Μια αθόρυβη, ηχηρή νίκη

Στα πολύ ψιλά πέρασε, τουλάχιστον στην Ελλάδα, ο τερματισμός της κράτησης ασυνόδευτων ανηλίκων προσφύγων και μεταναστών σε κρατητήρια. Όπως ανακοινώθηκε στις 18 Νοεμβρίου από τον αρμόδιο Υπουργό Μετανάστευσης και Ασύλου κ. Μηταράκη, πλέον κανένας ασυνόδευτος ανήλικος δεν θα βρίσκεται στα κρατητήρια καθώς έχουν διασφαλιστεί πιο ανθρώπινες δομές φιλοξενίας. Παράλληλα, την επόμενη εβδομάδα σε νομοσχέδιο του Υπουργείου Προστασίας του Πολίτη θα ψηφιστούν οι διατάξεις που καταργούν και επίσημα τη λεγόμενη “προστατευτική φύλαξη” στο πλαίσιο ενός νέου επιχειρησιακού μηχανισμού για τον εντοπισμό των παιδιών αυτών και τη στέγασή τους σε δομές επείγουσας φιλοξενίας.

Πρόκειται για μια μεγάλη ανθρωπιστική επιτυχία την οποία πιστώνεται πρωτίστως η Ειδική Γραμματέας Προστασίας Ασυνόδευτων Ανηλίκων Ειρήνη Αγαπηδάκη, ο αρμόδιος Υπουργός Νότης Μηταράκης, και η σημερινή κυβέρνηση ευρύτερα.

Παρ’ όλα αυτά μια περίεργη σιωπή κάλυψε αυτή την θετική είδηση στη χώρα μας, μολονότι ξένοι φορείς, όπως το Συμβούλιο της Ευρώπης και το Human Rights Watch, γράφουν διθυράμβους στο εξωτερικό.

Από πλευράς της αντιπολίτευσης αυτό είναι ίσως κατανοητό. Η προηγούμενη κυβέρνηση δεν κατάφερε κατά την πολυετή της θητεία να πετύχει αυτό το αποτέλεσμα, παρά την διακηρυκτικά ανθρωπιστική στάση της απέναντι στο προσφυγικό/μεταναστευτικό ζήτημα. Με νωπές ακόμη τις αναμνήσεις από τη διαχείρισή της στο πρόβλημα, είναι εύλογο να μη θέλει να πει πολλά.

Λιγότερο κατανοητή είναι η εξίσου σιωπηρή στάση των ελληνικών φορέων για τους μετανάστες και τα ανθρώπινα δικαιώματα. Βεβαίως, η μεγάλη πλειονότητα των μελών τους ανήκουν μάλλον στην αριστερά - κι ως προς αυτό οι φιλελεύθεροι έχουμε τις δικές μας ευθύνες - αλλά πάλι, μια τέτοια θετική εξέλιξη θα πίστευε κανείς ότι υπερβαίνει τις στενές ιδεολογικές περιχαρακώσεις.

Ακόμη λιγότερο κατανοητή είναι η στάση της κυβερνώσας πλειοψηφίας που δεν πανηγυρίζει, όπως δικαιούται γι’ αυτή τη νίκη - μια νίκη που αν μη τι άλλο αποδεικνύει πως η σημερινή κυβέρνηση είναι αποτελεσματικότερη σε ένα πεδίο που ευρέως θεωρείται ότι ανήκει προνομιακά στους πολιτικούς της αντιπάλους. Μια πιθανή εξήγηση γι’ αυτό είναι πως η κυβερνώσα παράταξη προσπαθεί έτσι να εξισορροπήσει τις διάφορες τάσεις στο εσωτερικό της, και ιδίως να μην προκαλέσει εκείνους που ζητούν μια πιο σκληρή στάση απέναντι στο μεταναστευτικό.

Ακόμη κι έτσι όμως, οι συνθήκες φιλοξενίας ανήλικων παιδιών είναι ένα πολύ πολύ διαφορετικό θέμα από τη συνολική πολιτική μετανάστευσης. Ακόμη και ο πιο αυστηρός υποστηρικτής των απολύτως κλειστών συνόρων, θα περίμενε κανείς ότι θα χαιρόταν που αυτά τα παιδιά που με τον ένα ή τον άλλο τρόπο βρέθηκαν στη χώρα μας, δεν θα βρίσκονται πλέον στα κρατητήρια, παρέα με ποινικούς εγκληματίες. 

Αν πάλι στην κυβέρνηση πιστεύουν ότι υπάρχουν μεταξύ των υποστηρικτών τους και εκείνοι που θέλουν τα παιδιά πίσω από τις μπάρες των κρατητηρίων, θα πρέπει σοβαρά να αναρωτηθούν αν όντως αυτούς τους ανθρώπους τους θέλουν μαζί τους, και αν τις απόψεις αυτές θέλουν όντως να τις σταθμίζουν έστω και στη χάραξη της επικοινωνιακής τους στρατηγικής.

Είναι κρίμα να μη μαθαίνουμε και να μην πανηγυρίζουμε ως κοινωνία αυτή τη νίκη που πέτυχε η κυβέρνηση. Είναι κρίμα, στο βαθμό που αυτό συμβαίνει, κάποιοι να κλείνουν το μάτι σε ανθρώπους που πριν και πέρα από ιδεολογικές τοποθετήσεις είναι απλώς, με μία λέξη, απάνθρωποι.