Να μη γίνουμε η χώρα του «σιγά καημένε, και τι έκανε;»

Να μη γίνουμε η χώρα του «σιγά καημένε, και τι έκανε;»

Του Γιώργου Κώτσηρα*

Με αφορμή την κοινωνική επικαιρότητα του τελευταίου διαστήματος (Ολυμπιακοί Αγώνες και επιτυχίες Ελλήνων αθλητών, πανελλήνιες εξετάσεις, επιτυχόντες και μη), παρατήρησα για ακόμη μια φορά την καλλιέργεια και δημιουργία του ίδιου νοσηρού κλίματος και φαινομένου, το οποίο όλο και συχνότερα παρατηρείται στην χώρα μας τα τελευταία χρόνια. Την παντελή έλλειψη επιδοκιμασίας του οιουδήποτε. Την παντελή έλλειψη επιβράβευσης της οποιασδήποτε μικρής ή μεγάλης επιτυχίας. Την παντελή έλλειψη σεβασμού στην προσπάθεια, στην επιτυχία, στον πανηγυρισμό. Σε όλα κυριαρχεί σε μεγάλο βαθμό ένα «σιγά καημένε..», ένα «έλα μωρέ, και τι έκανε;», «αν διάβαζα/προπονούμουν/ντοπαριζόμουν/σπούδαζα και εγω τα ίδια θα έκανα..». Λείπει, δυστυχώς, η «καλή κουβέντα». Συνδυάζεται, δυστυχώς, με μια κακομοιριά, μια μιζέρια, μια δεύτερη σκέψη, μια ατελή χαρά, μια συνωμοσιολογία. Γιατί;

Μέσα στην κρίση χάσαμε τους εαυτούς μας. Βγήκαν στην επιφάνεια τα πιο άσχημα ένστικτά μας. Χάθηκε ο καλός λόγος. Ένα «μπράβο που έκανες το ένα από τα δύο, θα κάνουμε μαζί και το άλλο». Μόνιμα θα φωνάζουμε γιατί δεν έκανε το άλλο, χωρίς να πούμε για το ένα που έκανε. Όταν σε αντικειμενικές επιτυχίες βλέπεις αυτή τη ζηλοφθονία, αυτή την υποτίμηση, αυτόν τον ωχαδερφισμό και αυτή τη μιζέρια, σε ποια κοινωνική ανάταξη μπορείς να πιστεύεις στα δύσκολα και τα σύνθετα; Μας συνεπήρε η οικονομική κρίση και ξεχάσαμε τη στοιχειώδη κοινωνική συμπεριφορά. Για να επιβραβευτείς από τον όχλο πρέπει, πλέον, να δηλώσεις ότι πρέπει να κάψεις, αποκεφαλίσεις, κρεμάσεις κάποιον.

Δεν θα μας βγάλει πουθενά αυτή η νοσηρή νοοτροπία. Όταν έρθει η ώρα να θέλουμε και εμείς μια στοιχειώδη επιβράβευση της δουλειάς μας, της προσπάθειάς μας, της αγωνίας μας, δεν θα βρεθεί κανείς να την απευθύνει. «Σιγά μωρέ» θα πουν και σε σένα, όσο και αν προσπάθησες.

Όταν μάλιστα αυτή η λογική της ισοπέδωσης, του «χύμα», του «όλοι είναι έτσι και όλοι γιουβέτσι», καλλιεργείται από ανθρώπους που κατέχουν κυβερνητικές θέσεις ευθύνης, το φαινόμενο λαμβάνει ακόμη πιο ανησυχητικές διαστάσεις. Δεν είναι κακό, κύριοι, να πετύχει κάποιος. Δεν είναι κακό να χαρεί. Δεν είναι κακό να συγκινηθεί. Δεν είναι κακό να είναι περήφανος για τις προσπάθειές του. Δεν είναι κακό ακόμα και να εκφράσει το παράπονό του. Είναι υγιές να θέλουμε να βλέπουμε πρόοδο, είναι υγιές τα νέα παιδιά να έχουν πρότυπα επιτυχίας. Μην γίνουμε κανίβαλοι ρε παιδιά!

* Ο κ. Γιώργος Κώτσηρας είναι δικηγόρος, Δρ Νομικής Σχολής Πανεπιστημίου Αθηνών.