Του Παναγιώτη Νταή*
Μεταξύ ανικανότητας και κουτοπονηριάς, κινούνται οι δύο «…εμβληματικές» παρεμβάσεις της Κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑΝΕΛ – οι οποίες συμπεριλαμβάνονταν και στις δεσμεύσεις της χώρας – προκειμένου να κλείσουν οι αξιολογήσεις και να ολοκληρωθεί το γ΄ πρόγραμμα στήριξης. Πρόκειται για την αξιολόγηση των δημοσίων υπαλλήλων και για την διενέργεια αξιοκρατικών διαδικασιών επιλογής διοικητικών γραμματέων και προϊσταμένων Γενικών Διευθύνσεων, Διευθύνσεων και Τμημάτων στη δημόσια διοίκηση.
Κατ΄ αρχήν για την αξιολόγηση: Τα τελευταία δύο χρόνια διενεργήθηκε η διαδικασία με την εφαρμογή του παλαιού συστήματος, δηλαδή της αξιολόγησης ορισμένων γενικών και εντελώς τυπικών χαρακτηριστικών των υπαλλήλων, χωρίς καμία σύνδεση με την απόδοσή τους και την πραγματική τους ικανότητα.
Τυπικά δηλαδή, η υποχρέωση που είχε αναλάβει η χώρα ολοκληρώθηκε. Ουσιαστικά βέβαια χάθηκε ακόμη μια ευκαιρία για την διενέργεια μιας πραγματικής αξιολόγησης της απόδοσης των δημοσίων υπαλλήλων, παρά την ύπαρξη συναινετικού πολιτικού κλίματος, αλλά και την απουσία έντονων συνδικαλιστικών παρεμβάσεων, κάτι που φυσικά δεν ίσχυε σε ανάλογες προσπάθειες στο παρελθόν.
Προκαλεί όμως αρνητική εντύπωση η στάση των θεσμών, που δέχθηκαν την διενεργηθείσα διαδικασία, ως μια κανονική αξιολόγηση, κάνοντας για μια ακόμη φορά «τα στραβά μάτια» και επιδεικνύοντας μια τουλάχιστον περίεργη ανοχή απέναντι στις κυβερνητικές πρακτικές, γεγονός το οποίο δεν συνέβαινε για τις Κυβερνήσεις της περιόδου 2010 – 2014.
Η δεύτερη …καινοτόμος παρέμβαση είναι η αξιοκρατική και αντικειμενική επιλογή διοικητικών γραμματέων και προϊσταμένων Γενικών Διευθύνσεων, Διευθύνσεων και Τμημάτων. Εδώ τα πράγματα είναι σαφώς χειρότερα.
Το κακό ξεκίνησε με τις «φωτογραφικές» προκηρύξεις για τις θέσεις των διοικητικών γραμματέων, προκειμένου να τις καταλάβουν οι νυν κομματικοί γενικοί γραμματείς των υπουργείων. Μετά από την κατακραυγή που ανέκυψε στο εσωτερικό, αναγκάστηκαν οι θεσμοί να παρέμβουν, ώστε να αποκατασταθεί η στοιχειώδης νομιμότητα και κανονικότητα.
Από εκεί και πέρα βέβαια, άρχισε το γνωστό …κρυφτούλι της Κυβέρνησης. Αργοπορία στην επανέκδοση των προκηρύξεων και κωλυσιεργία στην διενέργεια των διαδικασιών, με αποτέλεσμα να μην έχει ολοκληρωθεί ούτε μια επιλογή. Αποκορύφωμα βέβαια της πρωτοφανούς αγνόησης και καταστρατήγησης των νόμων που η ίδια ψηφίζει είναι το γεγονός ότι όταν τίθεται θέμα αντικατάστασης κάποιου γενικού γραμματέα που παραιτείται ή αποχωρεί, δεν εφαρμόζεται ο νόμος περί επιλογής μέσω του Μητρώου Στελεχών, αλλά διορίζονται «κομματικοί εγκάθετοι» για να συνεχίσουν προφανώς το έργο των προηγούμενων εγκάθετων. Αλήθεια, έχουν συνειδητοποιήσει ότι με την τακτική αυτή … στρώνουν το χαλί σε όποιον θέλει να αμφισβητήσει αποφάσεις υπογεγραμμένες από γενικό γραμματέα, που τοποθετείται κατά παράβαση νόμου, «τινάζοντας στον αέρα» την όποια ομαλή λειτουργία του κράτους μπορεί να εννοηθεί με Κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑΝΕΛ;
Αλλά και στον τομέα της επιλογής των προϊσταμένων θέσεων ευθύνης, η κατάσταση δεν είναι καλύτερη. Αργόσυρτες διαδικασίες που διαρκούν ένα και πλέον έτος, χωρίς να έχει ολοκληρωθεί ακόμη η επιλογή των λίγων θέσεων Γενικών Διευθυντών στα Υπουργεία μόνο (για Ο.Τ.Α. και Ν.Π.Δ.Δ. ούτε λόγος βέβαια). Ίδιοι …χαλαροί ρυθμοί στις διαδικασίες επιλογών Διευθυντών (δεν έχει καταλήξει καμία ακόμη) ενώ η έναρξη της επιλογής Τμηματαρχών αποτελεί «όνειρο θερινής νυκτός».
Και σε όλα αυτά προσθέστε ότι στις διαδικασίες επιλογής συμμετέχει (με βαρύνουσα γνώμη) ο κομματικός γενικός γραμματέας, οι άρτι επιλεγέντες γενικοί διευθυντές, οι οποίοι χρωστούν την επιλογή τους κυρίως στις παρεμβάσεις του γενικού γραμματέα (με ελάχιστες φωτεινές εξαιρέσεις που απλώς επιβεβαιώνουν τον κανόνα), καθώς και σύμβουλοι του Α.Σ.Ε.Π. συνήθως διορισμένοι από το 2015 και μετά (με ότι και αν σημαίνει αυτό).
Αυτή η εικόνα δυστυχώς εμφανίζεται σε όλα σχεδόν τα πεδία της κυβερνητικής δράσης: ανικανότητα, κουτοπονηριά, άρνηση ενασχόλησης με σημαντικά και ουσιώδη θέματα, επικέντρωση στην διεκπεραίωση των πάσης φύσεως ρουσφετιών και διευκολύνσεων προς «ημετέρους», κατάληψη των θέσεων ευθύνης από τα ..δικά τους παιδιά κ.α. Και όσο βαδίζουμε προς τις εκλογές, τα φαινόμενα αυτά θα οξύνονται, με αποτέλεσμα την παράδοση ενός κυριολεκτικά πλέον διαλυμένου κρατικού μηχανισμού, στη επόμενη Κυβέρνηση, ως στοιχείο – ίσως – υπονόμευσης της θητείας της.
*Ο κ. Παναγιώτης Νταής είναι στέλεχος του τομέα Δημόσιας Διοίκησης του Κινήματος Αλλαγής.
