις κάλπες όλων των πολιτειών, πέραν των δημοκρατικών και των ρεπουμπλικάνων, είναι το Φιλελεύθερο (ή Ελευθεριακό) κόμμα. Αυτό σημαίνει πως έστω και θεωρητικά, οι φιλελεύθεροι έχουν κάποιες, σχεδόν μηδαμινές, πιθανότητες  να κερδίσουν την προεδρία.

Ο υποψήφιος πρόεδρος των φιλελευθέρων, Γκάρι Τζόνσον, είναι ένας διαφορετικού τύπου πολιτικός. Πριν γίνει πολιτικός ήταν αυτοδημιούργητος επιχειρηματίας. Ως φοιτητής, πήγαινε πόρτα-πόρτα στα σπίτια της γειτονιάς και πρόσφερε τις υπηρεσίες του ως μάστορας προκειμένου να πληρώσει τα δίδακτρα του πανεπιστημίου του. Η επιτυχία του ως μάστορα τον ώθησε στο να ανοίξει την πρώτη του επιχείρηση το 1976 η οποία μέσα σε 20 χρόνια είχε αποκτήσει αξία πολλών εκατομμυρίων και περισσότερους από χίλιους υπαλλήλους.

Η ενασχόλησή του με την πολιτική ήρθε το 1994 όταν και εκλέχθηκε κυβερνήτης του Νέου Μεξικού. Παρά το γεγονός ότι η πολιτεία του ήταν παραδοσιακά υπέρ των δημοκρατικών, ο Τζόνσον κέρδισε ως ρεπουμπλικάνος. Τέσσερα χρόνια μετά, επανεκλέχθηκε και ολοκλήρωσε με μεγάλη επιτυχία τις δύο θητείες που του επέτρεπε το Σύνταγμα της πολιτείας του.

Ως κυβερνήτης, ο Τζόνσον έβαζε βέτο σε οποιαδήποτε νομοθεσία επέκτεινε το μέγεθος ή τον ρόλο του κράτους στην ατομική ζωή των πολιτών. Μείωσε τις δαπάνες της πολιτειακής κυβέρνησης σε άνευ προηγουμένου επίπεδα και κατάργησε προγράμματα που σπαταλούσαν το δημόσιο χρήμα. Πέρα από την «μνημονιακή» πολιτική που εφάρμοσε ως κυβερνήτης, ο Τζόνσον ήταν και από τους πρώτους εκλεγμένους άρχοντες των Η.Π.Α. που μίλησε ανοιχτά υπέρ του γκέι γάμου και της αποποινικοποίησης των ναρκωτικών και ιδιαίτερα της μαριχουάνας. Παρά τις δραστικές μειώσεις δαπανών, ο Τζόνσον έφτιαξε μεγάλα έργα υποδομών, βελτίωσε τις επιδόσεις των σχολείων της πολιτείας του και παρέδωσε στον διάδοχό του αποθεματικά ταμείων αξίας ενός δις δολαρίων. Μετά την ενεργό πολιτική, ο Τζόνσον επέστρεψε στις επιχειρήσεις όπου και ίδρυσε την εταιρία Cannabis Sativa Inc. η οποία παρέχει προϊόντα κάνναβης.

(Φωτ. Ο Gary Johnson σε συνέντευξη που παραχώρησε στο MSNBC στις 12 Αυγούστου 2016. Photo by Alex Wong/Getty Images/Ideal Image)

Σε αντίθεση με αρκετούς πολιτικούς, ο Τζόνσον παραδέχεται ανοιχτά το γεγονός πως απολαμβάνει τη μαριχουάνα αλλά έχει υποσχεθεί πως κατά τη διάρκεια της εκστρατείας ή της τυχούσας προεδρίας του, θα απέχει από το «άθλημα.» Κατά την άκρως επιτυχημένη θητεία του, ο Τζόνσον απέκτησε το προσωνύμιο «Κυβερνήτης του Βέτο». Φέτος όμως, μερίδα του τύπου του έχει δώσει ένα διαφορετικό: Ο Τίμιος Τζόνσον. Αιτία για αυτό το ιδιαίτερα κολακευτικό προσωνύμιο είναι η ειλικρίνεια με την οποία αντιμετωπίζει τον τύπο και τους πολίτες. Ο υποψήφιος πρόεδρος των Φιλελευθέρων έχει «ξεστομίσει» εκφράσεις που σπανίζουν στην αμερικανική πολιτική, όπως «μπορεί να κάνω και λάθος» και «δεν γνωρίζω την απάντηση». Πριν λίγες μέρες, έτυχε του χλευασμού της κοινής γνώμης και της κατακραυγής της κοινής γνώμης (σε μεγάλο βαθμό δικαιολογημένα) επειδή σε ζωντανή εκπομπή ρωτήθηκε για την κατάσταση στο Αλέπο της Συρίας και δεν γνώριζε καν το όνομα της πόλης. Όμως, αντί να υπεραμυνθεί της άγνοιάς του εφευρίσκοντας δικαιολογίες, όπως επανειλημμένως έχουν κάνει οι αντίπαλοί του, ο τίμιος Τζόνσον είπε ότι ενώ κόλλησε και δεν θυμόταν το όνομα της πόλης – που ήταν απαράδεκτο κατά τη γνώμη του, η εξωτερική πολιτική που προτείνει στη Συρία αποδεικνύει ότι και βαθιά γνώση της κατάστασης έχει και περισσότερο φιλειρηνιστής είναι από τους αντιπάλους του.

