Μελαγχολήστε ελεύθερα

Μελαγχολήστε ελεύθερα

Της Εύας Σταμου

Το να περάσουμε όμορφα Χριστούγεννα, να είμαστε ευδιάθετοι, αισιόδοξοι, γενναιόδωροι, ή διασκεδαστικοί οικοδεσπότες, μοιάζει να είναι το ιδεώδες σενάριο για τους περισσότερους τις μέρες των γιορτών. Η αλήθεια όμως είναι ότι δεν γίνεται κάποιος χαρούμενος και δοτικός με συνταγή, αν τις υπόλοιπες μέρες του χρόνου η ψυχική υγεία του δεν είναι σε καλή κατάσταση ή αν νιώθει εντελώς απογοητευμένος από τη ζωή του. 

Η πίεση που δημιουργείται κατά τη διάρκεια των Χριστουγέννων βυθίζει αρκετούς σε μελαγχολία ακριβώς την εποχή του χρόνου που θεωρούμε ότι οφείλουμε να απολαύσουμε το οικογενειακό και φιλικό περιβάλλον μας και να καταστρώσουμε σχέδια για το μέλλον.

Αν σε αυτή την πίεση προσθέσει κανείς και τις δυσκολίες που μπορεί να προκύψουν οποιαδήποτε στιγμή, ή που βρίσκονται ήδη σε εξέλιξη κατά την περίοδο των εορτών -μια σοβαρή ασθένεια, μια ξαφνική απώλεια ενός αγαπημένου προσώπου, οικονομικά προβλήματα, ένας χωρισμός-, γεγονότα τα οποία δεν είμαστε όλοι στον ίδιο βαθμό προετοιμασμένοι να αντιμετωπίσουμε, κατανοεί ότι για ορισμένους αντί για περίοδος ευημερίας μπορεί οι γιορτές να γίνουν ημέρες ψυχικής ή φυσικής ταλαιπωρίας.

Η καλή ψυχική υγεία δεν είναι κάτι αμετάβλητο. Η θλίψη των Χριστουγέννων επηρεάζει κάποιες φορές και τους πιο αισιόδοξους από εμάς. Αν τα ψυχικά μας προβλήματα είναι σοβαρότερα από μια αίσθηση μοναξιάς, ή από μια μελαγχολία που μπορεί παροδικά να μας βαραίνει, τότε καλό είναι να επισκεφθούμε έναν ειδικό, και όχι να κρατάμε την αναπνοή μας ώσπου να περάσουν οι γιορτές με την ελπίδα ότι κατεβάζοντας τα λαμπιόνια από το χριστουγεννιάτικο δέντρο θα αισθανθούμε αυτομάτως καλύτερα.

Γιατί η αλήθεια είναι ότι υπάρχει μια κατάλληλη στιγμή για να αναζητήσουμε τη βοήθεια που χρειαζόμαστε. Αφήνοντας ένα πρόβλημα να εκκρεμεί επ' αόριστον το πιθανότερο είναι ότι στο τέλος θα βρεθούμε αντιμέτωποι με ένα πολύ διαφορετικό και σίγουρα δυσκολότερο πρόβλημα. Γι' αυτό λοιπόν ας φροντίσουμε για την ψυχική υγεία μας, ακριβώς όπως φροντίζουμε για την υγεία των οφθαλμών, των πνευμόνων, ή των οστών μας.

Ας παροτρύνουμε τους φίλους με ψυχικά προβλήματα να ζητήσουν τη συμβουλή κάποιου ειδικού της ψυχικής υγείας. Ας μην ξεχνάμε ότι για άτομα που δεν επικοινωνούν εύκολα με τους άλλους, κλειστά, μοναχικά, άτομα που πάσχουν από έντονο άγχος, εθισμούς ή φοβίες, οι μέρες των γιορτών μπορεί να αποτελέσουν αληθινή δοκιμασία. Δεν είναι τυχαίο ότι την εορταστική περίοδο αυξάνονται τα περιστατικά αυτοκτονιών αλλά και η κατανάλωση ψυχοφαρμάκων τόσο στη χώρα μας, όσο και στις υπόλοιπες ευρωπαϊκές χώρες.

Ας μην επενδύουμε τα πάντα στις γιορτές. Ας τις βλέπουμε περισσότερο ως μια ανάπαυλα από τις ασχολίες μας, μια διακοπή από όσα μας απασχολούν, μια ευκαιρία να επανασυνδεθούμε με φίλους και συγγενείς. Αν δεν το επιθυμούμε δεν χρειάζεται να κάνουμε σχέδια, να πάρουμε σημαντικές αποφάσεις για τη νέα χρονιά ή να επιχειρήσουμε με βίαιο τρόπο να αλλάξουμε ζωή.

Οι αλλαγές και οι αποφάσεις θα έρθουν με φυσικότητα, όταν ωριμάσουν μέσα μας. Η Πρωτοχρονιά είναι ένα ημερολογιακό αλλά όχι απαραίτητα κι ένα ψυχικό ορόσημο - δεν είναι παρά μια γιορτή που έρχεται να φωτίσει τη σκοτεινή όψη του χειμώνα.