Μία χώρα, δύο συστήματα

Τις τελευταίες μέρες η Κίνα έχει εντείνει την απόπειρα ελέγχου του Χονγκ Κονγκ παραβιάζοντας ουσιαστικά το δόγμα «μία χώρα, δύο συστήματα» που συνυπέγραψε με το Ηνωμένο Βασίλειο το 1997, όταν και το Χονγκ Κονγκ επέστρεψε στην Κίνα. 

Ένα συνηθισμένο παράδειγμα των υπερασπιστών της φιλελεύθερης δημοκρατίας έναντι του ολοκληρωτισμού είναι η σύγκριση μεταξύ Βόρειας και Νότιας Κορέας. Όμως, η περίπτωση του Χονγκ Κονγκ είναι εξίσου ενδιαφέρουσα. Όπως αναφέρει και ανοιχτή επιστολή που συνυπογράφει το ΚΕΦίΜ ως μέλος του Economic Freedom Network, το Χονγκ Κονγκ μετά το τέλος του Β' Παγκοσμίου πολέμου ήταν σχεδόν κατεστραμμένο. Όμως, τις επόμενες δεκαετίες υιοθέτησε δυτικούς θεσμούς και κατάφερε ένα ανεπανάληπτο οικονομικό θαύμα. 

Το μικρό κρατίδιο κατάφερε το μεγάλο θαύμα του υιοθετώντας πολιτικές που το έκαναν την πιο φιλελεύθερη οικονομία στον κόσμο. Το 1950 το κατά κεφαλήν ΑΕΠ ήταν περίπου στα ύψη του παγκόσμιου μέσου όρου. Το 2018 το κατά κεφαλήν ΑΕΠ ήταν τετραπλάσιο του παγκόσμιου μέσου όρου. Αντίστοιχα, το 1961 το Χονγκ Κονγκ είχε κατά κεφαλήν εισόδημα ίσο με το ένα τρίτο των χωρών του ΟΟΣΑ. Πλέον έχει φτάσει το μέσο όρο των ανεπτυγμένων χωρών. Σε σχέση δε με την Κίνα, το Χονγκ Κονγκ έχει πενταπλάσιο κατά κεφαλήν εισόδημα.

Αντίστοιχα και στις πολιτικές ελευθερίες, το Χονγκ Κονγκ απολάμβανε τις ευλογίες ενός ισχυρού κράτους δικαίου. Η ελευθερία του τύπου καθώς και οι θρησκευτικές, πολιτικές, και κοινωνικές ελευθερίες που απολαμβάνουν οι κάτοικοί του είναι αντίστοιχες με αυτές που απολαμβάνουν οι πολίτες των αναπτυγμένων δυτικών χωρών. Μάλιστα ο Δείκτης Ανθρώπινης Ελευθερίας του Cato Institute κατατάσσει το μικρό κρατίδιο στην 3η θέση παγκοσμίως σε ότι αφορά το σύνολο των ανθρωπίνων ελευθεριών. 

Στον αντίποδα, το κινεζικό μοντέλο βασίζεται στην καταπίεση της κοινωνικής και τον κεντρικό σχεδιασμό της οικονομικής δραστηριότητας. Για αυτόν ακριβώς το λόγο έχει τεράστια σημασία η διατήρηση του μοντέλου «μία χώρα, δύο συστήματα» ώστε οι πολίτες του Χονγκ Κονγκ να μπορούν να απολαύσουν τα οφέλη του συστήματός τους για τουλάχιστον 27 χρόνια ακόμα - όπως προβλέπεται από τη διμερή συμφωνία Κίνας και Ηνωμένου Βασιλείου. 

Δυστυχώς, από τις 28 Μαΐου η Κίνα συλλαμβάνει κατά κόρον πολιτικούς αντιπάλους και αντιφρονούντες ενώ το κινεζικό κογκρέσο επέβαλε στο Χονγκ Κονγκ νομοθεσία που καταπατά βάναυσα τις ατομικές ελευθερίες των πολιτών του και παραβιάζει το σύνταγμά του παρακάμπτοντας το νομοθετικό συμβούλιο του Χονγκ Κονγκ που κανονικά ασκεί τη νομοθετική εξουσία στην περιοχή.

Με το νέο status-quo που θα φέρει η νομοθετική παρέμβαση της Κίνας στο Χονγκ Κονγκ, ουσιαστικά ενδέχεται να καταλυθεί η πρόσφορη προς την ελευθερία θεσμική οργάνωση που επέτρεψε στο μικρό κρατίδιο να αναπτυχθεί και να ευημερήσει και να αντικατασταθεί με την πλήρη κυριαρχία του Κομμουνιστικού Κόμματος της Κίνας. Μία τέτοια εξέλιξη σίγουρα θα πρέπει να ευαισθητοποιήσει όλες τις δυτικές κυβερνήσεις και να προκαλέσει τρόμο στη συνείδηση κάθε φιλελεύθερου πολίτη.