Στο πλευρό του Τζόνσον, ως υποψήφιος αντιπρόεδρος, βρίσκεται ένας ακόμη πολύ επιτυχημένος τ. Ρεπουμπλικανός Κυβερνήτης που εκλεγόταν σε δημοκρατική πολιτεία, ο Μπιλ Γουέλντ από τη Μασαχουσέτη. Ο Γουέλντ υπηρέτησε και αυτός δύο θητείες στο υψηλότερο πολιτειακό αξίωμα και ακολούθησε παρόμοια συνταγή. Μείωσε δαπάνες και φόρους, βελτίωσε τις παρεχόμενες υπηρεσίες και προασπίστηκε τα κοινωνικά δικαιώματα των μειονοτήτων. Όταν δημοσιογράφοι τον ρωτούν σχετικά με την πλατφόρμα των φιλελευθέρων, συνήθως απαντά πως θέλει «το κράτος έξω από το πορτοφόλι μας και μακρυά από την κρεβατοκάμαρά μας». Αυτή είναι η ουσία του φιλελευθερισμού κατά τον Γουέλντ και αυτό προσπαθεί να πετύχει μέσω της υποψηφιότητάς του.

Στην Αμερική αυτές τις μέρες επικρατεί σύγχυση, φόβος και τοξικό πολιτικό κλίμα. Από τη μία πλευρά, ο Ντόναλντ Τράμπ με τις αλλοπρόσαλλες δηλώσεις του που συνεχώς κινούνται μεταξύ μισαλλοδοξίας, ρατσισμού, σεξισμού και άγνοιας. Από την άλλη, η Χίλαρι Κλίντον με το γεμάτο σκάνδαλα παρελθόν, την παραφιλολογία σχετικά με την υγεία της, την φημολογούμενη ειδική μεταχείριση  που παρείχε σε χορηγούς του ιδρύματος του συζύγου της και τις συνεχείς ενδείξεις παραπλάνησης του τύπου, της κοινής γνώμης και της πολιτείας. Μέσα σε αυτό το κλίμα, είναι λογικό πως ένα περιθωριακό κόμμα όπως αυτό των Φιλελευθέρων, βρίσκεται σε πάρα πολύ υψηλά ποσοστά. Σύμφωνα με τις τελευταίες δημοσκοπήσεις, ο Γκάρι Τζόνσον βρίσκεται ανάμεσα στο 9-13% ενώ για να συμμετάσχει στο πρώτο τηλεοπτικό ντιμπέιτ πρέπει να έχει μέσο όρο το 15%. Η αδυναμία του αμερικανικού πολιτικού συστήματος και η αντιδημοκρατικότητα των όρων συμμετοχής στα προεδρικά ντιμπέιτ είναι πλέον μέρος της ημερήσιας διάταξης.

Ανεξαρτήτως πολιτικών προτιμήσεων, η συμμετοχή του τρίτου κόμματος στα ντιμπέιτ θα ήταν ιδιαίτερα χρήσιμη για την Αμερική τη δεδομένη στιγμή. Ας ελπίσουμε ότι ο τίμιος Τζόνσον θα έχει την ευκαιρία να αντιπαρατεθεί με τους δύο πιο ευάλωτους υποψηφίους των κυρίαρχων κομμάτων της τελευταίας 20ετίας.

* Ο Αλέξανδρος Σκούρας είναι μέλος του Δ.Σ. του ΚΕΦίΜ – Μάρκος Δραγούμης και Αναπ. Διευθυντής Διεθνών Σχέσεων του Atlas Network της Ουάσινγκτον.